Realność terminu załatwienia sprawy w ogólnym postępowaniu administracyjnym
The reality of time limits for the settlement of cases in general administrative proceedings
Grzegorz Łaszczyca
Uniwersytet Śląski w KatowicachAbstrakt
Efektywność postępowania należy do podstawowych wartości procesowych w ogólnym postępowaniu administracyjnym. Dla jej osiągnięcia Kodeks postępowania administracyjnego wprowadził różne mechanizmy i konstrukcje prawne, tak o charakterze prewencyjnym, jak i represyjnym. Do rozwiązań prewencyjnych należy m.in. regulacja wyznaczająca maksymalne terminy załatwiania spraw. Pełni ona funkcję pierwotną, zapewniając dynamikę postępowania administracyjnego. Pojęcie „termin załatwienia sprawy” występuje w przepisach k.p.a. w dwóch znaczeniach: jako jednostka czasu (okres) oraz jako konkretna data, jako „termin kalendarzowy. Cechą terminu załatwienia sprawy – wynikającą z art. 35 § 5 k.p.a. – jest jego realność, efektywność. Sposób obliczania terminu zapewnia organowi administracji publicznej czas rzeczywisty do załatwienia konkretnej sprawy. Przepis wskazuje pięć okresów, które nie są wliczane do terminu załatwienia sprawy: a) terminy przewidziane w przepisach prawa dla dokonania określonych czynności, b) okresy zawieszenia postępowania, c) okresy trwania mediacji, d) okresy opóźnień spowodowanych z winy strony oraz e) okresy opóźnień z przyczyn niezależnych od organu. Realność terminu nie sprzeciwia się istocie zasady szybkości postępowania, lecz ją potwierdza. Wyraża prawne oczekiwanie, by sprawa została rozstrzygnięta, zapewniając jednocześnie organowi administracji czas efektywny, a nie pozorny. Służy także osiągnięciu tej wartości, którą kodeks postępowania administracyjnego wyodrębnia i łączy z wymogiem działania szybkiego i prostego, czyli działania wnikliwego (art. 12 § 1 k.p.a.).
Słowa kluczowe:
załatwianie spraw, terminy , kodeks postępowania administracyjnegoBibliografia
Adamiak B., Glosa do postanowienia NSA z dnia 17 października 1997 r., IV SAB 31/97, OSP 1998/10/185. Google Scholar
Adamiak B., Nowe instytucje ogólnego postępowania administracyjnego, [w:] Materiały powielane z konferencji naukowej „Nowe zjawiska w administracji”, Kozubnik, 18–20 IX 1980, cz. I. Google Scholar
Adamiak B., Borkowski J., Kodeks postępowania administracyjnego. Komentarz, C.H. Beck, Warszawa 2019. Google Scholar
Borkowski J., Glosa do postanowienia NSA z dnia 7 października 1983 r., SA/Lu 172/83, OSPiKA 1985/7–8/125. Google Scholar
Borkowski J. (red.), Kodeks postępowania administracyjnego. Komentarz, Wyd. Prawnicze, Warszawa 1989. Google Scholar
Borkowski J., Glosa do wyroku NSA z 26 maja 1998 r., II SA 915/97 i 919/97, OSP 1999/4/79. Google Scholar
Dawidowicz W., Ogólne postępowanie administracyjne. Zarys systemu, PWN, Warszawa 1962. Google Scholar
Dawidowicz W., Postępowanie administracyjne. Zarys wykładu, Wyd. Nauk. PWN, Warszawa 1983. Google Scholar
Doroszewski W. (red.), Słownik języka polskiego, Warszawa 1997 [1969], https://sjp.pwn.pl/doroszewski. Google Scholar
Hauser R., Skoczylas A. (red.), Postępowania administracyjne i sądowoadministracyjne z kazusami, Wolters Kluwer, Warszawa 2017. Google Scholar
Iserzon E., Starościak J., Kodeks postępowania administracyjnego. Komentarz, teksty, wzory i formularze, Wyd. Prawnicze, Warszawa 1970. Google Scholar
Jędrzejewski S., Ochendowski E., Postępowanie administracyjne, Wyd. UMK, Toruń 1988. Google Scholar
Klat-Wertelecka L., Mudrecki A. (red.), Kodeks postępowania administracyjnego. Komentarz dla praktyków, ODDK, Gdańsk 2012. Google Scholar
Kmieciak Z., Chróścielewski W. (red.), Kodeks postępowania administracyjnego. Komentarz, Wolters Kluwer, Warszawa 2019. Google Scholar
Knysiak-Sudyka H. (red.), Kodeks postepowania administracyjnego. Komentarz, Warszawa 2019, Lex. Google Scholar
Knysiak-Sudyka H. (red.), Ogólne postępowanie administracyjne jurysdykcyjne, Wolters Kluwer, Warszawa 2021. Google Scholar
Kocot-Łaszczyca A., Łaszczyca G., Mediacja w ogólnym postępowaniu administracyjnym, Wolters Kluwer, Warszawa 2018. Google Scholar
Kowalski M., Terminy w postępowaniu administracyjnym i sądowoadministracyjnym, Presscom, Wrocław 2013. Google Scholar
Łaszczyca G., Zażalenie w ogólnym postępowaniu administracyjnym, Zakamycze, Kraków 2000. Google Scholar
Łaszczyca G., Szczególny przypadek wszczęcia postępowania administracyjnego z urzędu, „Państwo i Prawo” 2002, nr 1. Google Scholar
Łaszczyca G., Zawieszenie ogólnego postępowania administracyjnego, Zakamycze, Kraków 2005. Google Scholar
Łaszczyca G., Odtwarzanie akt sprawy w ogólnym postępowaniu administracyjnym, „Samorząd Terytorialny” 2009, nr 9. Google Scholar
Łaszczyca G., Martysz C., Matan A., Kodeks postępowania administracyjnego. Komentarz, t. 1: Komentarz do art. 1–103, Wolters Kluwer, Warszawa 2010. Google Scholar
Nowikowski I., Terminy w kodeksie postępowania karnego, UMCS, Lublin 1988. Google Scholar
Parchomiuk J., Nadużycie prawa w prawie administracyjnym, C.H. Beck, Warszawa 2018. Google Scholar
Słownik języka polskiego, https://www.sjp.pwn.pl. Google Scholar
Sorysz M., Terminy w polskim procesie cywilnym, C.H. Beck, Warszawa 2007. Google Scholar
Wierzbowski M., Wiktorowska A. (red.), Kodeks postępowania administracyjnego. Komentarz, C.H. Beck, Warszawa 2011. Google Scholar
Wróbel A., Jaśkowska M., Wilbrandt-Gotowicz M., Kodeks postępowania administracyjnego. Komentarz, Wolters Kluwer, Warszawa 2018. Google Scholar
Ziemski K.M., Zajęcie stanowiska a prawo bycia stroną postępowania administracyjnego (na przykładzie rady izby notarialnej), „Rejent” 1996, nr 2. Google Scholar
Zimmermann J., Nowe rodzaje postanowień w postępowaniu administracyjnym, „Państwo i Prawo” 1983, nr 1. Google Scholar
Uniwersytet Śląski w Katowicach