Skargi obywateli na rozstrzygnięcia lokalne organów samorządowych. Zagadnienia wybrane

Ewelina Gębka

Akademia Nauk Stosowanych im. prof. Edwarda Lipińskiego w Kielcach
https://orcid.org/0009-0009-7129-5911


Abstrakt

Niniejszy artykuł ukierunkowany jest na przedstawienie zagadnienia skargi obywatelskiej do sądu administracyjnego. Prawo do wniesienia tego środka prawnego przewidują przepisy wszystkich trzech ustaw regulujących ustrój samorządu terytorialnego, tj. art. 101 ustawy o samorządzie gminnym, art. 87 ustawy o samorządzie powiatowym i art. 90 ustawy o samorządzie województwa. Celem artykułu jest analiza i ocena regulacji prawnych dotyczących tej instytucji oraz ukazanie korzyści płynących z jej zastosowania, w szczególności tego, że za jej pośrednictwem obywatele mają możliwość partycypowania w samorządowych procesach decyzyjnych. W artykule przedstawiono zakres podmiotowy skargi obywatelskiej, zakres przedmiotowy skargi, a także skutek zastosowania tego środka prawnego, a ponadto wskazano możliwe problemy związane ze stosowaniem tej instytucji prawnej. W pracy przeanalizowano także orzecznictwo sądów administracyjnych ukształtowane na tle wyżej wymienionych przepisów. Analiza orzecznictwa dotyczącego rozpatrywania przez sądy skarg obywatelskich wykazała, że wprawdzie podstawą zaskarżenia może być w nich naruszenie partykularnego interesu skarżącego, to jednak argumentacja zgłaszanych zastrzeżeń (zarówno skarżących, jak i sądu) bardzo często odwołuje się do prawnych aspektów o znaczeniu ogólnym, a zwłaszcza do granic, w jakich muszą się mieścić organy samorządowe korzystające z udzielonych im upoważnień do podejmowania rozstrzygnięć w poszczególnych typach spraw. Tym samym – na skutek tych skarg – sądy administracyjne wyznaczają organom samorządowym te granice i wpływają na treść przyszłych rozstrzygnięć oraz procedurę ich podejmowania. Na tej zaś podstawie sformułowano wniosek, że skargi te należy traktować jako przejaw wpływu obywateli na rozstrzygnięcia organów samorządowych.


Słowa kluczowe:

prawo administracyjne, partycypacja społeczna, skarga obywatelska, zaskarżanie uchwał samorządowych


Augustyniak M., Partycypacja społeczna w samorządzie terytorialnym w Polsce i we Francji. Studium administracyjnoprawne na tle porównawczym, Wolters Kluwer Polska, Warszawa 2017.   Google Scholar

Chlipała M., Skarga na akty nadzoru dotyczące samorządu terytorialnego, „Przegląd Prawa Publicznego” 2008, nr 4.   Google Scholar

Chmielnicki P. (red.), Ustawa o samorządzie gminnym. Komentarz, 2022, Lex.   Google Scholar

Daniel P., Zaskarżenie do sądu administracyjnego uchwały lub zarządzenia organu samorządu terytorialnego przez grupę mieszkańców – uwagi na tle stosowania przez sądy administracyjne art. 101 ust. 2a ustawy o samorządzie gminnym, „Samorząd Terytorialny” 2011, nr 7–8.   Google Scholar

Dolnicki B. (red.), Samorząd terytorialny w Polsce i w Portugalii. Analiza prawnoporównawcza, Wolters Kluwer Polska, Warszawa 2015.   Google Scholar

Dolnicki B. (red.), Samorząd województwa. Komentarz, 2023, Lex.   Google Scholar

Dolnicki B. (red.), Ustawa o samorządzie gminnym. Komentarz, 2021, Lex.   Google Scholar

Dolnicki B. (red.), Ustawa o samorządzie powiatowym. Komentarz, 2020, Lex.   Google Scholar

Kijowski D.R., Partycypacja obywatelska w samorządowych procesach decyzyjnych – zagadnienia ogólne, „Samorząd Terytorialny” 2010, nr 1–2.   Google Scholar

Kisiel W., Legitymacja jednostki do zaskarżania uchwał samorządowych (w orzecznictwie sądów administracyjnych), „Zeszyty Naukowe Sądownictwa Administracyjnego” 2009, nr 3.   Google Scholar

Knysiak-Sudyka H., Skarga i skarga kasacyjna w postępowaniu sądowoadministracyjnym. Komentarz. Orzecznictwo, 2021, Lex.   Google Scholar

Stahl M., Kmieciak Z., Akty nadzoru nad działalnością samorządu terytorialnego w świetle orzecznictwa NSA i poglądów doktryny, „Samorząd Terytorialny” 2001, nr 1–2.   Google Scholar

Stec M., Mączyński M. (red.), Nadzór nad samorządem a granice jego samodzielności, Wolters Kluwer Polska, Warszawa 2011.   Google Scholar

Woś T., „Nowa” regulacja postępowania sądowoadministracyjnego w sprawach z zakresu samorządu terytorialnego, „Samorząd Terytorialny” 2007, nr 1–2.   Google Scholar

Pobierz


Opublikowane
2025-03-10

Cited By /
Share

Gębka, E. (2025). Skargi obywateli na rozstrzygnięcia lokalne organów samorządowych. Zagadnienia wybrane. Studia Prawnoustrojowe, (67). https://doi.org/10.31648/sp.10460

Ewelina Gębka 
Akademia Nauk Stosowanych im. prof. Edwarda Lipińskiego w Kielcach
https://orcid.org/0009-0009-7129-5911