Wstąpienie do spółki przez spadkobiercę zmarłego partnera – specyfika klauzuli następstwa w spółce partnerskiej
Sylwia Łazarewicz
Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie UWMhttps://orcid.org/0000-0003-1950-9993
Abstrakt
Celem artykułu jest określenie zasad zmiany składu wspólników w spółce partnerskiej, do której może dojść w wyniku śmierci jednego z nich. Wymaga to udzielenia odpowiedzi na pytanie o dopuszczalność zmian składu osobowego spółki partnerskiej, podstawę prawną wstąpienia spadkobiercy do spółki oraz możliwe alternatywy dla klauzuli następstwa.
Ustawodawca w ramach regulacji spółki partnerskiej umożliwia wstąpienie spadkobiercy zmarłego partnera do spółki. Wymaga to jednak spełnienia łącznie dwóch przesłanek określonych w art. 101 k.s.h. W pierwszym rzędzie na wstąpienie spadkobiercy powinna zezwalać umowa spółki. Po drugie wstąpienie spadkobiercy wymaga posiadania przez niego odpowiednich uprawnień zawodowych. Sama klauzula następstwa jako taka nie stanowi jednak podstawy prawnej wstąpienia spadkobiercy do spółki, tą jest przepis art. 101 k.s.h. dopuszczający możliwość wprowadzenia klauzuli następstwa. Spełniający wymagania spadkobiercy wstępują do spółki z mocy prawa, automatycznie w chwili śmierci wspólnika. Jakiekolwiek oświadczenia w tym przedmiocie składane spółce mają więc charakter wyłącznie informacyjny. Spadkobierca, który nie jest zainteresowany pozostawaniem w spółce może wystąpić z niej korzystając z prawa do wypowiedzenia umowy spółki. Samo niewejście do spółki wymaga zaś odrzucenia spadku. Klauzula następstwa nie koliduje z możliwością zapewnienia spadkobiercy (tak jak i każdej innej osobie spełniającej wymóg posiadania odpowiednich uprawnień zawodowych) prawa przystąpienia do spółki po śmierci partnera na podstawie dozwolonej w umowie spółki klauzuli przystąpienia. Beneficjent klauzuli przystąpienia nie wstępuje jednak do spółki w miejsce zmarłego partnera, ale nabywa własne członkostwo w spółce poprzez realizację roszczenia o zmianę umowy spółki kierowanego do wspólników.
Słowa kluczowe:
prawo handlowe, spółka partnerska, klauzula następstwa, wstąpienie do spółki, spadkobiercaBibliografia
Becker J., Spółka partnerska, [w:] M. Wieczorek, R. Wrzecionek (red.), Spółki osobowe. Czynności notarialne. Klauzule w aktach notarialnych. Wzory aktów notarialnych, Warszawa 2023. Google Scholar
Bieniak J., Bieniak M., Nita-Jagielski G., Oplustil K., Pabis R., Rachwał A., Spyra M., Suliński G., Tofel M., Wawer M., Zawłocki R., Kodeks spółek handlowych. Komentarz, Warszawa 2022. Google Scholar
Borysiak W., Dziedziczenie. Konstrukcja prawna i ochrona, Warszawa 2013. Google Scholar
Dumkiewicz M., [w:] Kodeks spółek handlowych. Komentarz, Warszawa 2024. Google Scholar
Jara Z. (red.), Kodeks spółek handlowych. Komentarz, Warszawa 2022. Google Scholar
Kidyba A. (red.), Kodeks spółek handlowych, t. I, Komentarz do art. 1 – 150, Warszawa 2017. Google Scholar
Kidyba A., Dumkiewicz M., Komentarz aktualizowany do art. 1 – 300 Kodeksu spółek handlowych, LEX/el. 2022. Google Scholar
Kopaczyńska-Pieczniak K., Pozycja prawna wspólnika spółki jawnej, Warszawa 2013. Google Scholar
Krześniak E.J., Spółka partnerska ze szczególnym uwzględnieniem spółek adwokatów i radców prawnych, Kraków 2002. Google Scholar
Nowacki A., Przyczyny rozwiązania spółki partnerskiej i wystąpienia wspólnika ze spółki, „Prawo Spółek” 2011, Nr 10. Google Scholar
Osajda K. , O mankamentach regulacji spółek osobowych w kodeksie spółek handlowych, „Przegląd Prawa Handlowego” 2012, Nr 10. Google Scholar
Promińska U., Spółka partnerska, [w:] System Prawa Handlowego, t. 2A, Prawo spółek handlowych, red. A. Szumański, Warszawa 2019. Google Scholar
Pyzioł W. (red.), Kodeks spółek handlowych. Komentarz, Warszawa 2008. Google Scholar
Pyzioł W., Walaszek-Pyzioł A., Skutki prawne śmierci wspólnika handlowej spółki osobowej, „Przegląd Ustawodawstwa Gospodarczego” 2010, Nr 7. Google Scholar
Rejmer M., Konsekwencje śmierci wspólnika handlowej spółki osobowej na przykładzie spółki jawnej, „Nowy Przegląd Notarialny” 2014, Nr 2. Google Scholar
Romanowski M., Spółka cywilna, [w:] System Prawa Prywatnego, t. 16B, Prawo spółek osobowych, red. M. Romanowski, Warszawa 2022. Google Scholar
Sołtysiński S., Szajkowski A., Szumański A., Szwaja J., Kodeks spółek handlowych, t. I, Komentarz do artykułów 1 – 150, Warszawa 2006. Google Scholar
Wielgus K., Kodeks spółek handlowych, [w:] Komentarze Prawa Prywatnego, t. IVC, Prawo spadkowe przedsiębiorców. Komentarz, red. K. Osajda, Warszawa 2022. Google Scholar
Zakrzewski P., Udział spółkowy wspólnika spółki jawnej jako przedmiot następstwa prawnego mortis causa pod tytułem szczególnym, „Przegląd Prawa Handlowego” 2012, Nr 1. Google Scholar
Zdanikowski P., Następstwo prawne na wypadek śmierci po wspólnikach i akcjonariuszach spółek handlowych, Warszawa 2021. Google Scholar
Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie UWM
https://orcid.org/0000-0003-1950-9993
Licencja
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
