The right of access to technology for people with disabilities as a subjective right
Abstract
The intensive development of technology gives people with disabilities opportunities to improve the quality of their lives. However, access to technology is expensive and therefore limited. Technology provision is an important tool for inclusive policies. Against this background, the question arises whether access to such technology is the right of the person with a disability. In this context, the research goal of the article is to answer the question: has there
been a development of a subjective right of access to technology? The work also examined the limits of this right, indicating its objective and subjective scope.
The research methods used in the work are the dogmatic-legal method and the topical theory of legal argumentation. At the same time, it should be cla-
rified that the area for research is international law. The author emphasizes that assistive technology is a key element in eliminating barriers for people
with disabilities, enabling them to fully participate in social, political and economic life. However, despite the existence of various solutions, access to
technology remains difficult, which may lead to growing social inequality. Analysis of the convention indicates that people with disabilities have the right
to request access to assistive technologies, but this is limited to situations where the technology is necessary for the full enjoyment of human rights. The
limits of this subjective right are determined by subjective criteria (individual characteristics of a disabled person) and objective criteria (principles of the country’s policy and infrastructure). The article’s conclusions confirm that access to assistive technologies is an important human right for people with disabilities, and the state has a positive obligation to provide appropriate means to enable its implementation. The need for an active role of the state and integration activities to improve the availability of technology for people with disabilities is mentioned.
Keywords:
right to technology, disability, assistive technologies, human rightsReferences
Allport G.W., The Nature of Prejudice, Londyn 1979. Google Scholar
Arystoteles, Etyka Nikomachejska, , tłum. D. Gromska, Dzieła wszystkie, t. 5, Warszawa 1996. Google Scholar
Behr J., Blicharz J., Ochrona prawna przed wykluczeniem społecznym, Wrocław 2018. Google Scholar
Borg J., Larsson S., Östergren P-O i in., Assistive technology use and human rights enjoyment: a cross-sectional study in Bangladesh, „BMC International Health and Human Rights” 2012, nr 12 . Google Scholar
Borg J., Larsson S., Östergren P-O, The right to assistive technology: for whom, for what, and by whom?, „Disability & Society” 2011, nr 26(2). Google Scholar
Cała-Wacinkiewicz E., Ekskluzja społeczna a konstytucyjne uwarunkowania godność człowieka, „Przegląd Prawa Konstytucyjnego” 2022, nr 5(69). Google Scholar
Czepek J., Zobowiązania pozytywne państwa w sferze praw człowieka pierwszej generacji na tle Europejskiej Konwencji Praw Człowieka, Olsztyn 2014; Google Scholar
de Witte L., Steel E., Gupta S., Delgado Ramos V., Roentgen U., Assistive technology provision: towards an international framework for assuring availability and accessibility of affordable high-quality assistive technology, „Disability and Rehabilitation: Assistive Technology” 2018, nr 13(5). Google Scholar
F. O’Brolcháin, B. Gordijn, Inclusion of Assistive Technologies in a Basic Package of Essential Healthcare Service, “HEC Forum” 2018, nr 30(2). Google Scholar
Filipniak T.A., Mojak J., Nazarv, Niezbecka E., Zarys prawa cywilnego, Lublin 2010. Google Scholar
Garlicki L., Prawo konstytucyjne, Zarys wykładu, Warszawa 2005. Google Scholar
Młynarska-Sobaczewska A., Radkiewicz P. (red.), Horyzontalne oddziaływanie Konstytucji Rzeczypospolitej polskiej oraz Konwencji o ochronie praw człowieka i podstawowych wolności, Studia i Materiały Trybunału Konstytucyjnego, Tom LVI, Warszawa 2015. Google Scholar
Mokrzycka A., Kowalska I., Prawa dostępu osób niepełnosprawnych do internetu i innych narzędzi cyberprzestrzeni. Przykład analizy potencjalnego skutku zdrowotnego (HIA), „Zdrowie Publiczne i Zarządzanie” 2015, nr 13 (3). Google Scholar
Pettigrew T.F., Taylor M.C., Discrimination, w: E.F. Borgatta , R.J.V. Montgomery (red.), Encyclopedia of Sociology, wyd. 2, , Nowy Jork 2000. Google Scholar
Piechowiak M., Konstytucja wobec wykluczenia społecznego w: Kędzia Z., Rost A. (red.), Współczesne wyzwania wobec prawa człowieka w świetle polskiego prawa konstytucyjnego, Poznań 2009. Google Scholar
Piszko R., Pojęcie prawa podmiotowego w: Ciapała J., Flaga Gieruszyńska K. (red.) Prawo podmiotowe. Pojmowanie w naukach prawnych. Zbiór studiów, Jarocin 2006. Google Scholar
Pyziak- Szafinicka M., Prawo podmiotowe „Studia Prawa Prywatnego”, 2006, nr 1. Google Scholar
Roulstone A., Enabling technology: Disabled people, work and new technology, Maidenhead, Berkshire, 1998. Google Scholar
Smith E.M., Huff S., Wescott H., Daniel R., Ebuenyi I.D., O'Donnell J., Maalim M., Zhang W., Khasnabis C., MacLachlani M., Assistive technologies are central to the realization of the Convention on the Rights of Persons with Disabilities, „Disability and Rehabilitation: Assistive Technology” 2022, nr 28. Google Scholar
Stramondo J. A., The right to assistive technology, “Theoretical Medicine and Bioethics” 2020, nr 41(5-6). Google Scholar
Wolter A., Ignatowicz J., Stefaniuk K., Prawo cywilne. Zarys części ogólnej, wyd. II, Warszawa 2001. Google Scholar
Zajadło J., Godność jednostki w aktach międzynarodowej ochrony praw człowieka, „Ruch Prawniczy Ekonomiczny i Socjologiczny” 1989, nr 2. Google Scholar
Zajadło J., Leksykon współczesnej teorii i filozofii prawa, 100 podstawowych pojęć, Warszawa 2007. Google Scholar
Załucki M. (red.), Kodeks cywilny. Komentarz, wyd. 3, Warszawa 2023. Google Scholar
Akty prawne Google Scholar
Międzynarodowy Pakt Praw Gospodarczych, Społecznych i Kulturalnych otwarty do podpisu w Nowym Jorku dnia 19 grudnia 1966 r. (Dz.U. 1977 nr 38 poz. 169). Google Scholar
Deklaracja Wiedeńska i Program Działań, uchwalone na Światowej Konferencji Praw Człowieka, która odbyła się w dniach od 14 do 25 czerwca 1993 r Google Scholar
Konwencja o prawach osób niepełnosprawnych, sporządzona w Nowym Jorku dnia 13 grudnia 2006 r. (Dz.U. 2012 poz. 1169). Google Scholar
Ustawa z dnia 4 kwietnia 2019 o dostępności stron internetowych i aplikacji mobilnych podmiotów publicznych (Dz.U. z 2019 r. poz. 848) Google Scholar
Orzecznictwo Google Scholar
Wyrok TK z dnia 16.6.2003 r., K 52/02, OTK ZU nr 6/A/2003, poz. 54. 7. Google Scholar
Inne Google Scholar
Access to Assistive Technologies ‘Is a Human Right’, Deputy Secretary-General Stresses in Message for Launch of Global Report, DSG/SM/1743 17 May 2022, https://press.un.org/en/2022/dsgsm1743.doc.htm (dostęp 1.12.2023) Google Scholar
