Rodzina i polityka prorodzinna w starożytnym Rzymie
Marlena Mazur
Uniwersytet OpolskiAbstrakt
Rzymską familią określano ojca rodziny, żonę, dwoje lub troje dzieci, niewolników
domowych, wyzwoleńców oraz przyjaciół i klientów. W starożytnym Rzymie w rodzinie rządził
mąż, a żona była mu poddana. Czy małżeństwo było związkiem podobnym do dzisiejszych małżeństw?
Analiza źródłowa pozwoliła sformułować odpowiedź na tak postawione pytanie. Jednak
czytelnik na podstawie klarownie nakreślonej w artykule ówczesnej polityki dotyczącej rodziny
i prawa małżeńskiego będzie mógł sam sformułować wnioski w zakresie podjętego problemu, bowiem
prawnie zawarte małżeństwo u Rzymian oznaczało po prostu władzę nad żoną, ale również
istniały małżeństwa bez władzy męża jako sine manu. Rzymianie uważali, że kobietom przystoi:
wstydliwość, słabość, brak wytrwałości, nieznajomość spraw państwowych, jak również czystość
i wierność mężowi. Żona i matka w starożytnym Rzymie miała zarządzać gospodarstwem i zajmować
się wychowaniem dzieci.
Słowa kluczowe:
rodzina, starożytny Rzym, małżeństwo, polityka prorodzinna, Imperium Rzymskie, prawo małżeńskieBibliografia
Catullus, The Poems of Catullus: A Bilingual Edition, transl. P. Green, London 2005.
Chrystal P., When in Rome: Social Life in Ancient Rome, Stroud 2017.
Cicero, Letters, trans. E. Shuckburgh, London 1908–1909, in: Crane, G. R. ed. The Perseus Project [online], access: 15.03.2018, <http://www.perseus.tufts.edu/hopper/text?doc=Perseus%3Atext% 3A1999.02.0022%3Ayear%3D48>.
Dębiński A., Rzymskie prawo prywatne, Warszawa 2008.
Frier B.W., A Casebook on Roman Family Law, New York 2004.
Górski D., Kobieta w starożytnym Rzymie: podmiot... czy przedmiot prawa?, „Studenckie Zeszyty Naukowe” 2002, no. 5/8, p. 67–73.
Grimal P., Miłość w starożytnym Rzymie, transl. J.R. Kaczyński, Warszawa 2005.
Hansen W., The Book of Greek and Roman Folktales, Legends, and Myths, Oxford 2017.
Ingleheart J., Ancient Rome and the Construction of Modern Homosexual Identities, Oxford 2015.
Kuryłowicz M., Prawo i obyczaje w starożytnym Rzymie, Lublin 1994.
May J.L., Delphi Complete Works of Ovid, Hastings 2012.
Noailles P., Junon, deesse matrimoniale des Romains, Paris 1948.
Smith W., A Dictionary of Greek and Roman Antiquities, New York 1843.
Werner P., Life in Rome in Ancient Times, Minerva 1978.
Winniczuk L., Ludzie, zwyczaje i obyczaje starożytnej Grecji i Rzymu, Warszawa 1983.
Zabłocka M., Confarreatio w ustawodawstwie pierwszych cesarzy rzymskich, „Prawo Kanoniczne: kwartalnik prawno-historyczny” 1988, no. 31/1–2, p. 237–246.
Uniwersytet Opolski
