O dualizmie kontroli jakości kształcenia na kierunku studiów pielęgniarstwo w kontekście deregulacji
Tomasz Bojar-Fijałkowski
Uniwersytet Kazimierza Wielkiego w Bydgoszczyhttps://orcid.org/0000-0001-6979-8207
Abstrakt
Formy kształcenia w różnych zawodach i specjalnościach zmieniały się na przestrzeni lat, tak samo jak modeli kontroli nad tym procesem. Szczególna była i jest kontrola wobec kierunków dających wyjątkowe uprawnienia, w tym w przypadku zawodów zaufania publicznego. Na tle takich regulacji i jednolitego modelu kontroli jakości kształcenia na studiach wyższych, opartego na działalności Polskiej Komisji Akredytacyjnej, wyróżniają się tylko dwa kierunki studiów: pielęgniarstwo i położnictwo. W ich przypadku, w wyniku ewolucji od kształcenia zawodowego do studiów wyższych, przy podległości merytorycznej samorządowi zawodowemu i resortowi zdrowia, wykształcił się dualizm kontroli. Obok standardowego trybu, kierunki te podlegają dodatkowo kontroli Krajowej Rady Akredytacyjnej Szkół Pielęgniarek i Położnych.
Model taki rodzi trudności organizacyjne dla uczelni oraz wątpliwości w zakresie równego traktowania. Podważa on założenia przyświecające powstaniu Polskiej Komisji Akredytacyjnej czyniąc niepotrzebne wyjątki od reguły. Co więcej, jest to sprzeczne z konstytucyjną zasadą równości. Rozwiązaniem tego, niedostrzeganego na szerszą skalę, problemu może być nieduża nowelizacja przepisów o nauce i szkolnictwie wyższym, do czego autor namawia i co postuluje. Celem opracowania jest więc analiza materii ustawowej, jej wykładnia, w tym celowościowa, krytyka oraz zaproponowanie możliwych do podjęcia przez ustawodawcą zmian.
Wywód poprowadzony jest w oparciu o metodę dogmatyczno-prawną i historyczno-prawną. Oparty został na literaturze z zakresu prawa o szkolnictwie wyższym i nauce, prawa konstytucyjnego i administracyjnego oraz aktach prawnych aktualnych na dzień 15 maja 2025 roku.
Słowa kluczowe:
prawo o szkolnictwie wyższym, kontrola jakości kształcenia, PKA, KRASzPiP, pielęgniarstwo, deregulacja, nierówne traktowanie, prawo medyczneBibliografia
Bąkowski T., Wolność i równość w prawie administracyjnym, [w:] P. Lisowski (red.), Administracja publiczna wobec procesów zmian w XXI wieku. Księga jubileuszowa profesora Jerzego Korczaka, Wydział Prawa, Administracji i Ekonomii UWr, Wrocław 2024. Google Scholar
Bernatek-Zyguła I., Prawne umocowanie Polskiej Komisji Akredytacyjnej w systemie państwa, „Przegląd Prawa Konstytucyjnego” 2013, nr 4(16). Google Scholar
Kołaczkowski B., Ratajczak M., Ocena programowa kierunku studiów o profilu ogólnoakademickim – krytyczne refleksje na temat regulacji prawnej i praktyki jej stosowania, „Zeszyty Prawnicze Biura Analiz Sejmowych” 2024, nr 1. Google Scholar
Korczak J., Lisowski P. (red.), Równość w prawie administracyjnym, Wolters Kluwer, Warszawa 2018. Google Scholar
Kwiecień-Miland M., Polska Komisja Akredytacyjna w latach 2002–2018. Studium z zakresu statusu prawnego, Instytut Nauki o Polityce, Warszawa 2020. Google Scholar
Ruczkowski P., Status prawny Polskiej Komisji Akredytacyjnej i jej uchwał oraz ich wpływ na sferę zewnętrzną działania administracji w świetle koncepcji demokratycznego państwa prawnego, „Przegląd Prawa Publicznego” 2014, nr 7–8. Google Scholar
Slosorz T., Zmiany akademickiego systemy kształcenia pielęgniarek i położnych w Polsce w latach 1969–2009. Studium historyczno-edukacyjne, praca doktorska obroniona na Uniwersytecie Medycznym im. Karola Marcinkowskiego w Poznaniu, Poznań 2014. Google Scholar
Uniwersytet Kazimierza Wielkiego w Bydgoszczy
https://orcid.org/0000-0001-6979-8207
Licencja
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
