Prawa człowieka a zmiany klimatu – perspektywa ONZ
Przemysław Siwior
Instytut Ochrony Środowiska Państwowy Instytut Badawczy w Warszawiehttp://orcid.org/0000-0002-1929-5094
Abstrakt
Celem niniejszego artykułu jest analiza prawnomiędzynarodowego dorobku ONZ w zakresie łączenia praw człowieka ze zmianami klimatu oraz włączania praw człowieka do umów międzynarodowych z dziedziny ochrony klimatu przyjmowanych na forum ONZ.Mając na uwadze tak postawiony cel, szczególna uwaga poświęcana jest rezolucjom Rady Praw Człowieka ONZ przyjętym w latach 2008-2016 dotyczącym relacji pomiędzy prawami człowieka a zmianami klimatu oraz Porozumieniu paryskiemu.Autor artykułu dochodzi, że traktat ten stanowi krok naprzód w zakresie włączania praw człowieka do umów międzynarodowych z dziedziny ochrony klimatu przyjmowanych na forum ONZ. Jednakże jego postanowienia w zakresie praw człowieka są dość ogólne i znajdują się wyłącznie w preambule. Dalsze negocjacje państw-stron będą konieczne, tak aby nadać im precyzyjne, konkretne znaczenie. Konieczne wydaje się zwłaszcza zagwarantowanie, że międzynarodowe, dofinansowywane projekty mitygacyjne nie będą pozbawione należytych gwarancji poszanowania praw człowieka przy ich realizacji.
Słowa kluczowe:
zmiany klimatu, prawa człowieka, ONZ, rezolucje, Porozumienie paryskieBibliografia
Abate R.S., Climate change, the United States, and the Impacts of Arctic melting: A Case Study in the Need for Enforceable International Human Rights, „Stanford Environmental Law Journal” 2007, vol. 26(1). Google Scholar
Albers J.H., Human Rights and Climate Change. Protecting the Right to Life of Individuals of Present and Future Generations, security and human rights, „Security and Human Rights” 2017, no. 28. Google Scholar
Atapattu S., Human Rights Approaches to Climate Change: Challenges and Opportunities, Routledge, New York 2015. Google Scholar
Bodansky D., Brunnée J., Rajamani L., International Climate Change Law, Oxford University Press, Oxford 2017. Google Scholar
Bodansky D., Introduction: Climate change and human rights: unpacking the issues, „Georgia Journal of International Comparative Law” 2010, vol. 38(511). Google Scholar
Cameron E., Limon M., Restoring the Climate by Realizing Rights: The Role of the International Human Rights Systems, „Review of European Community & International Environmental Law” 2012, vol. 21(3). Google Scholar
Doelle M., Climate Change and Human Rights: The Role of the International Human Rights in Motivating States to Take Climate Change Seriously, „Macquarie Journal of International and Comparative Environmental Law” 2004, vol. 1(2). Google Scholar
Duyck S., Jodoin S., Johl A., Routledge Handbook of Human Rights and Climate Governance, Routledge, New York 2018. Google Scholar
Humphreys S., Human rights and climate change, Cambridge University Press, Cambridge 2010. Google Scholar
International Council on Human Rights Policy, Climate Change and Human Rights: A Rough Guide, 2008, https://www.ohchr.org/Documents/Issues/ClimateChange/Submissions /136_report.pdf. Google Scholar
IPCC [Stocker T.F., Qin D., Plattner G.-K., Tignor M., Allen S.K., Boschung J., Nauels A., Xia Y., Bex V., Midgley P.M. (red.)], Climate Change 2013: The Physical Science Basis. Contribution of Working Group I to the Fifth Assessment Report of the Intergovernmental Panel on Climate Change. Cambridge University Press, Cambridge Google Scholar
and New York 2013. Google Scholar
IPCC, The IPCC and the Sixth Assesment cycle, 2017, https://www.ipcc.ch/pdf/ar6_material/AC6_brochure_en.pdf. Google Scholar
Knox J.H., Climate Change and Human Rights Law, „Virginia Journal of International Law” 2009, vol. 50(1). Google Scholar
Koivurova T., Duyck S., Heinämäki L., Climate Change and Human Rights, [w:] E.J. Hollo, K. Kulovesi, M. Mehling, Climate Change and the Law, Springer, New York 2013. Google Scholar
Koivurova T., Carina E., Keskitalo H., Bankes N., Climate Governance in the Arctic, Springer, Dordrecht 2009. Google Scholar
Lewis B., Environmental Human Rights and Climate Change. Current Status and Future Prospects, Springer Nature, Singapore 2018. Google Scholar
Mayer B., Human Rights in the Paris Agreement, „Climate Law” 2016, no. 6. Google Scholar
McInerney-Lankford S., Darrow M., Rajamani L., Human Rights and Climate Change: A Review of the International Legal Dimensions. A World Bank study, World Bank, Washington 2011. Google Scholar
Pedersen O., The Janus-Head of Human Rights and Climate Change: Adaptation and Mitigation, „Nordic Journal of International Law” 2011, vol. 80(4). Google Scholar
Quirico O., Boumghar M., Climate Change and Human Rights: An International and Comparative Law Perspective, Routledge, New York 2016. Google Scholar
Report of the Special Rapporteur on the issue of human rights obligations relating to the enjoyment of a safe, clean, healthy and sustainable environment, 1 February 2016, A/HRC/31/52, https://www.ohchr.org/EN/HRBodies/HRC/RegularSessions/session31/ Documents/A%20HRC%2031%2052_E.docx. Google Scholar
Schapper A., Lederer M., Introduction: Human rights and climate change: mapping institutional inter-linkages, „Cambridge Review of International Affairs” 2014, vol. 27(4). Google Scholar
Wagner M., Goldberg D.M., An Inuit Petition to the InterAmerican Commission on Human Rights for Dangerous Impacts of Climate Change, 2004, Paper presented at the 10th Conference of the Parties to the Framework Convention on Climate Change, Buenos Aires, 15 Dec. 2004, http://www.ciel.org/Publications/COP10_Handout_ Google Scholar
EJCIEL.pdf Google Scholar
Instytut Ochrony Środowiska Państwowy Instytut Badawczy w Warszawie
http://orcid.org/0000-0002-1929-5094
