Unijna polityka ochrona środowiska w perspektywie kryzysu energetycznego, politycznego i społecznego
Magdalena Sitek
Wyższa Szkoła Gospodarki Euroregionalnej im. Alcide de Gasperi w JózefowieAbstrakt
Przedmiotem opracowania jest analiza sytuacji społecznej, gospodarczej i politycznej w powiązaniu z unijną polityką ochrony środowiska, zwłaszcza pakietu Fit for 55, czyli planów znaczących redukcji emisji dwutlenku węgla do roku 2035. Zmiana uwarunkowań, spowodowanych najpierw pandemią Covid-19, a następnie wojną na Ukrainie i złamaniem się dostaw gazu z Rosji do Europy, stało się przyczyną kryzysu energetycznego. Celem opracowania jest poszukiwanie odpowiedzi na pytanie o dalszy los unijnej polityki ochrony środowiska. Realizacja polityki ochrony środowiska jest niezwykle kosztochłonna, tymczasem Unia i państwa członkowskie muszą wydatkować znaczne środki na ratowanie gospodarki i obywateli przed skutkami kryzysu energetycznego. Poszukiwanie odpowiedzi na powyższe pytanie oparte zostało na analizie działań osób i instytucji odpowiedzialnych za politykę energetyczną. We wnioskach końcowych zostało zauważone, że Unia podjęła szereg działań celem zapobieżenia negatywnym skutkom kryzysu energetycznego. Jednak dalekosiężne, możliwe negatywne skutki tego kryzysu wymagają większego zaangażowania środków finansowych, co może mieć negatywny wpływ na realizację dotychczasowej polityk ochrony środowiska w planowanym kształcie. Dotyczy to również realizacji pakietu Fit for 55, niezwykle istotnego dla powstrzymania negatywnych skutków zmian klimatycznych.
Słowa kluczowe:
prawo ochrony środowiska, zmiany klimatyczne, pakiet Fit for 55, Unia Europejska, kryzys energetyczny, wojna na UkrainieBibliografia
Kędzierski M., Niemcy: odroczenie odejścia od atomu, Ośrodek Studiów Zagranicznych, 4.08.2022, [w:] https://www.osw.waw.pl/en/node/30478 [dostęp: 6.10.2022]; R. Szczerbowski, Polityka energetyczna Niemiec po odejściu od energetyki jądrowej i węgla, Wiadomości Elektrotechniczne 90(2022), s. 8-14. Google Scholar
Kobyłka K., Sobkiewicz M., Europejski mechanizm dostosowania cen CO2 na granicy (CBAM), Warszawa 2022, s. 7 n. Google Scholar
Rogala B., Ile rządy państw UE wydały na ochronę środowiska w 2019 roku? Polska poniżej średniej, [w:] https://300gospodarka.pl/300klimat/ile-rzady-panstw-ue-wydaly-na-ochrone-srodowiska-w-2019-roku-polska-ponizej-sredniej [dostęp: 8.10.2022]. Google Scholar
Sitek M., Organy odpowiedzialne za kreowanie polityki UE w zakresie turystyki, Studia Prawnoustrojowe 6(2006), s. 211-214. Google Scholar
Sitek M., Problemy ekologii w polityce prawnej i prawie Wspólnoty Europejskiej. Wkład do Europejskiej Kultury Prawnej, Toruń 1997. Google Scholar
Sokołowski M.M., Making the Electricity Market Liberalised, [w:] Energy Transition of the Electricity Sectors in the European Union and Japan, Cham 2022, s. 21-72. Google Scholar
Sokołowski M.M., Renewable and citizen energy communities in the European Union: How (not) to regulate community energy in national laws and policies, Journal of Energy & Natural Resources Law 38.3(2020), s. 289-304. Google Scholar
Szwejkowska M., Proces kształtowania się międzynarodowego prawa środowiska w tym odpowiedzialności międzynarodowej za środowisko – zarys problematyki, [w:] pod red. E. Zębek, M. Hejbudzki, Odpowiedzialność za środowisko w ujęciu normatywnym, Olsztyn 2017, s. 1-9. Google Scholar
Tokarski S., Transformacja energetyczna–zapotrzebowanie na źródła energii pierwotnej w perspektywie 2040 r. Co się zmieni po wybuchu wojny na Ukrainie?, Nowa Energia (2022), s. 10-16. Google Scholar
Wiech J., Kolejny kraj UE otwiera „rezerwowe kopalnie węglowe”, Energetyka24, [w:] https://energetyka24.com/gaz/wiadomosci/kolejny-kraj-ue-otwiera-rezerwowe-elektrownie-weglowe [dostęp: 6.10.2022]. Google Scholar
W tym kraju import rosyjskiego gazu wzrósł ponad dwukrotnie, tvn24 Biznes z 14 września 2022, [w:] https://tvn24.pl/biznes/ze-swiata/hiszpania-gaz-ziemny-z-rosji-kraj-podwoil-w-sierpniu-import-surowca-6111269 [dostęp: 6.10.2022]. Google Scholar
Indie na nowo otwierają stare kopalnie. Jedna po drugiej, wnp.pl z 18-20 października 2022 r. [:] https://www.wnp.pl/gornictwo/indie-na-nowo-otwieraja-stare-kopalnie-jedna-po-drugiej,588404.html [dostęp: 6.10.2022]. Google Scholar
Covid-19: reakcja UE na skutki gospodarcze, strona Rady Europejskiej, [w:] https://www.consilium.europa.eu/pl/policies/coronavirus/covid-19-economy/ [dostęp: 8.10.2022]; D. Benatia, Ring the alarm! Electricity markets, renewables, and the pandemic, Energy Economics 106(2022), s. 105755. Google Scholar
Zła wiadomość dla Europy. Agencja energetyczna ostrzega. Money.pl 3.10.2022, [w:] https://www.money.pl/gospodarka/zla-wiadomosc-dla-europy-agencja-energetyczna-ostrzega-6819018182400832a.html dostęp: 8.10.2022] Google Scholar
Orędzie o stanie Unii za 2022 r., wygłoszone przez przewodniczącą Ursulę von der Leyen, 14 września 2022 r. [w:] https://ec.europa.eu/commission/presscorner/detail/pl/SPEECH_22_5493 [dostęp: 6.10.2022]. Google Scholar
Nadzwyczajne posiedzenie Rady ds. Transportu, Telekomunikacji i Energii (energia), Komunikat prasowy Rady UE z 30 września 2022, [w:] https://www.consilium.europa.eu/pl/press/press-releases/2022/09/30/council-agrees-on-emergency-measures-to-reduce-energy-prices/ [dostęp: 8.10.2022]. Google Scholar
Nadzwyczajne spotkanie w Brukseli nt. cen energii. Anna Moskwa: duże rozczarowanie, Money.pl 9.10.2022, [w:] https://www.money.pl/gospodarka/nadzwyczajne-spotkanie-w-brukseli-nt-cen-energii-anna-moskwa-duze-rozczarowanie-6817897009060704a.html [dostęp: 8.10.2022]. Google Scholar
Wyższa Szkoła Gospodarki Euroregionalnej im. Alcide de Gasperi w Józefowie