Przeszukanie osoby i tzw. czynności podobne do przeszukania jako uprawnienia funkcjonariuszy Policji
Abstrakt
Przeszukanie osoby jest czynnością dokonywaną w postępowaniu karnym. Ustawodawca przewiduje także uprawnienia podobne do przeszukania, które nie mają charakteru czynności procesowych i podejmowane są na podstawie ustawy o Policji. Należy do nich przede wszystkim kontrola osobista, która stanowi jedno z podstawowych uprawnień Policji o charakterze administracyjno-porządkowym. Kontrola osobista była przedmiotem rozstrzygnięcia Trybunału Konstytucyjnego, które doprowadziło do istotnych zmian w ustawie o Policji. Po nowelizacji przepisów, obecnie obowiązujące regulacje przewidują trzy odrębne czynności – przeszukanie osoby, kontrolę osobistą oraz nowe sprawdzenie prewencyjne. Celem artykułu jest porównanie wskazanych uprawnień, przede wszystkim pod kątem przesłanek i celu ich podjęcia, zakresu dozwolonych czynności oraz środków ochrony jednostki przed bezprawnym ograniczaniem jej praw i wolności. Dokonane w artykule analizy pozwalają na ocenę, że mimo zmian legislacyjnych, regulacje prawne nadal nie są precyzyjne i nie pozwalają na jednoznaczne określenie granic poszczególnych czynności. Największe zastrzeżenia w tym zakresie budzi nadal kontrola osobista.
Słowa kluczowe:
przeszukanie osoby, kontrola osobista, sprawdzenie prewencyjne, uprawnienia Policji, nietykalność osobista, postępowanie karneBibliografia
Babieracki G., Kontrola osobista, WSPol, Słupsk 2010. Google Scholar
Bajerski A., Legitymowanie, kontrola osobista, przeglądanie zawartości bagażu, sprawdzenie ładunku, Szkoła Policji w Pile, Piła 2007. Google Scholar
Cyma-Końska D., Wójcik R., Kontrola osobista a przeszukanie osoby, Centrum Szkolenia Policji, Legionowo 2015. Google Scholar
Czyżyk P., Karczmarczyk M., Kosiński J., Zatrzymanie rzeczy, przeszukanie, sprawdzenie osoby, kontrola osobista – taktyka realizacji. Wybrane zagadnienia, WSPol, Szczytno 2013. Google Scholar
Eichstaedt K., [w:] Kodeks postępowania karnego. Komentarz, (red.) D. Świecki, Wolters Kluwer, Warszawa 2018. Google Scholar
Gądzik Z., [w:] Ł. Czebotar, Z. Gądzik, A. Łyżwa, A. Michałek, A. Świerczewska-Gąsiorowska, M. Tokarski, Ustawa o Policji. Komentarz, Wolters Kluwer, Warszawa 2015. Google Scholar
Grochowski J, Defnicja i elementy składowe instytucji przeszukania w procesie karnym, „Problemy Prawa Karnego” 1990, nr 16. Google Scholar
Grzegorczyk T., Kodeks postępowania karnego. Komentarz, Wolters Kluwer, Warszawa 2014. Google Scholar
Hofmański P., Sadzik E., Zgryzek K., Kodeks postępowania karnego. Komentarz, C.H. Beck, Warszawa 1999. Google Scholar
Kamińska-Nawrot A., Przeszukanie osoby i kontrola osobista – o zmianach wynikających z wykonania wyroku TK, „Studia Prawnoustrojowe” 2019, nr 44. Google Scholar
Karaźniewicz J., [w:] Ustawa o Policji. Komentarz, (red.) K. Chałubińska-Jentkiewicz, J. Kurek, C.H. Beck, Warszawa 2020. Google Scholar
Karaźniewicz J., Przeszukanie i czynności zbliżone do przeszukania w teorii i praktyce organów ścigania, [w:] Węzłowe problemy procesu karnego, (red.) P. Hofmański, Wolters Kluwer, Warszawa 2010. Google Scholar
Kaznowski A., Karnoprocesowe aspekty przeszukania osoby w polskiej procedurze karnej, „Wojskowy Przegląd Prawniczy” 2008, nr 3. Google Scholar
Kulesza C., [w:] Kodeks postępowania karnego. Komentarz, (red.) K. Dudka, Wolters Kluwer, Warszawa 2018. Google Scholar
Młynarczyk Z., Przeszukanie i odebranie przedmiotów w postępowaniu karnym, „Prokuratura i Prawo” 1996, nr 4. Google Scholar
Myrna B., Standard ochrony prawa do wolności i osobistego bezpieczeństwa przy zajęciu rzeczy oraz rzeszukania osób lub pomieszczeń w praktyce prokuratorskiej z polskiej perspektywy [w:] Nowa kodyfkacja prawa karnego, (red.) L. Bogunia, Wyd. UWr, Wrocław 2008. Google Scholar
Nawacki M., [w:] Kodeks postępowania karnego. Komentarz, (red.) D. Drajewicz, C.H. Beck, Warszawa 2020. Google Scholar
Opalska-Kasprzak A., Przeszukanie. Problematyka prawna i kryminalistyczna, Difin, Warszawa 2018. Google Scholar
