TŁUMACZENIA KORANU W RECEPCJI POLSKICH KONWERTYTÓW NA ISLAM
Katarzyna Górak-Sosnowska
Szkoła Główna Handlowa w Warszawie (Polska)https://orcid.org/0000-0002-1121-6240
Beata Abdallah-Krzepkowska
Uniwersytet Śląski (Polska)https://orcid.org/0000-0003-4370-8095
Abstrakt
Koran, święta księga islamu, doczekał się przynajmniej sześciu pełnych tłumaczeń na język polski, które są obecnie dostępne w obiegu publikacyjnym. W środowisku naukowym najczęściej wykorzystywany jest przekład Józefa Bielawskiego – arabisty, który jako jedyny dokonał tłumaczenia bezpośrednio z języka arabskiego. Celem artykułu jest analiza recepcji tłumaczeń Koranu na język polski wśród innych istotnych czytelników – polskich konwertytów na islam. Badanie łączy w sobie perspektywę lingwistyczną i socjologiczną. Tłumaczenia Koranu na język polski zostaną osadzone w analizie języka religijnego polskich konwertytów na islam, w tym jego źródłach sprzed i po konwersji. Recepcja poszczególnych tłumaczeń zostanie omówiona na podstawie badania ilościowego zrealizowanego w kwietniu 2022 r. wśród polskich konwertytów na islam. Badaniem objęto sześć tłumaczeń Koranu na język polski autorstwa J. Bielawskiego, A. Ünal/J. Surdela, R. Bergera, M. Czachorowskiego, J. Tarak-Buczackiego i zmodyfikowane tłumaczenie J. Bielawskiego wydane przez Fundację Sakinah. Początkowe tłumaczenia były silnie osadzone w chrześcijańskiej stylistyce i frazeologii. Tłumaczenie Bielawskiego – choć podłożyło fundament pod polskie słownictwo islamistyczne – spotkało się ze sporą krytyką polskich wyznawców islamu. Być może znaczenie odgrywa tu jego naukowy charakter, który zdaje się nie współgrać z wymiarem teologicznym świętej księgi muzułmanów. Pozostałe tłumaczenia zostały dokonane przez muzułmanów, co daje im większą wiarygodność jako tekstom przełożonym przez muzułmanów dla muzułmanów. Stanowią one uzupełnienie dla głównie angielskojęzycznych źródeł, z których korzystają polscy muzułmanie.
Słowa kluczowe:
islam, konwertyci na islam, Koran, tłumaczenie, język religijnyBibliografia
Abdallah-Krzepkowska Beata, Górak-Sosnowska Katarzyna, Krotofil Joanna, Piela Anna, 2022, Managing spoiled identity. The case of Polish female converts to Islam, Brill, Leiden (w druku). Google Scholar
Bajerowa Irena, 1994, Swoistość języka religijnego i niektóre problemy jego skuteczności, Łódzkie Studia Teologiczne, nr 3. Google Scholar
Danecki, Janusz, 1997, Podstawowe wiadomości o islamie, Wydawnictwo Akademickie Dialog, Warszawa. Google Scholar
Drozd Andrzej, 1998, W sprawie autorstwa „Koranu Buczackiego”, w: Henryk Jankowski (red.), Z Mekki do Poznania. Materiały 5. Ogólnopolskiej Konferencji Arabistycznej, Poznań 9–10 czerwca 1997, Poznań. Google Scholar
Konopacki Artur, 2010, Życie religijne Tatarów na ziemiach Wielkiego Księstwa Litewskiego w XVI–XIX wieku, Wydawnictwo Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa. Google Scholar
Koran z interpretacją i przypisami w języku polskim, 2011, przekład z języka arabskiego na język angielski Ali Ünal, przekład z języka angielskiego na język polski Jarosław Surdel, Tughra Books, New Jersey. Google Scholar
Koran, 1986, tłum. Józef Bielawski, PWN, Warszawa. Google Scholar
Koran, 1988, reprint wydania z roku 1858. Warszawa Koran (Al Koran), tłum. Jan Murza Tarak Buczacki. Google Scholar
Koran, 2018, tłum. Musa Çaxarxan Czachorowski, Muzułmański Związek Religijny w RP Google Scholar
Najwyższe Kolegium Muzułmańskie, Białystok Google Scholar
Koran, 2021, tłum. Rafał Berger, Stowarzyszenie Jedności Muzułmańskiej, Bydgoszcz Google Scholar
Koran. Przekład filomatów, 1848, przeł.: Dionizy Chlewiński, Ignacy Domeyko, Armoryka. Google Scholar
Kulwicka-Kamińska Joanna, 2013, Przekład terminologii religijnej islamu w polskich tłumaczeniach Koranu na tle biblijnej tradycji translatorycznej, Wydawnictwo UMK, Toruń. Google Scholar
Kulwicka-Kamińska Joanna, 2004, Kształtowanie się polskiej terminologii islamistycznej, Wydawnictwo UMK, Toruń. Google Scholar
Łapicz Czesław, 2013, Niezwykłe losy pierwszego drukowanego przekładu Koranu na język polski, Poznańskie Studia Polonistyczne Seria Językoznawcza, t. 20(40), z. 2. Google Scholar
Piwowarski Władysław, 1996, Socjologia religii, Katolicki Uniwersytet Lubelski, Lublin. Google Scholar
Święty Koran, tekst arabski i tłumaczenie polskie, wydany pod patronatem Hazrat Mirza Tahir Ahmad, Islam International Publications LTD., Islamabad 1990 Google Scholar
Termińska Kamilla, 2015, Studia z hebrajszczyzny biblijnej. Niedoczytanie moje, Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, Katowice. Google Scholar
Turek Wacław, P. 2001, Słownik zapożyczeń pochodzenia arabskiego w polszczyźnie, Universitas, Kraków. Google Scholar
Zaręba Sławomir, 2000, Laicy – Kobiety – Młodzież, w: Witold Zdaniewicz, Tadeusz Zembrzuski (red.), Kościół i religijność Polaków 1945–1999, Instytut Statystyki Kościoła Katolickiego SAC, Warszawa. Google Scholar
Szkoła Główna Handlowa w Warszawie (Polska)
https://orcid.org/0000-0002-1121-6240
Licencja
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
