Natura prawna zobowiązania lekarza weterynarii do dokonania badań i wydania orzeczenia o stanie zdrowia zwierzęcia w prawie niemieckim i polskim
Andrzej Dzikowski
Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w OlsztynieAbstrakt
Jednym z przejawów wykonywania zawodu lekarza weterynarii jest wydawanie orzeczeń o stanie zdrowia zwierząt na podstawie dokonanych badań. Zobowiązanie lekarza weterynarii w tym zakresie jest złożone i wielopłaszczyznowe. Celem rozważań jest podjęcie próby określenia w sposób pewny charakteru tego zobowiązania. Możliwe są trzy sposoby jego kwalifikacji: jako zobowiązania starannego działania, jako zobowiązania rezultatu i jako zobowiązania o charakterze mieszanym. Przyjęcie każdego z tych modeli implikuje różne reżymy odpowiedzialności za potencjalne wady świadczenia. W ocenie autora, poprawne jest określenie natury jako mieszanej. Jedynie trzeci spośród modeli poddanych analizie uwzględnia złożoną naturę przedmiotu badań i pozwala na szerokie określenie zakresu odpowiedzialności.
Bibliografia
Akty normatywne Google Scholar
Bürgerliches Gesetzbuch vom 18. August 1896, RGBl. 1896, Nr. 21, S. 195-603; BGBl. 2002, I, S. 42, 2909; 2003, I, S. 738; 2019, I, S. 2911; 2020, I, S. 2187. Google Scholar
Code des obligations = Obligationenrecht = Diritto delle obbligazioni, Loi fédérale complétant le Code civil suisse [Livre cinquième: Droit des obligations] du 30 mars 1911 = Bundesgesetz betreffend die Ergänzung des Schweizerischen Zivilgesetzbuches [Fünfter Teil: Obligationenrecht] vom 30. März 1911 = Legge federale di complemento del Codice civile svizzero [Libro quinto: Diritto delle obbligazioni] del 30 marzo 1911; RO = AS = RU 27, 317 z dnia 30 marca 1911 r., ze zm. Google Scholar
Gesetz zur Verbesserung der Rechtsstellung des Tieres im bürgerlichen Recht vom 20. August 1990, BGBl. 1990, I, S. 1762. Google Scholar
Gesetz zur Modernisierung des Schuldrechts vom 26. November 2001, BGBl. 2001, I, S. 3138. Google Scholar
Kodeks Etyki Lekarza Weterynarii. Uchwała nr 3/2008/VII Nadzwyczajnego VII Krajowego Zjazdu Lekarzy Weterynarii w sprawie uchwalenia Kodeksu Etyki Lekarza Weterynarii. Google Scholar
Rozporządzenie Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 27 października 1933 r. Kodeks zobowiązań, Dz.U. z 1933 r., nr 82, poz. 598. Google Scholar
Rozporządzenie Ministra Rolnictwa i Reform Rolnych z dnia 25 czerwca 1934 r. wydane w porozumieniu z Ministrem Sprawiedliwości o wadach głównych i terminach ich ujawnienia u zwierząt domowych, Dz.U. z 1934 r., nr 57, poz. 505. Google Scholar
Rozporządzenie Ministra Rolnictwa z dnia 7 października 1966 r. w sprawie odpowiedzialności sprzedawców za wady główne niektórych gatunków zwierząt, Dz.U. z 1966 r., nr 43, poz. 257.Ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny, t.j. Dz.U. z 2020 r., poz. 1740. Google Scholar
Ustawa z dnia 21 grudnia 1990 r. o zawodzie lekarza weterynarii i izbach lekarsko-weterynaryjnych, t.j. Dz.U. z 2016 r., poz. 1479, z 2018 r., poz. 1669, z 2019 r., poz. 577. Google Scholar
Ustawa z dnia 21 sierpnia 1997 r. o ochronie zwierząt, t.j. Dz.U. z 2019 r., poz. 122, 1123. Google Scholar
Ustawa z dnia 18 grudnia 2003 r. o zakładach leczniczych dla zwierząt, t.j. Dz.U. z 2019 r. poz. 24. Google Scholar
Ustawa z dnia 30 maja 2014 r. o prawach konsumenta, tj. Dz.U. z 2020 r., poz. 287. Google Scholar
Verordnung, betreffend die Hauptmängel und Gewährfristen beim Viehhandel vom 27. März 1899, RGBl. 1899, Nr. 13, S. 219-220. Google Scholar
Orzecznictwo Google Scholar
Das Bürgerliche Gesetzbuch mit besonderer Berücksichtigung der Rechtsprechung des Reichgerichts und des Bundesgerichthofes II.I (...), J. Denecke, G. Kuhn, E. Pritsch, G. Wilde (red.), Berlin 1959. Google Scholar
Federalny Trybunał Sprawiedliwości (Bundesgerichtshof), orzeczenie, [w:] „Neue Juristische Wochenschrift” 1983. Google Scholar
Sąd Apelacyjny w Krakowie, wyrok z dnia 9 marca 2001 r., I ACa 124/01, [w:] „Przegląd Sądowy” 2002, nr 10. Google Scholar
Sąd Apelacyjny w Łodzi, wyrok z dnia 16 stycznia 2014 r., I ACa 1148/12, [w:] Lex nr 1451700. Google Scholar
Sąd Najwyższy, wyrok z dnia 3 listopada 2000 r., IV CKN 152/00, [w:] „Orzecznictwo Sądu Najwyższego. Izba Cywilna” 2001, nr 4. Google Scholar
Sąd Najwyższy, uchwała z dnia 20 grudnia 2012 r., III CZP 84/12, [w:] „Orzecznictwo Sądu Najwyższego. Izba Cywilna” 2013, nr 7-8. Google Scholar
Literatura Google Scholar
Adamczuk F.J.F., Pferdekaufrecht. Rechtgeschichte des Pferdekaufs, geltendes Recht, Prespektiven, Hanower 2008. Google Scholar
Althaus J., Genn H.J., Harps-Hansen O., Warnebier S., Die Kaufuntersuchung des Pferdes. Medizinischer und juristischer Leitfaden, Hanower 2011. Google Scholar
Ankaufsuntersuchung beim Pferd, B. von Salis (red.), Jena – Stuttgart 1996. Google Scholar
Babińska I., Sołtyszewski I., Karaźniewicz J., Szarek J., Felsmann M.Z., Dzikowski A., Veterinary necropsy in the light of ethics and law, „Medycyna Weterynaryjna” 2019, nr 75.11. Google Scholar
Banaszczyk Z., Granecki P., O istocie należytej staranności, „Palestra” 2002, nr 7-8. Google Scholar
Bardeleben G., von, Rechtliche Besonderheiten des Pferdekaufs unter besonderer Berücksichtigung der tierärztlichen Kaufuntersuchung, Hildesheim 2013. Google Scholar
Bemmann K., Osteochondrose und Kaufuntersuchung aus juristischer Sicht, „Recht der Landwirtschaft” 2006, nr 1. Google Scholar
Burke N., Einschränkungen der ädilizischen Rechtsbehelfe beim Kauf von der Rezeption bis zur Gegenwart, Monastyr 1967. Burke N., Einschränkungen der ädilizischen Rechtsbehelfe beim Kauf von der Rezeption bis zur Gegenwart, Monastyr 1967. Google Scholar
Deutsch E., Spickhoff A., Medizinrecht (...), Berlin – Heidelberg 2014. Google Scholar
Domański G., Istota roszczeń za wady dzieła w kodeksie cywilnym (istota rękojmi za wady dzieła), „Nowe Prawo” 1967, nr 9. Google Scholar
Domański G., Koncepcja zobowiązań rezultatu i starannego działania a odpowiedzialność kontraktowa w prawie francuskim, „Studia Cywilistyczne” 1972, nr 20. Google Scholar
Dzikowski A., Przypadki znęcania się nad zwierzętami i reakcji na nie a etyka zawodowa lekarzy weterynarii – wątpliwości etyczno-prawne, „Studia Prawnoustrojowe” 2020, nr 47. Google Scholar
Eichelberg S., Kaufuntersuchungen beim Pferdekauf, Hamburg 2018. Google Scholar
Ernst W., Germany’s New Rules of Breach of Contract and their European Background, „Seminarios complutenses de derecho romano” 2004, nr 16. Google Scholar
Falkowska A.M., Odpowiedzialność sprzedawcy z tytułu rękojmi za wady fizyczne rzeczy, Warszawa 2010. Google Scholar
Fikentscher W., Heinemann A., Schuldrecht. Allgemeiner und besonderer Teil, Berlin – Boston 2017. Google Scholar
Fink C., Auklärungspflicht von Medizinalpersonen (Arzt, Zahnarzt, Tierarzt, Apotheker), St. Gallen 2008. Google Scholar
Gawlik B., Pojęcie umowy nienazwanej, „Studia Cywilistyczne” 1971, nr 18. Google Scholar
Goettel M., Sytuacja zwierzęcia w prawie cywilnym, Warszawa 2013. Google Scholar
Harke J.D., Besonderer Schuldrecht, Berlin – Heidelberg 2011. Google Scholar
Jagielska M., Wpływ prawa europejskiego na krajowe prawo prywatne na przykładzie prawa konsumenckiego, [w:] Prawo obce w doktrynie prawa polskiego, A. Wudarski (red.), Warszawa 2016. Google Scholar
Kessler Ch., Der Kauf gebrauchten Waren nach dem Diskussionsentwurf des Schuldrechtsmodernisierungsgesetzes, „Zeitschrift für Rechtspolitik” 2001, nr 34. Google Scholar
Komentarze prawa prywatnego. Kodeks cywilny. Komentarz, K. Osajda (red.), Warszawa 2017. Google Scholar
Korth U., Minderung beim Kauf, Tybinga 2010. Google Scholar
Korzonek J., Rosenblüth I., Kodeks zobowiązań. Komentarz; przepisy wprowadzające – wyciągi z motywów ustawodawczych – ustawy dodatkowe, Kraków 1936. Google Scholar
Kulik M., Mozgawa M., Zbieg przepisu art. 35 ustawy o ochronie zwierząt z przepisami typizującymi uszkodzenie rzeczy, „Prokuratura i Prawo” 2011, nr 6. Google Scholar
Lägel R., Doenecke H., Jakob H., Oppermann Th., Schönberg F., Der Tierarzt im Recht (...), R. Lägel (red.), Stuttgart 1938. Google Scholar
Lerche F., Viehgewährschaftsrecht (Viehkauf), Berlin 1955. Google Scholar
Lipińska J., Szarek J., Przeździecka D., Wady fizyczne koni w świetle polskich aktów prawnych z początku, przełomu i końca XX wieku, „Medycyna Weterynaryjna” 2004, nr 60.6. Google Scholar
Malchow S., Negative Beschaffenheitsvereinbarungen beim Kauf unter besonderer Berücksichtigung des Gebrauchtwagen- und Pferdekaufs, Frankfurt nad Menem 2009. Google Scholar
Mieszczyński T., Szarek J., Babińska I., Gesek M., Kształtowanie się rękojmi za wady fizyczne koni w Polsce przed i po drugiej Wojnie Światowej, [w:] Dawna medycyna i weterynaria, M.Z. Felsmann, J. Szarek, M. Felsmann (red.), Chełmno 2007. Google Scholar
Motive zu dem Entwurfe eines Bürgerlichen Gesetzbuches für das Deutsche Reich II (...), Berlin – Aalen 1899-1979. Google Scholar
Nazar M., Normatywna dereifikacja zwierząt – aspekty cywilnoprawne, [w:] Prawna ochrona zwierząt, M. Mozgawa (red.), Lublin 2002. Google Scholar
Neuhaus L., Ursachen für Schadenersatzansprüche gegenüber Tierärzten nach Kaufuntersuchungen beim Pferd – Eine Untersuchung von 189 Schadensfällen aus den Jahren 1978-2005, Berlin 2007. Google Scholar
Neumann L., Das Pferdekaufrecht nach der Schuldrechtsmodernisierung, Berlin 2005. Google Scholar
Nomos Kommentar. BGB. Schuldrecht II.I, B. Dauner-Lieb, Th. Heidel, G. Ring (red.), Baden-Baden 2012. Google Scholar
Ogiegło L., Pojęcie usługi i umów o świadczenie usług w ujęciu kodeksu cywilnego, „Studia Iuridica Silesiana” 1979, nr 5. Google Scholar
Oechsler J., Vertragliche Schuldverhältnisse, Tybinga 2017. Google Scholar
Palandt. Bürgerliches Gesetzbuch, Monachium 2020. Google Scholar
Reichert F., Tierarzt und Pferdekauf, Gießen 1994. Google Scholar
Riedel B.M., Pferde im Verbrauchsgüterkauf. Sachmängel und Beweislastumkehr nach § 476 BGB, Akwizgran 2007. Google Scholar
Rosbach P., Weiß Ch., Meyer K., Hillebrand Ch., Pferderecht. Ein Handbuch für Pferdekäufer (...) und Tierärzte, Monachium 2018. Google Scholar
Schinkler S., Die Sachmängelrechte im Kauf- und Werkvertragsrecht im Falle mangelhafter Drittleistung, „Archiv für die civilistische Praxis” 2007, nr 207. Google Scholar
Schmidt L., Die Vertragsaufhebung durch den Warenkäufer (...), Baden-Baden 2003. Google Scholar
Schmidt-Räntsch J., Maifeld J., Meier-Göring A., Röcken M., Das neue Schuldrecht. Einführung – Texte – Materialien. BGB, EGBGB, UKlaG, BGB-InfoV, Kolonia 2001-2002. Google Scholar
Schulze E., Die zivilrechtliche Haftung des Tierarztes, Berlin 1991. Google Scholar
Sommer M., Der Pferdekauf, Monastyr 2000. Google Scholar
Sośniak M., Cywilnoprawna ocena staranności zawodowej, „Nowe Prawo” 1980, nr 2. Google Scholar
Sośniak M., Umowy o świadczenie usług z art. 750 kodeksu cywilnego, „Państwo i Prawo” 1981, nr 5. Google Scholar
Stölzle H., Viehkauf (Viehgewährschaft), ed. M. Graminger, Berlin – Lipsk 1935. Google Scholar
Strasser R., Zur Reform des Viehgewährschaftsrechtes, Fryburg Bryzgowijski 1980. Google Scholar
Szymański J.Z., Samorządność zawodów zaufania publicznego w społeczeństwie obywatelskim, [w:] Samorząd zawodowy w demokratycznym państwie prawa (...), Kancelaria Senatu RP (red.), Warszawa 2014. Google Scholar
Ustawa o prawach konsumenta, D. Karczewska, M. Namysłowska, T. Skoczny (red.), Warszawa 2015. Google Scholar
Weber R., Sachenrecht I. Bewegliche Sachen, Baden-Baden 2010. Google Scholar
Wengersky K., Graf von, Das Viehgewährschaftsrecht im Wandel der Zeit – Geschichtliche Entwicklung, geltendes Recht, Reformbestrebungen, Kolonia – Krefeld 1988. Google Scholar
Werres R., Aufklärungspflichten in Schuldverhältnissen und deren Grenzen (...), Kolonia 1985. Google Scholar
Wolkowski B., Die rechtliche Behandlung der Kaufuntersuchung beim Pferdekauf, Hamburg 2010. Google Scholar
Wójcik S., Odgraniczenie umowy o dzieło od umowy o pracę i umowy zlecenia, „Zeszyty Naukowe UJ. Prace Prawnicze” 1963, nr 10. Google Scholar
Zoll F., Rękojmia. Odpowiedzialność sprzedawcy, Warszawa 2018. Google Scholar
Zoll F., Zobowiązania w zarysie według polskiego kodeksu zobowiązań, Warszawa 1948. Google Scholar
Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie