The treaty basis for the adoption of secondary legislation in the area of environment and energy in the EU law
Abstract
Mimo bogatego orzecznictwa Trybunału Sprawiedliwości UE (TSUE) w zakresie wyboru prawidłowej podstawy prawnej aktu prawa pochodnego, daleka od prawdy byłaby teza, że wszystkie wątpliwości dotyczące wyboru podstawy traktatowej aktów prawa pochodnego z dziedziny środowiska i energii zostały rozwiane. Niejednokrotnie zdarzało się, że wybór prawidłowej podstawy traktatowej takiego aktu prawa pochodnego wywoływał wątpliwości. Niejasne było bowiem, czy przedmiot aktu determinował stosowanie trybu art. 192 ust. 1 TFUE (zwykła procedura ustawodawcza) czy też trybu art. 192 ust. 2 akapit 1 TFUE (specjalna procedura ustawodawcza).
Celem niniejszego artykułu jest analiza kryteriów kontroli wyboru podstawy traktatowej aktów prawa pochodnego z dziedziny środowiska i energii dokonywanej przez TSUE. Zagadnienie to ukazane jest w szerszej perspektywie regulacji traktatowych, praktyki i orzecznictwa. Szczególnie dużo uwagi autor poświęca wyrokowi Trybunału z dnia 21 czerwca 2018 r. w sprawie C-5/16, Rzeczpospolita Polska p. Parlamentowi i Radzie, w której Trybunał skargę o stwierdzenie nieważności decyzji Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2015/1814 z 6 października 2015 r. w sprawie ustanowienia i funkcjonowania rezerwy stabilności rynkowej dla unijnego systemu handlu uprawnieniami do emisji gazów cieplarnianych i zmiany dyrektywy 2003/87/WE.
Autor dochodzi do wniosku, że kontrolując wybór podstawy prawnej, TSUE kieruje się głównie celem i treścią aktu, natomiast jego skutkom przypisuje drugorzędne (subsydiarne) znaczenie. W ocenie Autora, wyrok Trybunału w sprawie C-5/16, Rzeczpospolita Polska p. Parlamentowi i Radzie utrudni stosowanie art. 192 ust. 2 akapit 1 lit. c) TFUE (specjalnej procedury ustawodawczej) jako podstawy prawnej dla aktów z dziedziny środowiska wpływających na miks energetyczny państw członkowskich.
Keywords:
podstawa traktatowa, energia, środowisko, akty prawa pochodnego, rezerwa stabilności rynkowej.References
Andor M.A., Frondel M., Sommer S., Reforming the EU Emissions Trading System: An Alternative to the Market Stability Reserve, „Intereconomics. Review of European Economic Policy” 2016, vol. 51(2). Google Scholar
Arena A., Exercise of EU Competences and Pre-emption of Member States’ Powers in the Internal and the External Sphere: Towards ‘Grand Unification’?, „Yearbook of European Law” 2016, vol. 35(1). Google Scholar
Azoulai L., The Question of Competence in the European Union, Oxford University Press, Oxford 2014. Google Scholar
Ciechanowicz-McLean J., Aktualne problemy nauki prawa ochrony środowiska, „Studia Prawnoustrojowe” 2019, nr 43. Google Scholar
Ciechanowicz-McLean J., Węzłowe problemy prawa ochrony klimatu, „Studia Prawnoustrojowe” 2017, nr 37. Google Scholar
Craig P., The Lisbon Treaty: Law, Politics, and Treaty Reform, Oxford University Press, Oxford 2012. Google Scholar
Łuczak K., Norma art. 192(2)(c) TFUE jako podstawa prawna: skutki aktu prawnegoi miks energetyczny państwa członkowskiego, „Przegląd Legislacyjny” 2019, nr 1. Google Scholar
Mik C., Wybór właściwej podstawy prawnej aktów wspólnotowego prawa wtórnego, ze szczególnym uwzględnieniem projektów należących do pakietu klimatyczno-energetycznego, [w:] Pakiet klimatyczno-energetyczny. Analityczna ocena propozycji KomiPodstawatraktatowa przyjmowania aktów prawa Komisji Europejskiej, (red.) K. Maliszewska, Departament Polityki Integracyjnej, Warszawa2008. Google Scholar
Traktat o funkcjonowaniu Unii Europejskiej. Komentarz. Tom I (art. 1–89), (red.) D. Miąsik, N. Półtorak, A. Wróbel, 2012, LEX. Google Scholar
Traktat o funkcjonowaniu Unii Europejskiej. Komentarz. Tom II (art. 90–222), (red.) K. Kowalik-Bańczyk, M. Szwarc-Kuczer, A. Wróbel, 2012, LEX. Google Scholar