Koncepcje nieistnienia i nieważności aktów administracyjnych na tle ich filozoficznoprawnych założeń

Marcin Kamiński

Uniwersytet Kaliski
https://orcid.org/0000-0001-9181-2044


Abstrakt

Celem artykułu jest zbadanie podstaw filozoficzno-prawnych i przesłanek fundamentalnych koncepcji nieistnienia i nieważności aktów administracyjnych. Analiza obejmuje zasadnicze zagadnienia wyjściowe stanowiące podstawę do konstruowania pojęć nieistnienia i nieważności w prawie administracyjnym, w tym przede wszystkim obowiązywania systemu prawnego i jego elementów, obowiązywania formalnego i materialnego (treściowego) aktów administracyjnych oraz obowiązywania norm prawa administracyjnego i aktów ich konkretyzacji. Efektem przeprowadzonych rozważań teoretycznych są wnioski dotyczące założeń filozoficzno-prawnych koncepcji nieistnienia formalnoprawnego i nieważności materialnoprawnej aktu administracyjnego. Rozróżnienie między formalnym nieistnieniem a materialną nieważnością aktu administracyjnego jest uzasadnione w świetle koncepcji reguł konstytutywnych i aktów konwencjonalnych oraz dualistycznego podziału norm prawnych na pierwotne i wtórne.


Słowa kluczowe:

filozofia prawa, teoria prawa, obowiązywanie systemu prawnego i norm prawa administracyjnego, obowiązywanie formalne i materialne aktu administracyjnego, nieistnienie i nieważność aktu administracyjnego


Aarnio A., Paradigms in Legal Dogmatics. Toward a Theory of Change and Progress in Legal Science, [w:] Theory of Legal Science. Proceedings of the Conference on Legal Theory and Philosophy of Science, Lund, Sweden, December 11 – 14, 1983, A. Peczenik (red.), L. Lindahl (red.), B. van Roermund (red.), Dordrecht – Boston – Lancaster 1984.   Google Scholar

Austin J.L., How To Do Things With Words, Oxford University Press, Oxford 1962.   Google Scholar

Bjarup J., Scandinavian Legal Realism, [w:] The Philosophy of Law. An Encyclopedia, Volume I-II, Ch. Berry Gray (red.), London – New York 2012.   Google Scholar

Cherry C., Regulative Rules and Constitutive Rules, „The Philosophical Quarterly” 1973, Vol. 23, No. 93.   Google Scholar

Czepita S., Reguły konstytutywne a zagadnienia prawoznawstwa, Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego, Szczecin 1996.   Google Scholar

Czepita S., Formalizacja i konwencjonalizacja w systemie prawnym, [w:] System prawny a porządek prawny, O. Bogucki (red.), S. Czepita (red.), Szczecin 2008.   Google Scholar

Czepita S., Czynności konwencjonalne i formalne w prawie a proces prawotwórczy i rola Trybunału Konstytucyjnego, „Państwo i Prawo” 2014, nr 12.   Google Scholar

Gizbert-Studnicki T., O nieważnych czynnościach prawnych w świetle koncepcji czynności konwencjonalnych, „Państwo i Prawo” 1975, nr 4.   Google Scholar

Kamiński M., Nieważność decyzji administracyjnej. Studium teoretyczne, Wolters Kluwer Polska – Kantor Wydawniczy Zakamycze, Warszawa – Kraków 2006.   Google Scholar

Kamiński M., Prawo administracyjne intertemporalne, Wolters Kluwer Polska, Warszawa 2011.   Google Scholar

Kamiński M., Mechanizm i granice weryfikacji sądowoadministracyjnej a normy prawa administracyjnego i ich konkretyzacja, C.H.Beck, Warszawa 2016.   Google Scholar

Kamiński M., Obowiązywanie prawa administracyjnego procesowego, [w:] System Prawa Administracyjnego Procesowego. Zagadnienia ogólne, Tom I, G. Łaszczyca (red.), Warszawa 2017.   Google Scholar

Kamiński M., Stwierdzenie nieważności orzeczenia administracyjnego, [w:] Postępowanie administracyjne, T. Woś (red.), Warszawa 2017.   Google Scholar

Kamiński M., Normy kompetencji administracyjnej i normy merytoryczne ich realizacji jako element paradygmatyczny teorii prawa administracyjnego, [w:] Fenomen prawa administracyjnego. Księga jubileuszowa Profesora Jana Zimmermanna, W. Jakimowicz (red.), M. Krawczyk (red.), I. Niżnik-Dobosz (red.), Warszawa 2019.   Google Scholar

Kamiński M., Prawidłowość, wadliwość i skuteczność prawna czynności administracyjnoprocesowych, [w:] System Prawa Administracyjnego Procesowego. Czynności procesowe w postępowaniu administracyjnym ogólnym. Tom II. Część 3, G. Łaszczyca (red.), A. Matan (red.), Warszawa 2021.   Google Scholar

Kaufmann M., Rechtsphilosophie, [w:] Handbuch Rechtsphilosophie, E. Hilgendorf (red.), J. C. Joerden (red.), Stuttgart 2017.   Google Scholar

Kelsen H., Über Staatsunrecht. Zugleich ein Beitrag zur Frage der Deliktsfähigkeit juristischer Personen und zur Lehre vom fehlerhaften Staatsakt, „Zeitschrift für das Privat- und Öffentliche Recht der Gegenwart” 1914, Band 40   Google Scholar

Kelsen H., Allgemeine Theorie der Normen, MANZ Verlag, Wien 1979   Google Scholar

Kiełkowski T., Reguły konstytutywne decyzji administracyjnej a ustawowe przesłanki stwierdzenia jej „nieważności”, „Przegląd Prawa Publicznego” 2010, nr 1.   Google Scholar

Mayer M.E., Rechtsphilosophie, Verlag von Julius Springer, Berlin 1933.   Google Scholar

Ross A., Directives and Norms, Routledge and Kegan Paul Ltd., London 1968.   Google Scholar

Searle J.R., Speech Acts. An Essay in the Philosophy of Language, Cambridge University Press, Cambridge 1969.   Google Scholar

Siltala R., Law, Truth, and Reason. A Treatise on Legal Argumentation, Springer, Dordrecht – Heidelberg – London – New York – Dordrecht 2011.   Google Scholar

Stelmach J., Współczesna filozofia interpretacji prawniczej, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków 1995   Google Scholar

Tebbit M., Philosophy of Law. An introduction, Routledge, London – New York 2005   Google Scholar

Van Hoecke M., Jurisprudence, [w:] The Philosophy of Law. An Encyclopedia, Volume I-II, Ch. Berry Gray (red.), London – New York 2012.   Google Scholar

Verdross A., Abendländische Rechtsphilosophie. Ihre Grundlagen und Hauptprobleme in Geschichtlicher Schau, Springer Verlag, Wien 1958.   Google Scholar

Woleński J., Theory or philosophy of law?, „Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny” 2023, z. 2.   Google Scholar

Wróblewski J., Krytyka normatywistycznej teorii prawa i państwa Hansa Kelsena, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa 1955.   Google Scholar

Wróblewski J., Zagadnienia teorii wykładni prawa ludowego, Wydawnictwo Prawnicze, Warszawa 1959.   Google Scholar

Wróblewski J., Postawa filozoficzna i afilozoficzna we współczesnej teorii prawa, „Studia Prawnicze” 1966, z. 13.   Google Scholar

Wróblewski J., Norma prawna i problem jej wartości poznawczej, [w:] Problemy teorii i filozofii prawa, H. Groszyk (red.), Lublin 1985.   Google Scholar

Wróblewski J., Obowiązywanie systemowe i granice dogmatycznego podejścia do systemu prawa, „Studia Prawno-Ekonomiczne” 1986, t. XXXVI   Google Scholar

Wróblewski J., Paradygmat dogmatyki prawa a prawoznawstwo, [w:] Szkice z teorii prawa i szczegółowych nauk prawnych, M. Zieliński (red.), S. Wronkowska (red.), Poznań 1990.   Google Scholar

Ziembiński Z., Wronkowska S., Nowak L., Zieliński M., Czynności konwencjonalne w prawie, „Studia Prawnicze” 1972, z. 33.   Google Scholar

Ziembiński Z., Problemy podstawowe prawoznawstwa, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa 1980.   Google Scholar

Zirk-Sadowski M., Wprowadzenie do filozofii prawa, Wolters Kluwer Polska, Warszawa 2011.   Google Scholar

Pobierz


Opublikowane
2025-03-10

Cited By /
Share

Kamiński, M. (2025). Koncepcje nieistnienia i nieważności aktów administracyjnych na tle ich filozoficznoprawnych założeń. Studia Prawnoustrojowe, (67). https://doi.org/10.31648/sp.10754

Marcin Kamiński 
Uniwersytet Kaliski
https://orcid.org/0000-0001-9181-2044