Rozważania wokół prawnej dopuszczalności ograniczenia liczby kadencji organów wykonawczych gmin
Abstrakt
W roku 2018 r. do polskiego systemu prawnego wprowadzona została zasada dwukadencyjności organów wykonawczych gmin. Celem artykułu jest analiza tej instytucji, w szczególności próba zweryfikowania, czy ujęcie tego rozwiązania w systemie prawnym stanowi ograniczenie praw wyborczych obywateli (przede wszystkim biernego, ale pośrednio także i czynnego), a także, czy przyjęte rozwiązanie jest zgodne ze standardami demokratycznego i uczciwego procesu wyborczego. W tym celu w pierwszej kolejności zbadano konstrukcję instytucji, a następnie przeanalizowano argumenty przemawiające za oraz przeciwko wprowadzeniu tego rozwiązania do polskiego prawa wyborczego. Szczególną uwagę poświęcono kwestii zgodności ograniczenia liczby kadencji organów wykonawczych gmin z Konstytucją RP. W pracy wykorzystano metodę formalnoprawną oraz dokonano przeglądu literatury przedmiotu.
Słowa kluczowe:
organ wykonawczy, samorząd terytorialny, kadencja, wybory, Konstytucja RPBibliografia
J. Bujny, K. Ziemski, Kilka uwag na temat zasadności ograniczenia kadencyjności wójtów (burmistrzów, prezydentów miast), „Samorząd Terytorialny” 2015, nr 12 Google Scholar
M. Chmaj, Ekspertyza prawna w przedmiocie: zgodności z konstytucją poselskiego projektu ustawy o zmianie niektórych ustaw w celu zwiększenia udziału obywateli w procesie wybierania, funkcjonowania i kontrolowania niektórych organów publicznych (druk nr 2001), https://orka.sejm.gov.pl/rexdomk8.nsf/0/05923D74C495DA93C12581E5003DED0F/%24File/i2460_17A.rtf Google Scholar
M. Czakowska, Wokół ograniczenia liczby kadencji wójtów, burmistrzów, prezydentów miast, [w:] Wokół wyborów i prawa wyborczego. Tom 2, A. Sokala, A. Frydrych-Depka, P. Raźny (red.), TNOiK, Toruń 2019 Google Scholar
K.W. Czaplicki, B. Dauter, S.J. Jaworski, A. Kisielewicz, F. Rymarz, J. Zbieranek, Kodek wyborczy. Komentarz, Wolters Kluwer, Warszawa 2018 Google Scholar
A. Gendźwiłł, P. Swianiewicz, Czy potrzebujemy limitu kadencji w samorządzie?, Fundacja Batorego, https://www.batory.org.pl/upload/files/Programy%20operacyjne/Masz%20Glos/Czy-potrzebujemy-limitu-kadencji-w-samorzadzie.pdf Google Scholar
H. Izdebski, Konstytucyjna dopuszczalność ograniczenia liczby kadencji wójtów, burmistrzów, prezydentów miast ze skutkiem od najbliższych wyborów w odniesieniu do osób obecnie piastujących mandat, Fundacja Batorego, https://www.batory.org.pl/publikacja/konstytucyjna-dopuszczalnosc-ograniczenia-liczby-kadencji-wojtow-burmistrzow-prezydentow-miast-ze-skutkiem-od-najblizszych-wyborow-w-odniesieniu-do-osob-obecnie-piastujacych-mandat/ Google Scholar
K. Kozłowski, Prawny wymiar ograniczenia kadencyjności organu wykonawczego gminy, „Zeszyty Prawnicze Biura Analiz Sejmowych” 2017, nr 1 (53) Google Scholar
A. Pyrzyńska, Ewolucja samorządowego prawa wyborczego w latach 2018-2023 (wybrane problemy), [w:] Dylematy wokół konstytucyjnej pozycji samorządów, A. Bisztyga, J. Ciapała, A. Pyrzyńska (red.), C.H. Beck, Warszawa 2024 (w druku) Google Scholar
A. Rakowska-Trela, K. Składowski, Kodeks wyborczy. Komentarz do zmian 2018, Wolters Kluwer, Warszawa 2018 Google Scholar
K. Składowski, Ograniczenie w liczbie kadencji w wyborach prezydentów, burmistrzów i wójtów, „Finanse Komunalne” 2019, nr 3 Google Scholar
K. Skotnicki, Spojrzenie na konstytucyjną regulację prawa wyborczego po dwudziestu pięciu latach jej obowiązywania, „Państwo i Prawo” 2022, nr 10 Google Scholar
K. Skotnicki, W sprawie dopuszczalności zakresu reelekcji wójta (burmistrza, prezydenta miasta) po piastowaniu urzędu przez dwie kadencje, „Wrocławskie Studia Politologiczne” 2018, nr 23 Google Scholar
A. Sokala, B. Michalak, P. Uziębło, Leksykon prawa wyborczego i referendalnego oraz systemów wyborczych, Wolters Kluwer, Warszawa 2013 Google Scholar
B. Springer, A.J. Jarosz, Dwukadencyjność organów wykonawczych w gminach – ograniczenie praw obywatelskich czy ograniczenie zjawisk patologicznych?, „Przegląd Prawa Konstytucyjnego” 2022, nr 3 Google Scholar
M. Suska, Zasada kadencyjności organów jednostek samorządu terytorialnego, „Studia Politologiczne” 2021, vol. 59 Google Scholar
D. Szczepański, Dwukadencyjność wójtów, burmistrzów i prezydentów miast w Polsce w opiniach elektoratów ugrupowań i komitetów wyborczych w wyborach do sejmików województw w 2018 roku, „Athenaeum. Polskie Studia Politologiczne” 2021, vol. 69 (1) Google Scholar
B. Szmulik, W sprawie zgodności z Konstytucją Rzeczypospolitej Polskiej ograniczenia liczby kadencji organów wykonawczych jednostek samorządu terytorialnego, „Przegląd Sejmowy” 2017, nr 4 Google Scholar
M. Tarasek, Wprowadzenie ograniczenia kadencyjności wójta, burmistrza i prezydenta miasta w pracach polskiego parlamentu, „Polityka i Społeczeństwo” 2016, nr 2 Google Scholar
P. Tuleja (red.), Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej. Komentarz, Wolters Kluwer, Warszawa, LEX Google Scholar
M. Wrzalik, Ograniczenie możliwości kandydowania na wójta (burmistrza, prezydenta miasta) po piastowaniu urzędu przez dwie kadencje, „Athenaeum. Polskie Studia Politologiczne” 2018, vol. 58 Google Scholar
Licencja
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
