Dyspozycja wkładem na wypadek śmierci, jak pośmiertna forma rozporządzenia majątkiem posiadacza rachunku bankowego. Aspekty cywilnoprawne i podatkowe
Szymon Kisiel
Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w OlsztynieAbstrakt
Celem artykułu jest poddanie analizie istoty rachunku bankowego i rozwiązań prawnych, w tym cech umowy rachunku bankowego, co pozwoli na analizę głównego problemu poruszanego w artykule, tj. dyspozycji wkładem na wypadek śmierci. Autor wskazuje na podstawy prawne definiowania charakteru umowy rachunku bankowego. Analizowane są głównie przepisy Kodeksu Cywilnego oraz Ustawy Prawo bankowe. Kolejnym celem zrealizowanym w dalszej części artykułu było przeanalizowanie szczególnej formy, z której może skorzystać właściciel rachunku w celu zabezpieczenia swojej rodziny na wypadek swojej śmierci. Chodzi o złożeniu polecenia, które bank będzie zobowiązany wykonać po uzyskaniu informacji o śmierci posiadacza rachunku. W ostatniej części przebadano aspekty podatkowe takiego rozwiązania w kontekście regulacji spadkowych. W efekcie prac wykazano, jakim rodzajem umowy jest umowa rachunku bankowego i z jakich elementów powinna się składać. Jak również kto może stać się beneficjentem dyspozycji wkładem na wypadek śmierci posiadacza rachunku. Natomiast analiza przepisów podatkowych pozwoliła na odpowiedź, kto i w jakich okolicznościach, zobowiązany jest do zapłaty podatku z tego tytułu.
Słowa kluczowe:
prawo cywilne, prawo spadkowe, prawo bankowe, podatek od spadków i darowizn, zwolnienia podatkowe, umowa rachunku bankowego, dziedziczenieBibliografia
Babiarz S., Zapis windykacyjny, [w:] idem, Spadek i darowizna w prawie cywilnym i podatkowym, Wolters Kluwer, Warszawa 2019. Google Scholar
Boczoń W., Raport PRNews.pl: Rynek kont osobistych – I kw. 2021, https://prnews.pl/raport-prnews-pl-rynek-kont-osobistych-i-kw-2021-458978. Google Scholar
Borysiak W., Wkład pieniężny na rachunku bankowym lub lokacie, [w:] idem, Dziedziczenie. Konstrukcja prawna i ochrona, LexisNexis, Warszawa 2013. Google Scholar
Cudak A., Przedmiot opodatkowania, [w:] S. Bogucki, A. Cudak, P. Pietrasz, W. Stachurski, K. Winiarski, A. Wrzesińska-Nowacka, Podatek od spadków i darowizn. Komentarz, ODDK, Gdańsk 2015. Google Scholar
Goettel A., Podatek od spadków i darowizn w świetle małżeńskich ustrojów majątkowych, „Państwo i Prawo” 2016, nr 8. Google Scholar
Głuchowski P.M., Opodatkowanie kwoty będącej przedmiotem dyspozycji na wypadek śmierci, [w:] idem, Umowa rachunku w spółdzielczej kasie oszczędnościowo-kredytowej, Oficyna, Warszawa 2009. Google Scholar
Góral L., Karlikowska M., Koperkiewicz-Mordel K., Polskie prawo bankowe, LexisNexis, Warszawa 2006. Google Scholar
Kawulski A., [w:] Prawo bankowe. Komentarz, LexisNexis, Warszawa 2013. Google Scholar
Kawulski A., [w:] Prawo bankowe. Komentarz do wybranych przepisów, 2021, Lex. Google Scholar
Kondek J.M., [w:] B. Bajor, L. Kociucki, K. Królikowska, J. M. Kondek, Prawo bankowe. Komentarz do przepisów cywilnoprawnych, Wolters Kluwer, Warszawa 2020. Google Scholar
Krziskowska K., [w:] M. Fras, M. Habdas (red.), Kodeks cywilny. Komentarz, t. 4: Zobowiązania. Część szczególna (art. 535-764(9)), Wolters Kluwer, Warszawa 2018. Google Scholar
Leśkiewicz K., Z problematyki stosowania przepisów regulujących „dyspozycję wkładem na wypadek śmierci, „Białostockie Studia Prawnicze” 2017, vol. 22, nr 4. Google Scholar
Mianowana-Kubiak R., Bankowy rachunek wspólny dla osób fizycznych, wyd. pierwsze, CeDeWu, Warszawa 2015. Google Scholar
Mikos-Sitek A., Zapadka P., Polskie prawo bankowe, Wolters Kluwer, Warszawa 2009. Google Scholar
Nazaruk P., [w:] J. Ciszewski (red.), Kodeks cywilny. Komentarz, Wolters Kluwer, Warszawa 2019. Google Scholar
Niezbecka E., [w:] A. Kidyba (red.), Kodeks cywilny. Komentarz, t. 3: Zobowiązania – część szczególna, wyd. drugie, Wolters Kluwer, Warszawa 2014. Google Scholar
Ofiarski Z., Opodatkowanie nabycia praw do wkładu oszczędnościowego, Wolters Kluwer, Warszawa 2021, Lex. Google Scholar
Ofiarski Z., [w:] Prawo bankowe. Komentarz, Wolters Kluwer, Warszawa 2013. Google Scholar
Rogoń D., [w:] F. Zoll (red.), Prawo bankowe. Komentarz, t. 1 i 2, Zakamycze, Kraków 2005. Google Scholar
Smykla B., Prawo bankowe. Komentarz, wyd. drugie, C.H. Beck, Warszawa 2011. Google Scholar
Srokosz W., Umowa rachunku oszczędnościowego, [w:] E. Fojcik-Mastalska (red.), Prawo bankowe, wyd. pierwsze, Wyd. UWr, Wrocław 2010. Google Scholar
Sychowicz S., [w:] J. Gudowski (red.), Kodeks cywilny. Komentarz, t. 5: Zobowiązania. Część szczegółowa, wyd. drugie, Wolters Kluwer, Warszawa 2017. Google Scholar
Tupaj-Cholewa A., [w:] H. Gronkiewicz-Waltz (red.), Prawo bankowe. Komentarz,C.H. Beck, Warszawa 2013 Google Scholar
Witczak H., Zakres podmiotowy instytucji niegodności dziedziczenia, [w:] Wyłączenie od dziedziczenia na mocy orzeczenia sądu, LexisNexis, Warszawa 2013. Google Scholar
Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie