Definicja zagrożenia epidemiologicznego i pojemność normatywna znamienia „powodowanie zagrożenia epidemiologicznego” w występku z art. 165 § 1 pkt 1 Kodeksu karnego
Sebastian Czechowicz
Uniwersytet ŁódzkiAbstrakt
Choroby zakaźne stanowią od wieków realne zagrożenie dla życia i zdrowia człowieka. Mogą one rozprzestrzeniać się samoistnie, przez zakażone zwierzę, ale także za pośrednictwem człowieka jako transmitera biologicznych czynników chorobotwórczych. Istnieją także sytuacje, w których to człowiek, działając z zamiarem co najmniej ewentualnym, przyczynia się do szerzenia się chorób zakaźnych. Na te sytuacje musiał odpowiedzieć ustawodawca, tworząc odpowiednie typy czynów zabronionych. Wśród nich jest występek polegający na sprowadzaniu niebezpieczeństwa dla życia lub zdrowia wielu osób albo dla mienia w wielkich rozmiarach poprzez powodowanie zagrożenia epidemiologicznego lub szerzenia się choroby zakaźnej albo zarazy zwierzęcej lub roślinnej. W występku tym wyodrębniono znamię nieostre „powodowania zagrożenia epidemiologicznego”, które ustawodawca odróżnia od „szerzenia się choroby zakaźnej” albo „zarazy zwierzęcej lub roślinnej”. Niniejszy artykuł ma charakter naukowo-badawczy i jego celem jest określenie ram przedmiotowych znamienia „powodowania zagrożenia epidemiologicznego”, a także zaproponowanie jego definicji. Rozważania te mają przede wszystkim walor teoretyczny. Zaproponowana definicja tytułowego znamienia może być przydatna także na gruncie praktyki stosowania prawa w procesie wykładni znamion typu czynu zabronionego stypizowanego w art. 165 § 1 pkt 1 k.k. Badany wątek nie był dotychczas podejmowany w doktrynie prawa karnego w tym ujęciu, a może budzić wątpliwości interpretacyjne na gruncie wykładni art. 165 § 1 pkt 1 k.k. w zakresie realizacji przedmiotowego znamienia tego typu czynu zabronionego.
Słowa kluczowe:
prawo karne, występek, znamię typu czynu zabronionego, zagrożenie epidemiologiczne, choroby zajaźneBibliografia
Andrejew I., Kodeks karny. Krótki komentarz, Warszawa 1981. Google Scholar
Andrejew I., Polskie prawo karne w zarysie, Warszawa 1989. Google Scholar
Bzdęga J., [w:] Leksykon epidemiologiczny, red. J. Bzdęga, W. Magdzik, D. Naruszewicz-Lesiuk, A. Zieliński, wyd. 1, Warszawa 2008. Google Scholar
Czechowicz S., Pojęcie bezpieczeństwa sanitarno-epidemiologicznego i jego konteksty prawne, „Opolskie Studia Administracyjno-Prawne” 2020, t. 18, z. 3, s. 9-23. Google Scholar
Czechowicz S., Realizacja konstytucyjnego obowiązku ochrony zdrowia publicznego przed szerzeniem się chorób zakaźnych w polskim prawie karnym, „Studia Prawnoustrojowe” 2022, nr 56, s. 57-72. Google Scholar
Dudzik M., Prawo karne wobec narażenia życia i zdrowia ludzkiego na niebezpieczeństwo, Warszawa 2014. Google Scholar
Gądzik Z., Hałas R. G., [w:] Kodeks karny. Komentarz, wyd. 7, red. A. Grześkowiak, K. Wiak, Warszawa 2021. Google Scholar
Giesecke J., Modern Infectious Disease Epidemiology, wyd. 3, Boca Raton 2017. Google Scholar
Gruszecka D., [w:] Kodeks karny. Część szczególna. Komentarz, red. J. Giezek, Warszawa 2014. Google Scholar
Górniok O., [w:] Kodeks karny. Komentarz, tom II, Gdańsk 2005. Google Scholar
Hamidah N., Hernia J., Eva R., Ismail H., Model of Spread of Infectious Disease, „Systematic Reviews in Pharmacy” 2020, t. 11, nr 2, s. 685-689. Google Scholar
Kitler W., Bezpieczeństwo narodowe RP. Podstawowe kategorie. Uwarunkowania. System, Warszawa 2011. Google Scholar
Kulik M., [w:] Kodeks karny. Komentarz, red. M. Mozgawa, wyd. 10, Warszawa 2021. Google Scholar
Marek A., [w:] Prawo karne. Zagadnienia teorii i praktyki, red. A. Marek, Warszawa 1986. Google Scholar
Marek A., Prawo karne, wyd. 2, Warszawa 2000. Google Scholar
Miller J. C., Spread of infectious disease through lustrated populations, „Journal of The Royal Society Interface” 2009, t. 6, nr 41, s. 1121-1134. Google Scholar
Pieprzny S., Definiowanie podstawowych pojęć, [w:] Bezpieczeństwo wewnętrzne państwa, red. E. Ura, S. Pieprzny, Warszawa 2015. Google Scholar
Prońko J., Zagrożenia bezpieczeństwa powszechnego, [w:] Bezpieczeństwo wewnętrzne RP w ujęciu systemowym i zadań administracji publicznej, red. B. Wiśniewski, S. Zalewski, Bielsko-Biała 2006. Google Scholar
Stefański R. A., [w:] System Prawa Karnego. Tom 8. Przestępstwa przeciwko państwu i dobrom zbiorowym, red. L. Gardocki, Warszawa 2013. Google Scholar
Stefański R. A., [w:] Kodeks karny. Komentarz, red. M. Filar, Warszawa 2016. Google Scholar
Tatem A. J., Rogers D. J., Hay S. I., Global Transport Networks and Infectious Disease Spread, „Advances in Parasitology” 2006, t. 62, p. 293-343. Google Scholar
Weiss K. M., Genetic variation and human disease. Principles and evolutionary approaches, Cambridge 1993. Google Scholar
Uniwersytet Łódzki
