Definiowanie kultury inspirowane prawami człowieka w świetle zmagań o zachowanie języka ukraińskiego
Piotr Krajewski
Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie UWMhttps://orcid.org/0000-0001-7233-899X
Paweł Onufrijuk
https://orcid.org/0009-0003-8246-0341
Abstrakt
Artykuł porusza kwestię kultury i dziedzictwa kulturowego pośrednio i bezpośrednio nawiązujących do praw człowieka w świetle trwającej wojny w Ukrainie. Jest namiastką ukazującą znaczenie dążeń Ukraińców do zachowania własnego języka i świadomości narodowej wskazującej na wewnętrzne przekonanie istnienia odrębności kulturowej, pielęgnowanej mimo długotrwałych nacisków zewnętrznych.
Celem artykułu jest poruszenie kwestii znaczenia (w odniesieniu do praw człowieka) kultury narodu, której najbardziej naturalną emanacją jest jego język; chodzi o problem, z jakim zmaga się „od zawsze”, doświadczając zewnętrznej presji imperializmu kulturowego.
Wieloletnie i dramatyczne w swych konsekwencjach działania administracyjne i prawne Rosji uderzające w środowiska intelektualne i w samą kulturę, nie przyniosły spodziewanych rezultatów; nie dały ich również próby propagowania subiektywnie prezentowanych wersji wydarzeń historycznych mających usprawiedliwiać naciski i zmagania o rozszerzenie własnej sfery wpływów. W końcu, podkreśla też wagę zachowania dziedzictwa kulturowego Ukrainy, jako elementu, który, jeżeli zostanie zniszczony, nie powróci już do stanu sprzed konfliktu zbrojnego; będzie dowodem pogwałcenia praw człowieka.
Słowa kluczowe:
prawa człowieka, kultura, dziedzictwo kulturowe, wojna w Ukrainie, język ukraiński i rosyjskiBibliografia
Brzeziński Z., Wielka szachownica, Warszawa 1998. Google Scholar
Černega P.M., Holodomor - genocide of 1932 - 1933 as a consequence of the anti-Ukrainian policy of the Stalinist regime in the USSR (To the 80th anniversary of the tragedy - the mass extermination of the Ukrainian people). A collection of scientific and methodical materials to help the teacher, [in Ukrainian: Голодомор – геноцид 1932 – 1933 років як наслідок антиукраїнської політики сталінського режиму в СРСР (До 80 – річчя трагедії – масового винищення українського народу)], Kijów 2013. Google Scholar
Circular of the Minister of Internal Affairs P.A. Valuev to the Kyiv, Moscow, and St. Petersburg Censorship Committees dated July 18, 1863, [in Ukrainian: Циркуляр міністра внутрішніх справ П.А.Валуєва Київському, Московському і Петербурзькому цензурним комітетам від 18 липня 1863 р.], Pobrano z: https://hai-nyzhnyk.in.ua/doc2/1863(06)30.Valuev.cirkulyar.php . Google Scholar
History of the Holodomor, [in Ukrainian: Історія Голодомору], Pobrano z: https://holodomormuseum.org.ua/istoriia-holodomoru/. Google Scholar
Kleczkowska A., Memorandum Budapesztańskie – umowa międzynarodowa czy niewiążące porozumienie?, Pobrane z: https://wladzasadzenia.pl/2021/20/memorandum-budapesztanskie-umowa-miedzynarodowa-czy-niewiazace-porozumienie.pdf . Google Scholar
Melʹničenko V., Taras Shevchenko: Muscovites are strangers..., [in Ukrainian: Тарас Шевченко: Москалі - чужі люде…], Pobrano z: https://litgazeta.com.ua/articles/taras-shevchenko-moskali-chuzhi-liude/. Google Scholar
Powszechna Deklaracja o Różnorodności Kulturowej, Pobrano z: https://www.unesco.pl/kultura/roznorodnosc-kulturowa/deklaracja-unesco/ . Google Scholar
Putin V., Article about the historical unity of Russians and Ukrainians, [in Russian: Статья об историческом единстве Русских и Украинцев], Pobrano z: https://www.prlib.ru/en/article-vladimir-putin-historical-unity-russians-and-ukrainians. Google Scholar
Recommendation on Participation by the People at Large in Cultural Life and their Contribution to It, Pobrane z: https://www.univeur.org/cuebc/downloads/PDF%20carte/79.%201976%20UNESCO%20Recommendation.PDF . Google Scholar
Red List Of Cultural Objects At Risk Ukraine, Pobrano z: https://icom.museum/wp-content/uploads/2022/11/Emergency-Red-List-Ukraine-%E2%80%93-English.pdf . Google Scholar
Report on Preliminary Examination Activities (2019), Pobrane z: https://www.icc-cpi.int/sites/default/files/itemsDocuments/191205-rep-otp-PE.pdf. Google Scholar
Sabadoš I., Modern problems of linguistics and literary studies, [in Ukrainian: Сучасні проблеми мовознавства та літературознавства], Užgorod 2009 r. Google Scholar
Serbyn. R (red.), Raphael Lemkin. Soviet Genocide in Ukraine. The article in 33 languages, Kijów 2020, Pobrano z: https://holodomormuseum.org.ua/wp-content/uploads/2022/12/Lemkin.pdf. Google Scholar
Sìrik L., Tragic and traumatic consequences of Soviet policy in the field of Ukrainian literature, [in Ukrainian: Трагічні і травматогенні наслідки радянської політики в галузі української літератури], ,,TEKA Komisji Polsko-Ukraińskich Związków Kulturowych’’ 2018, Tom 6 Nr 13. Google Scholar
Study of the demographics of the Holodomor of 1932–1933., [in Ukrainian: Дослідження демографії Голодомору 1932–1933 рр.], Pobrano z: https://idss.org.ua/holodomor. Google Scholar
The law on five ears of corn is a bloody tool of the organizers of the Holodomor, [in Ukrainian: Закон про п’ять колосків – кривавий інструмент організаторів Голодомору], Pobrano z: https://holodomormuseum.org.ua/news-museji/zakon-pro-p-iat-koloskiv-kryvavyj-instrument-orhanizatoriv-holodomoru/. Google Scholar
Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie UWM
https://orcid.org/0000-0001-7233-899X