W trosce o klimat aktualnych i przyszłych uzdrowisk w Polsce – zagadnienia wybrane
Abstrakt
Rozwój cywilizacji, a także otaczające środowisko atmosferyczne korzystnie lub niekorzystnie oddziałuje na społeczeństwo. Sytuacja ta ma wpływ na poszukiwanie miejsc o sprzyjających warunkach zdrowotnych. Na mapie Polski istnieją takie wydzielone obszary, które mają charakter prozdrowotny i proekologiczny. Są nimi uzdrowiska. Celem artykułu jest analiza i ocena regulacji prawnych odnoszących się do klimatu w uzdrowisku. Zaprezentowano podstawową siatkę pojęciową dotyczącą problematyki uzdrowiskowej. Rozważania oparto na badaniach dotyczących podejmowanych działań przez gminę w celu uzyskania bądź utrzymania statusu uzdrowiska ze szczególnym uwzględnieniem spraw klimatu. Kolejne zagadnienie to rola i znaczenie klimatu w kontekście różnych aspektów i składowych przyjętego w polskim porządku prawnym modelu statusu uzdrowiska. Omówiono ponadto program rządowy stanowiący wsparcie dla gmin uzdrowiskowych, który jest odpowiedzią na postępujące zmiany klimatu, tak w zakresie dostosowania się do zmian klimatu, jak i ograniczenia zmian klimatu. We wnioskach przyjęto, że gmina, na której ciąży obowiązek sporządzenia operatu uzdrowiskowego, którego integralną część stanowią przeprowadzone przez uprawnione jednostki badania niezbędne do ustalenia właściwości leczniczych klimatu, pomimo kosztów z tym związanych, podejmuje szereg działań w zakresie uzyskania lub utrzymania statusu uzdrowiska. Problem stanowią jednak niejednoznaczne kryteria dotyczące ustalenia właściwości leczniczych klimatu. Pozytywnie ocenia się program stanowiący wsparcie dla gmin uzdrowiskowych w zakresie proekologicznych inwestycji dotyczących klimatu.
Słowa kluczowe:
prawo administracyjne, uzdrowisko, gmina uzdrowiskowa, klimat, właściwości lecznicze klimatu, program wsparciaBibliografia
Czynniki wpływające na jakość i konkurencyjność usług w miejscowościach uzdrowiskowych, pod red. T. Burzyńskiego, Instytut Turystyki w Krakowie i Stowarzyszenia Gmin Uzdrowiskowych RP, Kraków 2005. Google Scholar
Encyklopedia Powszechna PWN, t. 4, Warszawa 1976. Google Scholar
Golba J., Historyczne i prawne aspekty funkcjonowania uzdrowisk w Polsce, Warszawa 2020. Google Scholar
Golba J., Utrata statusu uzdrowiska w Polsce – aspekty prawne, http://sgurp.pl/assets/public/pdf/opinie/dr_jan_golba_uzdrowisko_utrata_statusu.pdf [dostęp: 01.11.2023]. Google Scholar
Jachimowicz-Jankowska P., Rozważania wokół nazwy miejscowości, w której granicach administracyjnych znajduje się obszar uzdrowiska, „Studia Administracyjne” 1(17)/2023. Google Scholar
Kenig-Witkowska M.M., Międzynarodowe prawo środowiska, Warszawa 2009. Google Scholar
Kontrola NIK, Spełnianie wymogów określonych dla uzdrowisk, (P/16/091), Nr ewid. 179/2016/P/16/091/LSZ, LSZ.430.003.2016. Google Scholar
Kuchcik M., Błażejczyk K., Szmyd J., Milewski P., Błażejczyk A., Baranowski J., Potencjał leczniczy klimatu Polski, Warszawa 2013. Google Scholar
Małecka B., Marcinkowski J.T., Rys historyczny rozwoju lecznictwa uzdrowiskowego, „Problemy Higieny i Epidemiologii” 2007, nr 88(2). Google Scholar
Nowa Encyklopedia PWN, tom 6, Warszawa 1997. Google Scholar
Stelmasiak J., Instytucja strefy ochronnej jako prawny środek ochrony środowiska, Lublin 1986. Google Scholar
Stoczkiewicz M., Prawo ochrony klimatu w kontekście praw człowieka, Warszawa 2021. Google Scholar
Uniwersalna Encyklopedia powszechna PWN, Warszawa 2006. Google Scholar
Węcłowicz-Bilska E., Uzdrowiska polskie. Zagadnienia programowo-przestrzenne, Kraków 2008. Google Scholar
Zacharczuk P., Obszary specjalne w polskim materialnym prawie administracyjnym, Warszawa 2017. Google Scholar