Problemy w wykonywaniu zadań przez Krajową Radę Radiofonii i Telewizji w kontekście utworzenia Rady Mediów Narodowych
Lidia K. Jaskuła
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła IIAbstrakt
Na progu przemian ustrojowych w Polsce, w latach 90-tych ubiegłego wieku, wykonywanie zadań publicznych w zakresie radiofonii i telewizji powierzono Krajowej Radzie Radiofonii i Telewizji. Przed kilku laty ustawodawca zdecydował o utworzeniu Rady Mediów Narodowych (RMN), której także powierzył kompetencje w obszarze radiofonii i telewizji. Celem niniejszego opracowania jest zbadanie czy obowiązującym stanie prawnym w Polsce funkcjonowanie dwóch organów administracji publicznej w obszarze radiofonii i telewizji wpływa na wykonywanie zadań przez organ konstytucyjny, utworzony wcześniej, czy taki efekt nie zachodzi. Główny problem artykułu został sformułowany w pytaniu „czy utworzenie kolejnego organu administracji publicznej w obszarze radiofonii i telewizji, w postaci RMN, może rodzić problemy w wykonywaniu zadań przez KRRiT?”. Analizy przeprowadzone w opracowaniu doprowadziły do wniosku, że choć polskie prawo nie wyklucza możliwości funkcjonowania kilku organów administracji publicznej w obszarze radiofonii i telewizji, rozwiązanie wprowadzone w naszym kraju nie może być ocenione pozytywnie, ponieważ przyjęty przez ustawodawcę model funkcjonowania dwóch organów administracji publicznej w obszarze radiofonii i telewizji doprowadził do sytuacji, w której KRRiT nie ma możliwości poprawnego pełnienia swojej funkcji ustrojowej, wyznaczonej przez przepisy Konstytucji. Utrzymywanie tej sytuacji w polskim porządku prawnym i rzeczywistości społecznej jest sprzeczne z zasadami demokratycznego państwa prawnego.
Słowa kluczowe:
prawo mediów, Krajowa Rada Radiofonii i Telewizji, Rada Mediów Narodowych, wolność słowa, interes publiczny, prawo do informacjiBibliografia
Akty prawne Google Scholar
Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z 02 kwietnia 1997 r. (Dz.U. 1997 r., nr 78, poz. 483 ze zm.) Google Scholar
Ustawa z dnia 15 października 1992 r. o zmianie Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej (Dz.U. 1993 r., Nr 7, poz. 33) Google Scholar
Ustawa z dnia 29 grudnia 1992 r. o radiofonii i telewizji (t.j. Dz.U. 2020 r., poz.805) Google Scholar
Ustawa z dnia 15 września 2000 r. Kodeks spółek handlowych (t.j. Dz.U. 2020 r., poz. 1526) Google Scholar
Ustawa z dnia 30 grudnia 2015 r. o zmianie ustawy o radiofonii i telewizji (Dz.U. 2016 r., poz. 25) Google Scholar
Ustawa z dnia 22 czerwca 2016 r. o Radzie Mediów Narodowych (t. j. Dz.U. 2021 r., poz. 692), Google Scholar
Orzecznictwo Google Scholar
Wyrok Trybunału Konstytucyjnego z dnia 9 września 2004 r., sygn. akt K 2/03, LEX nr 122368 Google Scholar
Wyrok Trybunału Konstytucyjnego z dnia 13 grudnia 2016 r., sygn. akt K 13/16, LEX nr 2172429 Google Scholar
Wyrok NSA z dnia 16 lutego 2021 r., sygn. akt III OSK 2699/21, LEX nr 3125783. Google Scholar
Literatura Google Scholar
Bodnar A., Nierówny dostęp do mediów [w:] Wokół kryzysu praworządności, demokracji i praw człowieka. Księga jubileuszowa Profesora Mirosława Wyrzykowskiego, A. Bodnar, A. Ploszka (red.), Wolters Kluwer Polska, Warszawa 2020. Google Scholar
Bychawska-Siniarska D., Istnieje wysokie ryzyko upolitycznienia członków Rady mediów narodowych, https://www.press.pl/tresc/43610,istnieje-wysokie-ryzyko-upolitycznienia-czlonkow-rady-mediow-narodowych Google Scholar
Brzozowski W., Wytyczne dotyczące treści rozporządzenia (Uwagi na tle formułowania upoważnień ustawowych), „Przegląd Sejmowy” 2013, nr 4. Google Scholar
Czarny P., Art. 213,[ w:] Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej. Komentarz, wyd. II, P. Tuleja, (red.), LEX/el. 2021. Google Scholar
Czarny-Drożdżejko E., Ustawa o radiofonii i telewizji. Komentarz, LexisNexis, Warszawa 2014. Google Scholar
Człowiekowska J, Prawo administracyjne a prawo konstytucyjne [w:] Integralność prawa administracyjnego. Perspektywa polska, J. Zimmermann (red.), Wolters Kluwer Polska, Warszawa 2019. Google Scholar
Dąbrowska J., Szczególne uprawnienia do powołania i odwoływania członków rady nadzorczej spółek Skarbu Państwa i spółek z udziałem Skarbu Państwa [w:] Szczególne formy spółek, A. Kidyba (red.), Wolters Kluwer Polska, Warszawa 2017. Google Scholar
Grzesiok-Horosz A., Krajowa Rada Radiofonii i Telewizji a Rada Mediów Narodowych, Studia Politicae Universitatis Silesiensis 2019, T. 27. Google Scholar
Jaskuła L. K., Krajowa Rada Radiofonii i Telewizji a postulat apolityczności administracji publicznej - pułapka, wyzwanie czy szansa? (Uwagi wybrane), [w:] Media - czwarta władza? (tom 3, cz. 1), J. Sobczak, W. Machura (red.), Scriptorium-Wydawnictwo Naukowe, Opole 2011. Google Scholar
Jaskuła L. K., Krajowa Rada Radiofonii i Telewizji w III RP. Kilka refleksji na temat, [w:] Administracja publiczna w III RP. Dwie dekady doświadczeń, M. Mazuryk, S. Jaśkiewicz (red.), Wydawnictwo Idealit, Warszawa-Lublin 2011. Google Scholar
Kozieł G., Art. 28a, [w:] Ustawa o radiofonii i telewizji. Komentarz, A. Niewęgłowski (red.), Wolters Kluwer Polska, Warszawa 2021. Google Scholar
Reporters Without Borders, 2022 World Press Freedom Index, Poland, https://rsf.org/en/country/poland Google Scholar
Skwara B., Rozporządzenie jako akt wykonawczy do ustawy w polskim prawie konstytucyjnym, Wolters Kluwer Polska, Warszawa 2010. Google Scholar
Sobczak J., Radiofonia i telewizja. Komentarz, Zakamycze, Kraków 2001. Google Scholar
Todos K., Konstytucyjna pozycja Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji a Rada Mediów Narodowych, w: Konstytucyjne podstawy ochrony praw człowieka, R. Koper (red.), Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, Katowice 2017. Google Scholar
Uzasadnienie projektu ustawy o Radzie Mediów Narodowych oraz o zmianie niektórych ustaw, s.1, https://www.sejm.gov.pl/sejm8.nsf/druk.xsp?nr=592 Google Scholar
Waniek D., Interes publiczny w radiofonii i telewizji. Zagadnienia wybrane, „Państwo i Społeczeństwo" 2015, nr 1. Google Scholar
Wąsowski K. A., Status prawny Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji – próba charakterystyki, „Kwartalnik Prawa Publicznego” 2004, nr 1. Google Scholar
Wilczyńska A., Interes publiczny w prawie stanowionym i orzecznictwie Trybunału Konstytucyjnego, "Przegląd Prawa Handlowego" 2009, nr 6. Google Scholar
Władyka M., Państwo to nie łup, media – nie trofeum, https://publicystyka.ngo.pl/panstwo-to-nie-lup-media-nie-trofeum Google Scholar
Zdyb M., Krajowa Rada Radiofonii i Telewizji [w:] J. Stelmasiak, J. Szreniawski (red.), Prawo administracyjne ustrojowe. Podmioty administracji publicznej. Oficyna Wydawnicza Branta, Bydgoszcz-Lublin 2002. Google Scholar
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II