WPŁYW JĘZYKA URZĘDOWEGO NA SYSTEM NAZEWNICZY MIESZKAŃCÓW PARAFII PRAWOSŁAWNEJ W BIAŁOWIEŻY NA PRZEŁOMIE XIX I XX WIEKU ORAZ W OKRESIE MIĘDZYWOJENNYM (NA PODSTAWIE ZAPISÓW W KSIĘGACH METRYKALNYCH)
Teresa Pluskota
Uniwersytet Kazimierza Wielkiego w BydgoszczyAbstrakt
This paper discusses the problems associated with the cultural frontier where Białowieża and
its vicinity have been situated for many centuries. The analysis focused on anthroponyms in the
Russian Orthodox parish in Białowieża. Russian was the official language at the turn of the 19th and
20th centuries, whereas Polish was the official language in the interwar period. A detailed analysis
demonstrated linguistic influences on the onomastic system. Under the Russian influence, a 3-element
onomastic model was in use (first name, father-derived name, surname), as well as Russian national
name variants, especially in the names of parents and godparents. Father-derived names with the -ovič
suffix were also employed, along with first name and surname variants. The Polish official language
in the interwar period affected the emergence of a greater number of names of Latin origin, first name
and surname variants, which appeared as a consequence of, inter alia, various ways of transferring
anthroponyms with a different alphabet. All these changes resulted in the situation when one person
had different variants of the first name and surname in various official documents.
Słowa kluczowe:
anthroponomy, Białowieża, official language, 19th and 20th centuriesBibliografia
św. Mikołaja.
Bajko Piotr. 2001. Białowieża. Zarys dziejów do 1950 roku. Białowieża: Białowieski Ośrodek
Kultury.
Dylągowa Hanna. 1993. Kościół Unicki na ziemiach Rzeczypospolitej 1596–1918. Zarys problematyki.
Przegląd Wschodni, t. II, z. 2 (6): 257-287.
Malec Maria. 1982, Staropolskie skrócone nazwy osobowe od imion dwuczłonowych. Wrocław:
Zakład Narodowy im. Ossolińskich.
Skulina Tadeusz. 1973. Staroruskie imiennictwo osobowe. T. 2. Wrocław: Zakład Narodowy im.
Ossolińskich.
Spis prawosł. 1936 – Spis imion prawosławnych w brzmieniu polskim i staro-cerkiewno-słowiańskim,
uzgodniony z Ministerstwem Wyznań i Oświecenia Publicznego. Warszawa: Drukarnia
Synodalna.
Tichoniuk Bazyli. 2000. Imiona i ich formy na pograniczu polsko-białoruskim od XVI wieku
do roku 1839. Zielona Góra: Wydawnictwo Wyższej Szkoły Pedagogicznej im. Tadeusza
Kotarbińskiego.
Петровский Никандр А. 1980. Словарь русских личных имен. Москва: Русский язык.
Суднiк Міхаіл Р. 2005. Слоўнiк асабовых уласных iмён. Pед. Лукашанец А.А. Мiнск: Беларуская
навука.
Uniwersytet Kazimierza Wielkiego w Bydgoszczy
