The current legal situation of national and ethnic minorities, with particular emphasis on the rights in the field of education
Danuta Kurzyna-Chmiel
Uniwersytet ŚlaskiAbstract
The article’s main aim is to analyze the legal situation of national and ethnic minorities, with particular emphasis on the rights in the field of education. The views of the doctrine in the discussed scope were also reviewed.
The conducted research showed the existence of numerous legal measures aimed at maintaining their own identity, traditions, customs, culture and language. Among the many rights belonging to minorities, their right to make
independent decisions about taking advantage of this status and the possibility of using a minority language and a regional language were particularly highlighted. It has been shown that one of the leading privileges of minorities
is the right to learn the language, their own culture and history in public schools and, accordingly, to a lesser extent in kindergartens. The research also revealed the existence of an exhaustive list of national and ethnic minorities,
which prevents other groups of citizens from exercising at least some of their rights, e.g. in the field of learning their language.
Keywords:
national minorities, ethnic minorities, rights, language, educationReferences
Babicki M., Sytuacja języka romskiego w Polsce, Czechach i na Słowacji na przełomie XX i XXI wieku, [w:] R. Sendek, B. Rusin, (red.), Wśród czy obok nas, Mniejszości w literaturze, kulturze i historii, Kraków 2013r. Google Scholar
Breza E., Kaszubszczyzna wśród języków słowiańskich, jej status językowy, [w:] B.Wyderka, (red.), Kaszubszczyzna w świecie, Wejherowo,1994. Google Scholar
Chałupczak H., Status prawny i formy integracji mniejszości narodowych w Europie międzywojennej, [w:] Z. Hołda (red.), Ochrona mniejszości narodowych i religijnych, Lubin 1993. Google Scholar
Chrościcka A., Ochrona praw mniejszości narodowych w systemie Rady Europy, „Ius Novum” 2013, nr 4. Google Scholar
Jabłoński M., Jarosz-Żukowska S, Prawa człowieka i systemy ich ochrony – zarys wykładu, Wrocław 2004. Google Scholar
Jabłoński M., Normatywne podstawy ochrony praw mniejszości – wybrane zagadnienia, [w:] B. Banach-Guttierez., M. Jabłoński., (red.), Aktualne problemy ochrony praw i wolności mniejszości w Polsce i na świecie. Wrocław 2017. Google Scholar
Kamusella T., Czy śląszczyzna jest językiem? Spojrzenie socjolingwistyczne, [w:] J. Tambor (red.), Śląsko gadka. Materiały z konferencji: Śląsko gadka - jeszcze gwara czy już język, z 30 czerwca 2008 roku, Katowice, 2008. Google Scholar
Kurzyna-Chmiel D. Prawo do nauki mniejszości narodowych i etnicznych w Polsce, „Przegląd Prawa i Administracji”, nr 75, 2008 r. Google Scholar
Kurzyna-Chmiel. D., Prawo do nauki obcokrajowców – analiza krajowych rozwiązań prawnych w obszarze systemu oświaty, „Studia Prawnoustrojowe”, 2020 nr 47. Google Scholar
Krasnowolski A., Prawa mniejszości narodowych i mniejszości etnicznych w prawie międzynarodowym i prawie polskim, OT – 599, Warszawa, 2011. Google Scholar
Malicka A., Ochrona mniejszości narodowych – standardy międzynarodowe i rozwiązania polskie, Wrocław 2004. Google Scholar
Michalska A., Międzynarodowa ochrona mniejszości, „Sprawy Narodowościowe”,1992, nr 2. Google Scholar
Pluta F., Dialekt śląski .„Wczoraj, Dzisiaj, Jutro”,1996 nr ¼. Google Scholar
Szczechowicz A., Kilka uwag o odpowiedzialności władzy publicznej w Polsce, „Studia Prawnoustrojowe” 2019, nr 43. Google Scholar
Tambor J. , Gwara Śląska – świadectwo kultury, narzędzie komunikacji, teksty [w:] A. Skudrzykowa, (red.), Katowice 2002. Google Scholar
Tambor J. Etnolekt ślqski jako język regionalny. Uzasadnienie stanowiska, [w:] J. Tambor (red.) Sląsko gadka. Materiały z konferencji „Sląsko gadka - jeszcze gwara czy już język" z 30 czerwca 2008 roku, Katowice 2008. Google Scholar
Tomaszewski J., Mniejszości narodowe w Polsce XX wieku, Warszawa 1991; Chałupczak H., Status prawny i formy integracji mniejszości narodowych w Europie międzywojennej, [w:] Z. Hołda (red.), Ochrona mniejszości narodowych i religijnych, Lubin 1993. Google Scholar
Wieruszewski R., Komentarz do art. 27, [w:], R. Wieruszewski (red.), Międzynarodowy Pakt Praw Obywatelskich (osobistych) i politycznych. Komentarz, Warszawa 2012. Google Scholar
Wyderka B. O stosunkach językowych na Śląsku, „Białostockie Archiwum Językowe", 2005 nr 5. Google Scholar
Wyderka B., Gwary śląskie w XX w., [w:] U Sokólska., P Wróblewski. (red.), Słowa jak mosty nad wiekami, Białystok, 2003. Google Scholar
Uniwersytet Ślaski
