Minister właściwy ds. zdrowia w systemie zapobiegania i zwalczania chorób zakaźnych i epidemii. Ocena obowiązującego stanu prawnego
Abstrakt
Zapewnienie jednostkom bezpieczeństwa zdrowotnego jest związane z koniecznością określenia przez ustawodawcę norm prawnych, których celem jest ochrona życia i zdrowia ludności przed zagrożeniami związanymi z możliwością zakażenia chorobami zakaźnymi i wybuchem epidemii. Celem głównym artykułu była rekonstrukcja przypisanych Ministrowi Zdrowia kompetencji związanych z zapobieganiem i zwalczaniem chorób zakaźnych i epidemii oraz weryfikacja kompetencji Ministra Zdrowia związanych z zapobieganiem i zwalczaniem chorób zakaźnych i epidemii w zakresie zagwarantowania jednostkom bezpieczeństwa zdrowotnego. Przeprowadzona analiza potwierdziła tezę, że kompetencje Min. Zdr. związane z zapobieganiem i zwalczaniem chorób zakaźnych i epidemii częściowo zapewniają jednostkom bezpieczeństwo zdrowotne. W odniesieniu do powyższego należy podkreślić, że akty normatywne stanowione przez Min. Zdr. zapewniają jednostkom bezpieczeństwo zdrowotne. Uwypuklić należy jednak, że rozporządzenia wydawane przez Min. Zdr. w szczególności określające ograniczenia praw i wolności obywateli w celu zapobiegania zakażeniom wirusem SARS-CoV. zostały wydane z przekroczeniem delegacji ustawowej określonej w postanowieniach art. 46a i art. 46b pkt 1-6 i 8-13 ustawy o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń. Oceniając pozostałą działalność Min. Zdr. m.in. komunikaty, wytyczne oraz zalecenia należy stwierdzić, że jest przejawem działalności informacyjnej kierowanej przez Min.Zdr do podmiotów w celu przekazania informacji lub też zasad mających na celu zapobieganie i zwalczanie chorób zakaźnych i epidemii. Kompetencja Min. Zdr. określona w art. 42 ustawy o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń, co do zlecania w drodze umowy realizacji zadań z zakresu ochrony zdrowia przed zakażeniami i chorobami zakaźnymi nie jest wystarczająca w celu zapewnienia jednostkom bezpieczeństwa zdrowotnego. Kierowanie do pracy przy zwalczaniu epidemii przez Min. Zdr. w zasadzie każdego, kto jest niezbędny do jej zwalczania jest środkiem wykorzystywanym przez Min. Zdr. do zapewnienia jednostkom bezpieczeństwa zdrowotnego.
Słowa kluczowe:
prawo, bezpieczeństwo, jednostka, choroby zakaźneBibliografia
Baran K.W. (red.), Tarcza antykryzysowa 1.0-4.0. ustawa o dodatku solidarnościowym i inne regulacje. Szczególne rozwiązania w prawie pracy, prawie urzędniczym i prawie ubezpieczeń społecznych związane z COVID-19. Komentarz, Wolters Kluwer, Warszawa 2020. Google Scholar
Baran M., Przekształcenia materialnego prawa administracyjnego pod wpływem prawa europejskiego,[w:] R. Hauser, Z. Niewiadomski, A. Wróbel (red.), Europeizacja prawa administracyjnego, seria :System Prawa Administracyjnego, t.3, C.H. Beck, Instytut Nauk Prawnych PAN, Warszawa 2014. Google Scholar
Behr J., Organizacja i funkcjonowanie administracji publicznej stopnia centralnego, [w:] Google Scholar
J. Blicharz, P. Lisowski (red.), Prawo Administracyjne, Zagadnienia ogólne i ustrojowe, Wolters Kluwer, Warszawa 2022. Google Scholar
Bentowski S. K., Legal determinants of control and supervision in the health system in Poland, „Studia Prawnoustrojowe” 2023, nr 62. Google Scholar
Bieniek B., Górnicz - Mulcahy A., Przesłanki odmowy podjęcia pracy przez osobę skierowaną do zwalczania COVID-19, „Praca i Zabezpieczenie Społeczne” 2020, nr 5. Google Scholar
Błaś A., Jędrośka J., Granice dyskrecjonalnych uprawnień administracji publicznej,[w:] Z. Niewiadomski, J. Buczkowski, J. Łukasiewicz, J. Posłuszny, J. Stelmasiak (red.), Administracja publiczna u progu XXI wieku, Prace dedykowane prof. zw. dr hab. Janowi Szreniawskiemu, Wydawnictwo Wyższej Szkoły Administracji i Zarządzania, Przemyśl 2000. Google Scholar
Błaś A., Formy prawne w sferze działań wewnętrznych administracji,[w:] R. Hauser, Google Scholar
Z. Niewiadomski, A. Wróbel (red.), Prawne formy działania administracji, seria: System Prawa Administracyjnego,t.5, C.H. Beck, Instytut Nauk Prawnych PAN, Warszawa 2013. Google Scholar
Bosek L. (red.),Ustawa o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi. Komentarz, C.H. Beck, Warszawa 2021. Google Scholar
Budzisz R., Podmioty administrujące ochroną zdrowia,[w:] E. Zielińska, R. Kubiak, L. Kubicki (red.), Pojęcie, Źródła i zakres prawa medycznego, seria: System Prawa Medycznego, t.1, Wolters Kluwer, Warszawa 2018. Google Scholar
Cieślak Z., Bukowska J., Federczyk W., Klimaszewski M., Majchrzak B., Nauka administracji, wyd.1, Lexis Nexis, Warszawa 2012. Google Scholar
Cherka M., Wierzbowski M., Centralne organy administracji państwowej, [w:] R. Hauser, Google Scholar
Z. Niewiadomski, A. Wróbel (red.), Podmioty administrujące, seria: System Prawa Administracyjnego, t.6, C.H. Beck, Instytut Nauk Prawnych PAN, Warszawa 2011. Google Scholar
Duniewska Z., Zakres regulacji prawa administracyjnego materialnego– wyznaczenie pojęcia instytucji tego prawa, [w:] R. Hauser, Z. Niewiadomski, A. Wróbel (red.), Prawo administracyjne materialne, seria: System Prawa Administracyjnego, t.7,C.H. Beck, Instytut Nauk Prawnych PAN, Warszawa 2017. Google Scholar
Granat M., Prawo konstytucyjne. Pytania i odpowiedzi, wyd.9, Wolters Kluwer, Warszawa 2019. Google Scholar
Góralczyk W. jr, Podstawy prawa i administracji, wyd.2, Wolters Kluwer, Warszawa 2019. Google Scholar
Grzybowski M., Rada Ministrów i administracja rządowa, [w:] R. Hauser, Z. Niewiadomski, A. Wróbel (red.), Konstytucyjne podstawy funkcjonowania administracji publicznej, seria: System Prawa Administracyjnego, t.2, C.H. Beck, Instytut Nauk Prawnych PAN, Warszawa 2012. Google Scholar
Hauser R., Stosunek administracyjnoprawny, [w:] R. Hauser, Z. Niewiadomski, A. Wróbel (red.), Instytucje prawa administracyjnego, seria: System Prawa Administracyjnego, t.1, Google Scholar
C.H. Beck, Instytut Nauk Prawnych PAN, Warszawa 2010. Google Scholar
Jagielski J., Administracja publiczna w Polsce w świetle obowiązującego prawa, [w:] Google Scholar
J. Jagielski, M. Wierzbowski ( red.),Prawo administracyjne, wyd.3, Wolters Kluwer, Warszawa 2022. Google Scholar
Jaśkowska M., Uznanie administracyjne a inne formy władzy dyskrecjonalnej administracji publicznej,[w:] R. Hauser, Z. Niewiadomski, A. Wróbel (red.), Instytucje prawa administracyjnego, seria : System Prawa Administracyjnego, t.1, C.H. Beck, Instytut Nauk Prawnych PAN, Warszawa 2010. Google Scholar
Jaworska – Dębska B., Prawne formy działania administracji publicznej, [w:] M. Stahl ( red.) Prawo administracyjne, Pojęcia, instytucje, zasady w teorii i praktyce, wyd.7, Wolters Kluwer, Warszawa 2019. Google Scholar
Lipowicz I., Źródła prawa administracyjnego, [ w: ] Prawo administracyjne. Część ogólna, wyd. 1, Z. Cieślak, I. Lipowicz, Z. Niewiadomski, PWN, Warszawa 2000. Google Scholar
Mełgieś K., Miaskowska-Daszkiewicz K., Zdrowie ludzkie, jako wartość determinująca zadania administracji publicznej, [w:] J. Zimmermann (red.), Aksjologia prawa administracyjnego,t.1, Wolters Kluwer, Warszawa 2017. Google Scholar
Miaskowska-Daszkiewicz K., Główny Inspektor Sanitarny, [w:] B. Szmulik, K. Miaskowska–Daszkiewicz ( red.), Administracja publiczna. Ustrój administracji państwowej centralnej t.1, C.H. Beck, Warszawa 2012. Google Scholar
Michalska-Badziak R., Administracja centralna, [w:] M. Stahl (red.), Prawo administracyjne – pojęcia, instytucje, zasady w teorii i orzecznictwie, wyd.4 zaktualizowane i uzupełnione, Difin, Warszawa 2009. Google Scholar
Nałęcz A., Uznanie administracyjne a reglamentacja działalności gospodarczej, Wydawnictwo Sejmowe, Warszawa 2010. Google Scholar
Ochendowski E., Prawo administracyjne część ogólna wyd. X-zaktualizowane, TNOiK, Toruń 2013. Google Scholar
Paplicki M., Bezpieczeństwo zdrowotne obywateli w państwowym systemie bezpieczeństwa wewnętrznego, „Acta Universitatis Wratislaviensis” 2016, nr 3738. Google Scholar
Rabiega-Przyłęcka A., Ochrona zdrowia, [w:] Z. Duniewska, B. Jaworska - Dębska, E. Olejniczak-Szałowska, M. Stahl (red.), Prawo administracyjne materialne wyd.3, Wolters Kluwer, Warszawa 2020. Google Scholar
Rabska T., Budowanie nowej administracji publicznej, [w:] B. Adamiak, J. Boć, M. Niemiec, K. Nowacki (red.), Administracja publiczna w państwie prawa. Księga Jubileuszowa dla Profesora Jana Jendrośki: [w osiemdziesiątą rocznicę urodzin i pięćdziesięciolecie pracy naukowej], „Acta Universitatis Wratislaviensis” 1999, nr 2154. Google Scholar
Ruczkowski P., Naczelne i inne centralne organy administracji państwowej ( rządowej), [w:] M. Zdyb, J. Stelmasiak ( red.), Prawo administracyjne , wyd.2, Wolters Kluwer, Warszawa 2020. Google Scholar
Rybicki Z, Prawne formy działania administracji, [w:] Zarys prawa administracyjnego i nauki administracji, Z. Rybicki, S. Piątek, PWN, Warszawa 1984. Google Scholar
Stahl M., Szczególne prawne formy działania administracji, [w:] R. Hauser, Z. Niewiadomski, A. Wróbel (red.), Prawne formy działania administracji, seria: System Prawa Administracyjnego, t.5,C.H. Beck, Instytut Nauk Prawnych PAN, Warszawa 2013. Google Scholar
Stankiewicz R., Model racjonalizacji dostępu do produktu leczniczego. Zagadnienia publicznoprawne, C.H. Beck, Warszawa 2014. Google Scholar
Szreniawski J., Niczyporuk J., Działy administracji rządowej, [w:] E. Knosala, A. Matan, G. Łaszczyca (red.), Prawo administracyjne w okresie transformacji ustrojowej, Zakamycze, Kraków 1999. Google Scholar
Szyrski M., Polecenia obowiązujące i akty kierownictwa w dobie epidemii. Szansa Google Scholar
czy zagrożenie?, „Studia Prawnicze KUL”2021, nr 2. Google Scholar
Urbaniak M., Konstytucyjna zasada równego dostępu do świadczeń opieki zdrowotnej a jej ustawowa realizacja w prawie polskim. Wybrane problemy, „Przegląd Prawa Konstytucyjnego”2013, nr 3. Google Scholar
Ura E., Prawo administracyjne, wyd.4, Wolters Kluwer, Warszawa 2021. Google Scholar
Waszczak M., Skierowanie do pracy przy zwalczaniu epidemii. Blaski i cienie regulacji, „Medyczna Wokanda”2020, nr 4. Google Scholar
Wartenberg-Kempka B., Działy administracji rządowej, [w:] L. Zacharko (red.), Organizacja prawna administracji publicznej, Uniwersytet Śląski, Katowice 2013. Google Scholar
Wierzbowski M., Wiktorowska A., Główne pojęcia i konstrukcje regulacji prawnej Google Scholar
i organizacji administracji,[w:] J. Jagielski, M. Wierzbowski (red.), Prawo administracyjne wyd.3, Wolters Kluwer, Warszawa 2022. Google Scholar
Wróbel A., Jaśkowska, M. Willbrandt-Gotowicz M., Kodeks postępowania administracyjnego. Komentarz A wyd.8, Wolters Kluwer Warszawa 2020. Google Scholar
Ziemski K., Jędrzejczak M., Pojęcie dyskrecjonalności a pojęcie luzów decyzyjnych, [w:] Google Scholar
K. Ziemski, M. Jędrzejczak (red.), Dyskrecjonalność w prawie administracyjnym, Wydawnictwo Naukowe UAM, Poznań 2015. Google Scholar
Zimmermann J., Prawo administracyjne, wyd.7, Wolters Kluwer, Warszawa 2016. Google Scholar
Zimmermann J., Prawo administracyjne, wyd.10, Wolters Kluwer, Warszawa 2022. Google Scholar
Licencja
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
