Prawo uchodźców do ochrony międzynarodowej w prawodawstwie Unii Europejskiej
Grzegorz Zieliński
Uniwersytet Radomski im. Kazimierza Pułaskiegohttps://orcid.org/0000-0001-7517-920X
Abstrakt
Przepisy ustawodawstwa UE, a także wskazane orzecznictwo Europejskiego Trybunału Praw Człowieka nie pozostawiają wątpliwości w kwestii odpowiedzialności państwa wobec jednostki, która wyraża zamiar złożenia wniosku o ochronę międzynarodową. Cudzoziemcy ubiegający się o ochronę międzynarodową nie mogą być odsyłani do kraju, w którym narażeni są na prześladowania lub nieludzkie lub poniżające traktowanie. Okoliczności te mogą zostać zweryfikowane dzięki wdrożeniu zasady non-refoulement, która z kolei wiąże się z zapewnieniem dostępu do skutecznej i zgodnej z prawem procedury na terytorium państwa przyjmującego. Z drugiej strony, w świetle prawa międzynarodowego, państwa powołujące się na zasadę suwerenności mają prawo chronić swoje granice i decydować, komu zezwolić na wjazd na swoje terytorium. Trudności w interpretacji i stosowaniu obu zasad tworzą napięcie, które determinuje traktowanie cudzoziemców ubiegających się o ochronę międzynarodową. W obliczu braku odpowiedniego orzecznictwa Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej, Europejski Trybunał Praw Człowieka próbuje wyjaśnić wątpliwości dotyczące zakresu praw przysługujących cudzoziemcom wjeżdżającym na terytorium państwa-strony. Celem niniejszego artykułu jest analiza prawa uchodźcy do ochrony międzynarodowej w świetle prawodawstwa Unii Europejskiej oraz próba oceny jego efektywności.
Słowa kluczowe:
prawo emigracyjne, uchodźcy, cudzoziemcy, non-refoulement, prawo wjazdu na terytorium UE, Europejski Trybunał Praw CzłowiekaBibliografia
Chlebny J., Chróścielewski W., Hauser R., Realizacja prawa do wszczęcia postępowania w sprawie o udzielenie ochrony międzynarodowej podczas przekraczania granicy [w:] Jednostka wobec władczej ingerencji organów administracji publicznej. Księga jubileuszowa Profesor Barbary Adamiak, red. Korczak J., Sobieralski K., Wrocław 2019, s. 229–243; Google Scholar
ECRE, Information Note on Directive 2013/32/EU of the European Parliament and of the Council of 26 June 2013 on common procedures for granting and withdrawing international protection (recast), https://bit.ly/3E7plj0 (dostęp: 5 czerwca 2024 r.) Google Scholar
Gilbert G. S., Right of Asylum: A Change of Direction, „International and Comparative Law Quarterly” 1983/3, vol. 32; Google Scholar
Goodwin-Gil G. S., McAdam J., The refugee in international law, Oxford, 2007; Google Scholar
Górczyńska M., W kierunku politycznego oportunizmu czy orzeczniczej integralności? Kształtowanie się orzecznictwa strasburskiego w zakresie zakazu zbiorowych wydaleń cudzoziemców, PiP 2023, nr 9, s. 45-64; Google Scholar
Lauterpacht E., Bethlehem D., The Scope and Content of the Principle of Non-Refoulement (Opinion), Cambridge 2003; Google Scholar
Moran, C. F. (2020), Strengthening the principle of non-refoulement. The International Journal of Human Rights, 25(6), 1032-1052; Google Scholar
Nowicki M. A., Wokół Konwencji Europejskiej. Komentarz do Europejskiej Konwencji Praw Człowieka, WKP 2017; Google Scholar
Rogala R. [w:] Prawo o cudzoziemcach. Komentarz, red. Chlebny J., Warszawa 2020, art. 28, nb 3; Google Scholar
Rogala R., Prawo cudzoziemca do ubiegania się na granicy o udzielenie ochrony międzynarodowej, EPS 2021, nr 11, s. 11-23; Google Scholar
Szklanna A., Ochrona prawna cudzoziemca w świetle orzecznictwa Europejskiego Trybunału Praw Człowieka, Warszawa 2010; Google Scholar
Wouters C. W. International Legal Standards for the Protection from Refoulement: a legal analysis on the prohibitions on refoulement contained in the Refugee Convention, the European Convention on Human Rights, the International Covenant on Civil and Political Rights, and the Convention Against Torture, Intersentia 2009; Google Scholar
Wróbel A. [w:] Karta Praw Podstawowych Unii Europejskiej. Komentarz, red. Wróbel A., Warszawa 2020, art. 1. Google Scholar
Uniwersytet Radomski im. Kazimierza Pułaskiego
https://orcid.org/0000-0001-7517-920X
Licencja
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
