Specjalista psychoterapii uzależnień w postępowaniu karnym
Jarosław Wyrębski
Uniwersytet Kazimierza Wielkiego w BydgoszczyAbstrakt
Od 2011 r. jest możliwość wprowadzenia do polskiej procedury karnej szczególnego uczestnika zwanego specjalistą psychoterapii uzależnień. Zadanie, jakie zostało określone przez ustawodawcę temu podmiotowi, zostało uregulowane w art. 70a ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii. Zgodnie z zasadą leczyć zamiast karać, certyfikowany specjalista winien zebrać określone informacje od oskarżonego, które umożliwią organowi procesowemu zastosować w stosunku do niego alternatywne środki o charakterze leczniczo – terapeutycznym. Celem niniejszego artykułu jest wykazanie, że regulacja bardzo potrzebnego specjalisty w sprawach związanych z przeciwdziałaniem zjawiska narkomanii, zawiera niewłaściwie określoną jego pozycję w postępowaniu karnym. Autor koncentruje się na przedstawieniu zależności pomiędzy brakiem odpowiedniego stosowania przez organy procesowe instytucji zbierania informacji a brakiem określenia prawidłowego statusu specjalisty, jak również brakiem zabezpieczenia dla oskarżonego w tym zakresie jego gwarancji procesowych wchodzących w skład prawa do obrony. Zasadniczym wnioskiem płynącym z podejmowanych rozważań, jest postulat de lege ferenda związany z koniecznością nadania specjaliście psychoterapii uzależnień statusu biegłego w postępowaniu. Zmiana ta powinna mieć swoje odzwierciedlenie w ustawie karnoprocesowej, co pozwoli na wprowadzenie w przyszłości regulacji uniwersalnej, nie tylko ograniczającej się do wiadomości specjalnych dotyczących uzależnienia od środków psychoaktywnych, lecz również odnoszących się wszelkich innych uzależnień.
Słowa kluczowe:
postępowanie karne, specjalista psychoterapii uzależnień, narkomania, oskarżony, prawo do obronyBibliografia
Błoński M., Wybrane problemy praktyczne w orzekaniu w przedmiocie przestępstw narkotykowych, „Folia Iuridica”, 2016, Nr 76. Google Scholar
Cieślak M., Polska procedura karna. Podstawowe założenia teoretyczne, Warszawa 1984, [w:] Marian Cieślak. Dzieła Wybrane tom II, (red.) S. Waltoś, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego Kraków 2011. Google Scholar
Karaźniewicz J., Prawdopodobieństwo wystąpienia określonego zdarzenia jako przesłanka podjęcia czynności przez organy procesowe – zarys problematyki, [w:] Quo Vadit Processus Criminalis?, (red.) R. Olszewski, A. Małolepszy, Wolters Kluwer, Warszawa-Łódź 2021. Google Scholar
Kładoczny P., Sieniawska A., Stosowanie art. 62a, 70a i 72 ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii – sześć lat perspektywy praktyki polskich sądów i prokuratur, Warszawa 2017. Google Scholar
Kładoczny P., [w:] Karanie za posiadanie narkotyków. Ewaluacja stosowania art. 62a ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii. Raport z projektu badawczego 2022., P. Kładoczny, K. Krajewski, A. Sieniawska, B. Wilamowska, Polska Sieć Polityki Narkotykowej, Warszawa 2022. Google Scholar
Krajewski K., Leczyć czy karać, „Serwis informacyjny NARKOMANIA”,2014, Nr 2 (66). Google Scholar
Kubaszewski P., Nowelizacja ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii w trzy lata po jej wejściu w życie –raport z praktyki stosowania, „Folia Iuridica” 2016, nr 76. Google Scholar
Kulik M., [w] Pozakodeksowe przestępstwa przeciwko zdrowiu. Komentarz, (red.) M. Mozgawa, Wolters Kluwer, Warszawa 2017. Google Scholar
Kurzępa B., [w:] Ustawa o przeciwdziałaniu narkomanii. Komentarz, (red.) A. Ważny, Wolters Kluwer, Warszawa 2019. Google Scholar
Pyrcak-Górowska M., Komentarz do wybranych przepisów ustawy o przeciwdziałaniu narkomani, [w:] Przestępstwa narkotykowe i dopalacze. Komentarz, (red.) W. Górowski, D. Zając, 2019, LEX. Google Scholar
Sieniawska A., [w:] Karanie za posiadanie narkotyków. Ewaluacja stosowania art. 62a ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii. Raport z projektu badawczego 2022., P. Kładoczny, K. Krajewski, A. Sieniawska, B. Wilamowska, Polska Sieć Polityki Narkotykowej, Warszawa 2022. Google Scholar
Strona internetowa Krajowego Biura do Spraw Przeciwdziałania Narkomanii – www.kbpn.gov.pl > Certyfikacja > Ewidencja specjalistów>Pytania i odpowiedzi. Google Scholar
Uzasadnienie projektu ustawy – o zmianie ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii oraz ustawy o Państwowej Inspekcji Sanitarnej druk sejmowy nr 2746. Google Scholar
Uzasadnienie projektu ustawy – o zmianie ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii oraz niektórych innych ustaw, druk sejmowy nr 3420. Google Scholar
Wieczorek D., Nowe rozwiązanie prawne i nowe zadania dla specjalistów terapii uzależnień, „Serwis informacyjny NARKOMANIA”, 2012, Nr 1(57). Google Scholar
Wieczorek D., Rok funkcjonowania ewidencji specjalistów, „Serwis Informacyjny NARKOMANIA”, 2016, Nr 4(60). Google Scholar
Wilamowska B., [w:] Ustawa o przeciwdziałaniu narkomanii. Komentarz do wybranych przepisów karnych, (red.) P. Kładoczny, Difin, Warszawa 2013. Google Scholar
Wilamowska B., [w:] Karanie za posiadanie narkotyków. Ewaluacja stosowania art. 62a ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii. Raport z projektu badawczego 2022., P. Kładoczny, K. Krajewski, A. Sieniawska, B. Wilamowska, Polska Sieć Polityki Narkotykowej, Warszawa 2022. Google Scholar
Wilamowski K., [w:] Wybrane uregulowania ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii. Komentarz praktyczny, P. Kładoczny, K. Wilamowski, OD.NOWA®, Warszawa 2017. Google Scholar
Uniwersytet Kazimierza Wielkiego w Bydgoszczy
