Zakaz nieludzkiego lub poniżającego traktowania osób skazanych na karę pozbawienia wolności w świetle prawa karnego Unii Europejskiej
Joanna Banach-Gutierrez
Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w OlsztynieMałgorzata Janicz
Wyższa Szkoła Administracji Publicznej w OstrołęceAbstrakt
Przedmiot badań niniejszego opracowania dotyczy zakazu nieludzkiego lub poniżającego traktowania osób skazanych na karę pozbawienia wolności w świetle prawa karnego Unii Europejskiej. Za cel przyjęto w szczególności analizę porównawczą orzecznictwa Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej i Europejskiego Trybunału Praw Człowieka. Przeprowadzone badania wskazują, że po pierwsze ochrona praw człowieka z perspektywy postępowań karnych o wymiarze transgranicznym stanowi wyzwanie dla państw członkowskich Unii. Po drugie, w odniesieniu do zakazu nieludzkiego lub poniżającego traktowania osób skazanych należy uznać, że prawa człowieka zajmują priorytetowe miejsce w unijnej przestrzeni wolności, bezpieczeństwa i sprawiedliwości dla wszystkich ‘obywateli Europy’. Po trzecie, zakaz nieludzkiego lub poniżającego traktowania osób skazanych, o którym mowa w art. 4 Karty praw podstawowych Unii Europejskiej i art. 3 Europejskiej konwencji o ochronie praw człowieka i podstawowych wolności wiąże się z postępującą humanizacją współczesnego prawa karnego, w tym zasadniczą rolą karą, jaką powinna być efektywna resocjalizacja i społeczna rehabilitacja sprawców przestępstw.
Słowa kluczowe:
prawo karne Unii Europejskie, Europejski Nakaz Aresztowania, Prawa człowieka, Zakaz nieludzkiego lub poniżającego traktowaniaBibliografia
Banach-Gutierrez J.B., Harding Ch., “Fundamental Rights in European Criminal Justice: an Axiological Perspective”, European Journal of Crime, Criminal Law and Criminal Justice, 20 (2012) Brill Publishers. Google Scholar
Barcik J., Wentkowska A., Prawo Unii Europejskiej po Traktacie z Lizbony, Wydanie 2, C.H. Beck Warszawa 2011. Google Scholar
Bielecki M., „Ochrona godności osoby skazanej w prawie karnym wykonawczym. Wybrane aspekty,” Zeszyty Naukowe KUL 60 (2018), nr 1 (241). Google Scholar
Dawidziuk E., Traktowanie osób pozbawionych wolności we współczesnej Polsce na tle standardów międzynarodowych, Wolters Kluwer, Warszawa 2013. Google Scholar
Iwanicki H., „Wolontariat - szansą na rehabilitację społeczną osób odbywających karę pozbawienia wolności”, Problemy opiekuńczo-wychowawcze (2019) Tom 585 (10) str. 23-4. Google Scholar
Kuźniak B.,Ingelevic-Citak M., Ius cogens soft law. Dwa bieguny prawa międzynarodowego publicznego, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków 2017. Google Scholar
Orzeszyna K., Skwarzyński M., Tabaszewski R., „Prawo międzynarodowe praw człowieka”, C.H. Beck Warszawa, 2020. Google Scholar
Peno M., „Współczesne koncepcje uzasadnienia karania (Zarys typologii),” Acta Iuris Stetinensis (2014) Tom 05 (1). Google Scholar
Przesławski T.,”Prawno-etyczne aspekty więziennej resocjalizacji”, Przegląd Więziennictwa Polskiego, nr 87, Warszawa 2015. Google Scholar
Rosas A., The European Union and Fundamental Rights: Vanguard or Villain?, 7 (2017) Adam Mickiewicz Law Review. Google Scholar
Szczygieł G.B., „Społeczna readaptacja skazanych w polskim systemie prawnym”, Temida 2, Białystok 2002. Google Scholar
Sztuka J., „Perspektywa efektywności w resocjalizacji”, Studia Paedagogica Ignatiana, 21(2018) 1. Google Scholar
Wróbel A., Karta Praw Podstawowych Unii Europejskiej. Komentarz.,(red.), 2. Wydanie, Wydawnictwo C. H. Beck Warszawa, 2019. Google Scholar
Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie
Wyższa Szkoła Administracji Publicznej w Ostrołęce