Problemy ochrony przestrzeni w Polsce - wybrane zagadnienia
Paweł Sosnowski
Prokuratoria Generalna Rzeczypospolitej Polskiejhttps://orcid.org/0000-0002-0419-2981
Abstrakt
Gmina realizując zadania własne, tj. mające na celu zaspokojenie zbiorowych potrzeb mieszkańców czyni to na własny rachunek. Powyższe wynika z konstytucyjnej zasady samodzielności. Jednym z zadań jest dbanie o dobro wspólne mieszkańców gminy wyrażające się chociażby podnoszeniem standardu ich życia. Nie jest to możliwe, gdy nie będzie chroniona przestrzeń. To bowiem w przestrzeni lokalizowana jest zabudowa o różnym charakterze, obszary rekreacji i rozrywki, infrastruktura społeczna, infrastruktura techniczna i infrastruktura komunikacyjna. Również w przestrzeni lokalizowane są przedsięwzięcia inwestycyjne o różnym zasięgu terytorialnym: międzynarodowym, ogólnokrajowym, ponadlokalnym i lokalnym. Nie zawsze da się je pogodzić z zamierzeniami inwestycyjnymi właścicieli bądź użytkowników wieczystych nieruchomości. Prowadzi to niejednokrotnie do konfliktu interesów i do trudności w realizacji inwestycji. Bardzo często skutkuje to także zagospodarowywaniem przestrzeni w sposób daleki od oczekiwań nie tylko osób posiadających tytuły prawne do nieruchomości, ale także gmin, które w ramach przyznanej im samodzielności cieszą się władztwem planistycznym. Gminy wyposażone zostały w instrumenty dzięki, którym mogą chronić przestrzeń, czyli mogą kreować politykę dotyczącą przestrzeni (studium uwarunkowań i kierunków przestrzennego zagospodarowania gminy) oraz ją wykonywać (miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego, miejscowy plan rewitalizacji, uchwała dotycząca sytuowania obiektów małej architektury, tablic reklamowych, urządzeń reklamowych, ogrodzeń oraz szyldów). Pomimo powyższego, gminy chroniąc przestrzeń napotykają na różnego rodzaju problemy.
Celem niniejszego artykułu jest analiza płaszczyzn, na których mogą powstać lub powstają bariery związane z ochroną przestrzeni, a także zaproponowanie rozwiązań umożliwiających skuteczniejszą niż dotychczas jej ochronę.
Słowa kluczowe:
prawo planowania i zagospodarowania przestrzennego, ład przestrzenny, ochrona przestrzeni, problemy ochrony przestrzeni, planowanie i zagospodarowanie przestrzenne, kształtowanie przestrzeni, samodzielność gminyBibliografia
Biernat T., Między polityką a prawem. Problem „upolitycznienia” tworzenia prawa, „Acta UniversitatisWratislaviensis. Przegląd Prawa i Administracji” 2017, nr 3791, s. 116-132. Google Scholar
Brand A., Dylematy urzędnicze. Podejście interdyscyplinarne, „Problemy Prawa i Administracji” 2011, nr 1, s. 23-38. Google Scholar
Cesarz M., Porządek prawny Unii Europejskiej, [w:] Procesy integracyjne i dezintegracyjne w Europie, M. Pacześniak (red.), Procesy integracyjne i dezintegracyjne w Europie, Wrocław 2014, s. 179-200. Google Scholar
Dąbek D., Legislacja administracyjna pod rządami prawa, [w:] Administracja publiczna pod rządami prawa. Księga pamiątkowa z okazji 70-lecia urodzin prof. zw. dra hab. Adama Błasia, J. Korczak (red.), Wrocław 2016, s. 59-71. Google Scholar
Grzonka L., Legislacja administracyjna. Zarys zagadnień podstawowych, Warszawa 2011. Google Scholar
Kochanowski J., Jak powinno być tworzone prawo w Polsce? Reforma procesu stanowienia prawa – Rada Stanu, https://bip.brpo.gov.pl/pliki/12087762480.pdf. Google Scholar
Kustra E., Aksjologiczne problemy tworzenia prawa a integracja europejska, „Studia z zakresu nauk prawnoustrojowych. Miscellanea” 2015, nr 5, s. 95-104. Google Scholar
Mik C., Metodologia implementacji europejskiego prawa wspólnotowego w krajowych porządkach prawnych, [w:] Implementacja prawa integracji europejskiej w krajowych porządkach prawnych, C. Mik (red.), Toruń 1998. Google Scholar
Sawczuk M., Konarski M., Pojęcie i rola kodyfikacji w systemie prawa. Wybrane zagadnienia, „Teka Komisji Prawniczej PAN Oddział w Lublinie” 2011, s. 133-146. Google Scholar
Stahl M., Zagadnienia proceduralne sądowej kontroli aktów prawa miejscowego, „Zeszyty Naukowe Sądownictwa Administracyjnego” 2013, nr 3, s. 41-75. Google Scholar
Wierczyński G., Zasady techniki prawodawczej. Komentarz do rozporządzenia, [w:] J. Warylewski (red.), Warszawa 2003. Google Scholar
Wołodkiewicz W., Dużo, byle jak i prędko - uwagi na temat tworzenia prawa, „Palestra” 2019, nr 9, s. 5-13. Google Scholar
Wronkowska S., Na czym polega dobra legislacja?, „Przegląd Legislacyjny” 2002, nr 1, s.9-24. Google Scholar
Wronkowska S., Zmiany w systemie prawnym, „Państwo i Prawo” 1991, z. 8, s. 3-14. Google Scholar
Ziembiński Z., Przepis prawny a norma prawna, „Ruch Prawniczy i Ekonomiczny” 1960, nr 22, s. 105-122. Google Scholar
Ziembiński Z., Tworzenie a stanowienie prawa, „Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny” 1993, z. 4, s. 43-50. Google Scholar
Ziembiński Z., Akt normatywny czy akt prawotwórczy, „Państwo i Prawo” 1993, nr 11–12, s. 96–98. Google Scholar
Prokuratoria Generalna Rzeczypospolitej Polskiej
https://orcid.org/0000-0002-0419-2981
