Odszkodowanie z tytułu ograniczenia sposobu korzystania z nieruchomości w procedurze oceny oddziaływania na obszar Natura 2000
Jacek Krystek
Politechnika ŁódzkaAbstrakt
Ograniczenie sposobu korzystania z nieruchomości w związku z ochroną zasobów środowiska może nastąpić przez poddanie ochronie obszarów lub obiektów na podstawie przepisów ustawy o ochronie przyrody lub wyznaczenie obszarów cichych w aglomeracji oraz obszarów cichych poza aglomeracją. Właściciel takiej nieruchomości, z której korzystanie lub jej części w dotychczasowy sposób lub zgodny z przeznaczeniem stało się niemożliwe lub istotnie ograniczone, może żądać wykupienia nieruchomości lub jej części. Drugą możliwością, którą posiada właściciel takiej nieruchomości, jest możliwość żądania odszkodowania za poniesioną szkodę, w tym za zmniejszenie wartości nieruchomości. Celem artykułu było przeanalizowanie możliwości ograniczenia korzystania z nieruchomości w wyniku procedury oceny oddziaływania na obszar Natura 2000, w tym żądania z tego tytułu odszkodowania. Do tej pory w doktrynie jak i w orzecznictwie zagadnienie to w tym kontekście nie było szerzej analizowane. Analiza przepisów i orzecznictwa wykazała, że w przypadku, gdy ograniczenie sposobu korzystania z nieruchomości lub jej części wynika z indywidualnego postępowania administracyjnego, prawo żądania wykupu całości lub części nieruchomości albo żądania odszkodowania nie wynika literalnie wprost z obecnie obowiązujących przepisów prawnych. W celu wyeliminowania tej luki prawnej, zaproponowano możliwe sposoby nowelizacji przepisów prawnych.
Słowa kluczowe:
prawo ochrony środowiska, ocena oddziaływania na środowisko, miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego, ograniczenie sposobu korzystania z nieruchomości, odszkodowanie, obszar Natura 2000Bibliografia
Adamczyk M., Dochodzenie roszczeń odszkodowawczych na podstawie przepisów działu IX ustawy – Prawo ochrony środowiska, „Przegląd Prawa Publicznego”, 2021, nr 11, s. 39–51. Google Scholar
Boć J., Prawo ochrony środowiska jako prawo publiczne, [w:] red. Korzeniowski P., Zagadnienia systemowe prawa ochrony środowiska, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź, 2015 https://www.nist.gov.pl/files/zalacznik/1461861271_Korzeniowski_Zagadnienia_systemoweprawa_ochrony_%C5%9Brodowiska.pdf (data dostępu 28.11.2022). Google Scholar
Czekałowska M., Problem konstytucyjnych norm programowych dotyczących ochrony środowiska na tle wybranych regulacji ustawowych, „Acta Iuris Stetinensis”, 2015, nr 11, s. 109–123, http://wpiaus.pl/actaiuris/files/AIS--nr-11-2015.pdf (data dostępu 28.11.2022). Google Scholar
Dobrowolski G., Obszar Natura 2000 jako prawna forma ochrony przyrody, „Przegląd Prawa Publicznego”,2013, nr 5, s. 26–40. Google Scholar
Dołęgowska E., Ograniczanie własności ze względu na ochronę środowiska w kontekście zasady zrównoważonego rozwoju, „Białostockie Studia Prawnicze”, 2015, nr 18, s. 197–208, https://repozytorium.uwb.edu.pl/jspui/bitstream/11320/3455/1/BSP_18_2015_Dolegowska.pdf (data dostępu 28.11.2022). Google Scholar
Garlicki L., Jarosz-Żukowska S., Art. 64, [w:] red. Garlicki L., Zubik M., Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej. Komentarz II, Wydawnictwo Sejmowe, Warszawa 2016, [baza danych LEX]. Google Scholar
Gruszecki K., Prawo ochrony środowiska. Komentarz, Wolters Kluwer, Warszawa 2022, [baza danych LEX]. Google Scholar
Habryn-Chojnacka E., Służebność przesyłu a decyzja administracyjna o tzw. częściowym wywłaszczeniu, „Studia Prawa Prywatnego”, 2021, nr 3–4, DOI: 10.32027/SPP.21.3.3. Google Scholar
Habryn-Chojnacka E., Częściowe wywłaszczenie jako podstawa posadawiania urządzeń przesyłowych na cudzym gruncie – wybrane zagadnienia, [w:] red. Kuniewicz Z., Służebność przesyłu. Zagadnienia prywatnoprawne oraz publicznoprawne, Wolters Kluwer, Warszawa 2022. Google Scholar
Hauser R., Niewiadomski Z., Konstytucyjne aspekty regulacji procesu inwestycyjno-budowlanego, „Państwo i Prawo”, 2015, nr 6, s. 3–18. Google Scholar
Krystek J., Ocena oddziaływania na środowisko. Teoria i praktyka, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2020. Google Scholar
Leśniak N., Granice ingerencji w sferę praw i wolności jednostki ze względu na konstytucyjną przesłankę „Ochrony środowiska”, [w:] red. Bator A., Jabłoński M., Maciejewski M., Wójtowicz K., Współczesne koncepcje ochrony wolności i praw podstawowych, Uniwersytet Wrocławski, Wrocław 2013, http://www.bibliotekacyfrowa.pl/Content/43849/PDF/023.pdf (data dostępu 28.11.2022). Google Scholar
Masternak-Kubiak M., Znaczenie zasady proporcjonalności w procesie inwestycyjno-budowlanym, [w:] red. Jabłoński M., Jarosz-Żukowska S., Aktualne wyzwania ochrony wolności i praw jednostki. Prace uczniów i współpracowników dedykowane Profesorowi Bogusławowi Banaszakowi, Uniwersytet Wrocławski, Wrocław 2014, http://www.repozytorium.uni.wroc.pl/Content/59079/20_Malgorzata_Masternak_Kubiak.pdf (data dostępu 28.11.2022). Google Scholar
Pawłowski S., Glosa aprobująca do wyroku TK z dnia 7 marca 2018 r., sygnatura akt K 2/17, „Forum Prawnicze” 2019, nr 2, s. 101–102, https://cejsh.icm.edu.pl/cejsh/element/bwmeta1.element.desklight-e54f9902-6f7a-41fb-bb0d-e4b8380e7fa0/c/7_Pawlowski.pdf (data dostępu 28.11.2022). Google Scholar
Pchałek M., [w:] Górski M., Pchałek M., Radecki W., Jerzmański J., Bar M., Urban S., Jendrośka J., Prawo ochrony środowiska. Komentarz, Wydawnictwo C.H.Beck, Warszawa 2019. Google Scholar
Rakoczy B., Ograniczenie praw i wolności jednostki ze względu na ochronę środowiska w Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej, Toruń 2006. Google Scholar
Rakoczy B., Komentarz do Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej, [w:] Bukowski Z., Czech E., Karpus K., Rakoczy B., Prawo ochrony środowiska. Komentarz, 2013 [baza danych LEX], Komentarz do art. 2, teza 2. Google Scholar
Rakoczy B., Art. 129, [w:] Bukowski Z., Czech E., Karpus K., Rakoczy B., Prawo ochrony środowiska. Komentarz, LexisNexis, Warszawa 2013, [baza danych LEX]. Google Scholar
Sommer J., Ochrona środowiska a prawo własności”, Wydawnictwo Prawo Ochrony Środowiska, Wrocław 2000. Google Scholar
Sypniewski D., Art. 130, [w:] red. Sypniewski D., Prawo budowlane. Komentarz, Wolters Kluwer, Warszawa 2022, [baza danych LEX], teza 14. Google Scholar
Politechnika Łódzka
