Orzekanie o pozbawieniu prawa do wykonywania zawodu nauczyciela akademickiego – wybrane zagadnienia materialnoprawne i procesowe
Krystyna Szczechowicz
Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie UWMhttps://orcid.org/0000-0002-7251-4962
Abstrakt
Zakres przedmiotowy odpowiedzialności dyscyplinarnej jest znacznie szerszy od odpowiedzialności karnej. Najsurowszą karą dyscyplinarną w przypadku nauczycieli akademickich jest pozbawienie prawa do wykonywania zawodu nauczyciela akademickiego na okres 10 lat. Dodatkowo odpowiedzialność dyscyplinarna może łączyć się z odpowiedzialnością karną za ten sam czyn. Niniejszy artykuł przedstawia problematykę orzeczenia zakazu wykonywania zawodu w obu rygorach odpowiedzialności. Autorka dokonuje analizy przyjętych regulacji w celu odpowiedzi na pytanie, czy z uwagi na represyjny charakter postępowań dyscyplinarnych wobec nauczycieli akademickich i możliwość pozbawienia osób nimi objętych prawa do wykonywania zawodu, regulacje prawne w ustawie Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce w sposób należyty zabezpieczają prawa tych osób. Postawiono hipotezą badawczą, że konieczne jest wprowadzenie dodatkowych zapisów ustawowych o odpowiednim stosowaniu przepisów Kodeksu karnego w postępowaniu dyscyplinarnym prowadzonym wobec nauczycieli akademickich. Zapewni to jasne zrozumienie zasad orzekania w sprawach dyscyplinarnych oraz spójność orzecznictwa i chronić będzie w sposób należyty prawa osób objętych postępowaniami dyscyplinarnymi.
Słowa kluczowe:
postępowanie dyscyplinarne, nauczyciel akademicki, pozbawienie prawa wykonywania zawodu, zawód zaufania publicznegoBibliografia
Bielski M., [w:] Kodeks karny. Część szczególna. Tom II. Część I. Komentarz do art. 117-211a, W. Wróbel, A. Zoll (red.), Warszawa 2017, Lex/el. Google Scholar
Bocheńska A. [w:] Komentarz do wybranych przepisów ustawy - Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce, [w:] Akademickie prawo zatrudnienia. Komentarz, K. W. Baran (red.), Warszawa 2020, Lex/el. Google Scholar
Czuryk M., Karpiuk M., Kostrubiec J. (red.), Prawo o szkolnictwie wyższym po nowelizacji. Komentarz praktyczny, Difin, Warszawa 2015. Google Scholar
Duksa P., Tomkiewicz M., Nauczyciel funkcjonariuszem publicznym? Zakres ochrony i odpowiedzialności w polskim prawie karnym, „Studia Warmińskie” 2011, nr 48. Google Scholar
Gardocki L., Prawnokarna problematyka sędziowskiej odpowiedzialności dyscyplinarnej, [w:] J. Giezek (red.), Przestępstwo – kara – polityka kryminalna. Problemy tworzenia i funkcjonowania prawa. Księga jubileuszowa z okazji 70 rocznicy urodzin Profesora Tomasza Kaczmarka, Wolters Kluwer Polska, Warszawa 2006. Google Scholar
Jędrzejewski T., [w:] Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce. Komentarz, J. Woźnicki (red.), Warszawa 2019,Lex/el. Google Scholar
Kozielewicz W., Odpowiedzialność dyscyplinarna sędziów, prokuratorów, adwokatów, radców prawnych i notariuszy, Wolters Kluwer Polska, Warszawa 2016. Google Scholar
Krajewski R., Funkcjonariusz publiczny i osoba pełniąca funkcję publiczną jako kategoria prawa karnego istotna z perspektywy funkcjonowania administracji publicznej, „Studnia z Zakresu Prawa, Administracji i Zarządzania UKW” 2012 T.1. Google Scholar
Kulik M., [w:] Kodeks karny. Komentarz aktualizowany, M. Mozgawa (red.), LEX/el. Google Scholar
Kulik M., Kary dyscyplinarne w ustawie o radcach prawnych. Próba analizy systemowe, „Studia Iuridica 2022, nr 93. Google Scholar
Lewandowicz – Machnikowska M., Wykonywanie zawodu lekarza a wolność pracy w Konstytucji RP i jej wybrane ograniczenia – stan obecny i wnioski de lege ferend, „Medyczna Wokanda” 2017, nr 9. Google Scholar
Lipiński K., [w:] Kodeks karny. Część ogólna. Komentarz, J. Giezek (red.), Warszawa 2021, Lex/el. Google Scholar
Liszcz T., Wolność pracy, [w:] System prawa pracy. Część ogólna, K. Baran (red.), Wolters Kluwer Polska, Warszawa 2017, T. I. Google Scholar
P. Sarnecki, [w:] Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej. Komentarz. Tom I, wyd. II, L. Garlicki, M. Zubik (red.), Warszawa 2016, Lex/el. Google Scholar
Smarż J., Definiowanie pojęcia „zawód zaufania publicznego”, „Studia Prawnicze” 2012, nr 3. Google Scholar
Śledzińska-Simon A., Wolność pracy, [w:] M. Jabłoński (red.), Realizacja i ochrona konstytucyjnych wolności i prawa jednostki w polskim porządku prawnym, Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego, Wrocław 2014. Google Scholar
Tabaszewski R., Status nauczyciela akademickiego jako osoby pełniącej funkcję publiczną. Uwagi na tle ustawy Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce, „Białostockie Studia Prawnicze” 2020, T. 24, nr 4. Google Scholar
Tuleja P., [w:] P. Czarny, M. Florczak-Wątor, B. Naleziński, P. Radziewicz, P. Tuleja, Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej. Komentarz, wyd. II, Warszawa 2023, Lex/el. Google Scholar
Ura E., Komentarz do wybranych przepisów ustawy - Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce, [w:] Akademickie prawo zatrudnienia. Komentarz, K. W. Baran (red.), Warszawa 2020, Lex/el. Google Scholar
Wiktorowska A., Wajda P., [w:] Prawo o szkolnictwie wyższym. Komentarz, W. Sanetra, M. Wierzbowski (red.), Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego, Warszawa 2013. Google Scholar
Wojciechowski P., [w:] Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce. Komentarz, J. Woźnicki (red.), Warszawa 2019, Lex/el. Google Scholar
Wrona G., Reshef M., Orzekanie o pozbawieniu prawa wykonywania zawodu przez sądy lekarskie. Część I, „Medyczna Wokanda” 2016, nr 8. Google Scholar
Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie UWM
https://orcid.org/0000-0002-7251-4962