Przeszukanie w prawie antymonopolowym i praktyce Prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów
Beata Wieczerzyńska
Uniwersytet Technologiczno-Humanistyczny im. Kazimierza Pułaskiego w RadomiuAbstrakt
Przeszukanie jest zespołem czynności, które ingerują w istotne dla przedsiębiorców dobra chronione konstytucyjnie o charakterze podstawowym jak: własność, prywatność, nienaruszalność miru siedziby przedsiębiorcy i wolność działalności gospodarczej. Charakter i waga tych praw i wolności przemawia za tym, aby w działaniach śledczych Prezesa UOKiK został zachowany wysoki wieloaspektowy standard sprawiedliwości proceduralnej. Celem artykułu było zbadanie jak kształtują się szczegółowe uregulowania instytucji przeszukania w prawie antymonopolowym i problemy z ich stosowaniem w praktyce Prezesa UOKiK, zwłaszcza w kontekście skuteczności przeszukania jako instrumentu poszukiwania dowodów.Należy dojść do wniosku, iż w obecnym kształcie formalne uregulowania procedury przeszukania, wydają się być adekwatne do standardów ochrony praw podstawowych przedsiębiorców wypracowanych w orzecznictwie ETPC. Jednak gwarancje ochrony praw są oceniane również według kryteriów jakościowych, tak aby efektywnie i realnie zapewnić ochronę przedsiębiorców przed ryzykiem nadużyć władzy. I tu, mimo pozytywnych zmian, widoczne są mankamenty praktyki organu, zwłaszcza w zakresie zbyt szerokiego określania zakresu przedmiotowego i czasowego przeszukania, a także faktycznego poszerzania imperium organu przez uzurpowanie sobie dostępu do wszystkich danych elektronicznych przeszukiwanego.
Słowa kluczowe:
prawo antymonopolowe, prawa przedsiębiorców, przeszukanie, prawo do prywatnościBibliografia
Bernatt M., Sprawiedliwość proceduralna w postępowaniu przed organem ochrony konkurencji, Wydawnictwo Naukowe Wydziału Zarządzania Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa 2011. Google Scholar
Bernatt M., Prawo do rzetelnego procesu w sprawach ochrony konkurencji i regulacji rynku (na tle art. 6 EKPC), „Państwo i Prawo” 2012, nr 1. Google Scholar
Bernatt M., Komentarz do art. 105n, [w:] Ustawa o ochronie konkurencji i konsumentów, T. Skoczny (red.), Warszawa 2014, s. 1292; tak również Sąd Ochrony Konkurencji i Konsumentów w wyroku z dnia 11 sierpnia 2003 r. w sprawie XVII Ama 123/02, Lex nr 108188. Google Scholar
Gajewska-Leite I., Modzelewska de Raad M., Kontrola i przeszukanie Prezesa UOKiK. Pięć lat doświadczeń po rozdzieleniu instytucji – już osobno czy nadal razem?, „internetowy Kwartalnik Antymonopolowy i Regulacyjny” 2020,nr 4 (9). Google Scholar
Kowalik-Bańczyk K., Pochwała fishing expeditions. Glosa do wyroku SPI z dnia 6 września 2013 r., T-289/11, T-290/11 i T-521/11, „Europejski Przegląd Sądowy” 2015 nr 7. Google Scholar
Materna G., Warunki podejmowania kontroli i przeszukań w postępowaniach z zakresu ochrony konkurencji prowadzonych na podstawie ustawy o ochronie konkurencji i konsumentów w aspekcie orzecznictwa na tle art. 8 ETPCz, „internetowy Kwartalnik Antymonopolowy i Regulacyjny” 2015, nr 8(4). Google Scholar
Materna G., Realizacja przez Komisję Europejską uprawnień kontrolnych w sprawach z zakresu ochrony konkurencji, „Europejski Przegląd Sądowy” 2015, nr 7. Google Scholar
Manteuffel K., Zakaz fishing expeditions w toku kontroli Komisji Europejskiej. Glosa do wyroku Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej z dnia 18 czerwca 2015 r. w sprawie C-583/13 P Deutsche Bahn AG i inni przeciwko Komisji, „internetowy Kwartalnik Antymonopolowy i Regulacyjny” 2015, nr 8(4). Google Scholar
Skurzyński P., Gac M., Niezapowiedziana kontrola Prezesa UOKiK – nowy standard pozyskiwania dowodów w formie elektronicznej. Glosa do postanowienia Sądu Ochrony Konkurencji i Konsumentów z 7 marca 2017 r., XVII Amz 15/17, „internetowy Kwartalnik Antymonopolowy i Regulacyjny” 2017, nr 8(6). Google Scholar
Stawicki A., Prawa przedsiębiorców jako warunek skutecznego egzekwowania przepisów prawa konkurencji, „internetowy Kwartalnik Antymonopolowy i Regulacyjny” 2021, nr 3(10). Google Scholar
Stefański A. R., Zabłocki S., Komentarz do art. 219, [w:] Kodeks postępowania karnego. Tom II. Komentarz do art. 167-296, R. A. Stefański (red.), S. Zabłocki (red.), Warszawa 2019. Google Scholar
Turno B, Kategoria porozumień zakazanych ze względu na cel w unijnym oraz polskim prawie ochrony konkurencji, „Kwartalnik Prawa Publicznego” 2012, nr 2. Google Scholar
Turno B., Wardęga E., Uprzednia i następcza kontrola aktów upoważniających organ ochrony konkurencji do przeprowadzenia niezapowiedzianej kontroli (przeszukania) przedsiębiorcy. Glosa do wyroku Europejskiego Trybunału Praw Człowieka z 2 października 2014 r. w sprawie Delta Pekárny przeciwko Republice Czeskiej, „internetowy Kwartalnik Antymonopolowy i Regulacyjny” 2015, nr 8(4). Google Scholar
Turno B., Komentarz do art. 105n, [w:] Ustawa o ochronie konkurencji i konsumentów. Komentarz, A. Stawicki (red.), E. Stawicki (red.), Warszawa 2016. Google Scholar
Turno B, Zawłocka-Turno A., Legal Professional Privilege and the Privilege Against Self-Incrimination in EU Competition Law after the Lisbon Treaty – Is It Time for a Substantial Change?, „Yearbook of Antitrust and Regulatory Studies” 2012, 5(6). Google Scholar
Uniwersytet Technologiczno-Humanistyczny im. Kazimierza Pułaskiego w Radomiu
