Prawna regulacja Rady Naukowej Instytutu Ochrony Środowiska – Państwowego Instytutu Badawczego
Tomasz Dąbrowski
Uniwersytet Technologiczno-Humanistyczny im. Kazimierza Puławskiego w RadomiuAbstrakt
W literaturze przedmiotu zauważalny jest brak opracowań poruszających kwestię prawnych aspektów funkcjonowania rady naukowej instytutu badawczego, nikt nie pokusił się również o przedstawienie prawnych regulacji działania takiej rady w konkretnym instytucie. Celem artykułu jest analiza regulacji prawnych dotyczących rady naukowej Instytutu Ochrony Środowiska – Państwowego Instytutu Badawczego. W tekście przedstawiono historię oraz uregulowania prawne dotyczące struktury i sposobu funkcjonowania tego organu, omówiono aspekty historyczne jego powstania, skład oraz proces powoływania i odwoływania członków rady naukowej, ich prawa i obowiązki, a także zadania rady. Zaprezentowano tryb obradowania i podejmowania uchwał, jak również sposób dokumentowania działalności tego organu. Przedmiotem opracowania jest zatem z jednej strony prezentacja i charakterystyka rady naukowej instytutu, z drugiej zaś zaproponowanie nowych rozwiązań prawnych, obejmujących różne aspekty działania tego organu. Ich wprowadzenie przełożyłoby się na poprawę funkcjonowania instytutu, którego aktywność wpisuje się w działalność państwa. Praktyka funkcjonowania znowelizowanych przepisów zawartych w ustawie o instytutach badawczych, które dotyczą rady naukowej, zdaniem autora tekstu wskazuje, że wymagają one doprecyzowania bądź ponownego uregulowania niektórych kwestii na poziomie przepisów ustawowych. Wnioski końcowe wskazują, że rada naukowa jest organem stanowiącym, inicjującym, opiniodawczym i doradczym w zakresie działalności statutowej instytutu oraz w sprawach rozwoju kadry naukowej i badawczo-technicznej. Jej uprawnienia stanowią katalog zamknięty i są enumeratywnie wymienione przez ustawodawcę. Jako organ kolegialny, rada działa na podstawie przepisów ustawy o instytutach badawczych, statutu instytutu, a także postanowień uchwalonego przez siebie regulaminu. Regulamin ten, jako akt wewnętrzny, powinien być dostosowany do potrzeb konkretnej rady naukowej. Musi być sporządzony na piśmie i nie może być sprzeczny z postanowieniami ustawy ani statutu. W opracowanie regulaminu rady powinni być zaangażowani wszyscy jej członkowie – co często w praktyce jest pomijane. Ważne, aby regulamin precyzyjnie normował kwestie takie jak organizacja rady naukowej, komisji i zespołów, tryb pracy rady oraz podejmowania przez nią uchwał.
Słowa kluczowe:
prawo ochrony środowiska, instytut badawczy, rada naukowaBibliografia
Banasik K., Pracownik naukowy a pracownik badawczy w świetle przepisów ustawy – Prawo o szkolnictwie wyższym, „Przegląd Prawa Publicznego” 2019, nr 7–8. Google Scholar
Barcikowska R., Planowane zmiany w instytutach badawczych w Polsce, „Prace Instytutu Kolejnictwa” 2017, z. 156. Google Scholar
Basta J., Dowód z opinii instytutu naukowego lub naukowo badawczego, ze szczególnym uwzględnieniem problematyki stosowania środków dyscyplinujących, „Acta Iuridica Resoviensia” 2021, nr 4, Google Scholar
Błaszczak P., 25 lat działalności Instytutu Ochrony Środowiska, „Ochrona Środowiska Google Scholar
i Zasobów Naturalnych” 2011, nr 46. Google Scholar
Cilak M., Instytuty badawcze jako forma działalności naukowej i gospodarczej państwa – problematyka pozycji i formy prawnej, „Prawo Budżetowe Państwa i Samorządu” 2015, nr 4. Google Scholar
Dadańska K. A., Działanie osoby prawnej, C.H. Beck, Warszawa 2006. Google Scholar
Daszkiewicz M., Jednostki badawczo-rozwojowe jako źródło innowacyjności w gospodarce i pomoc dla małych i średnich przedsiębiorstw, Polska Agencja Rozwoju Przedsiębiorczości, Warszawa 2008. Google Scholar
Dydko J., Decyzja administracyjna jako forma sprawowania nadzoru nad uchwałami organów stanowiących instytutu badawczego, „Studia Prawnicze KUL” 2018, nr 1. Google Scholar
Gryzik A., Instytuty badawcze w nowoczesnej gospodarce, Ośrodek Przetwarzania Informacji – Państwowy Instytut Badawczy Warszawa 2017. Google Scholar
Heropolitańska I., Instytut badawczy [w:] I. Heropolitańska, A. Nierodka, T. Zdziarski, Kredyty, pożyczki i gwarancje bankowe, A. Nierodka, T. Zdziarski, Wolters Kluwer, Warszawa 2021 Google Scholar
Kaczmarek A., Opinia na temat poselskiego projektu ustawy o zmianie ustawy o instytutach badawczych, „Zeszyty Prawnicze BAS” 2016, nr 2. Google Scholar
Michta D., Ustawa o instytutach badawczych. Komentarz, LexisNexis, Warszawa 2013. Google Scholar
Mucha-Kujawa J., Teoretycznoprawne aspekty przedstawicielstwa organizacyjnego jako pragmatycznego sposobu reprezentacji osoby prawnej, „Studia Prawnicze” 2017, nr 3. Google Scholar
Mzyk P., Rembisz M., Świat P., Status prawny Krajowego Ośrodka Bilansowania Google Scholar
i Zarządzania Emisjami, „Studia Iuridica Toruniensia” 2019, t. XXIV. Google Scholar
Piecha J., Sprzeciw w prawie administracyjnym, Wolters Kluwer, Warszawa 2021. Google Scholar
Niewęgłowski A., Wyniki prac badawczych w obrocie cywilnoprawnym, Wolters Kluwer business, Warszawa 2010. Google Scholar
Salamonowicz M., Treść i charakter prawny umowy o prace badawczo-rozwojowe, Wolters Kluwer, Warszawa 2018. Google Scholar
Sęga G., Kolizja i konkurencja kontroli administracyjnej oraz kolizja i konkurencja obowiązków wynikających z kontroli administracyjnej – zagadnienia wybrane, „Przegląd Prawa Publicznego” 2017, nr 3. Google Scholar
Sprawozdanie z działalności Instytutu Ochrony Środowiska – Państwowego Instytutu Badawczego za rok 2021 [online], dostęp: 20.04.2022, s. 14, https://ios.edu.pl/wp-content/uploads/2022/07/IOS-BP-Sprawozdanie-online.pdf. Google Scholar
Uniwersytet Technologiczno-Humanistyczny im. Kazimierza Puławskiego w Radomiu