Decomposition of municipal planning authority – from the protection of public interest to centralization
Abstract
In the spatial planning system in Poland, the municipality plays a particularly important role. It is endowed with the authority to decisively determine the use and development principles of lands located within its territory. However, the municipality’s planning authority is subject to numerous constraints arising from the Constitution of the Republic of Poland, the Act on Spatial Planning and Development, and other statutes. These constraints serve to balance public and private interests, as well as to implement the state’s spatial policy. The purpose of this article is to present the process of limiting the municipality’s planning authority, leading to increasing centralization of spatial planning. An indication of this limitation is the expansion of the municipality’s obligations to cooperate with other public administration bodies in the preparation of planning documents, as well as the development of detailed regulations imposing prohibitions and restrictions on the use of real estate. Special attention will also be given to so-called special statutes, which introduce simplified and accelerated planning procedures that operate outside the conventional spatial planning system. The process of limiting the municipality’s planning authority in favor of other governmental administrative bodies demonstrates that, despite the principle of subsidiarity and decentralization of public power declared in the Constitution of the Republic of Poland, the ordinary legislator is effectively centralizing spatial planning.
Keywords:
spatial planning, planning authority, zoning, centralizationReferences
) Bąkowski T., Kaszubowski K., Regulacje tak zwanych specustaw inwestycyjnych wobec samodzielności i władztwa planistycznego gminy [w:] Przestrzeń i nieruchomości jako przedmiot prawa administracyjnego. Publiczne prawo rzeczowe, red. I. Niżnik-Dobosz, Warszawa 2012, Google Scholar
) Chojnacka I., Władztwo planistyczne gminy w orzecznictwie sądów administracyjnych i Trybunału Konstytucyjnego, [w:] Samorząd Terytorialny 2009, nr 1–2, Google Scholar
) Jakimowicz W., O normatywnych podstawach władztwa planistycznego gminy [w:] Kierunki reformy prawa planowania i zagospodarowania przestrzennego, red. I. Zachariasz, Warszawa 2012, Google Scholar
) Kruś M., Leoński Z., Szewczyk M., Prawo zagospodarowania przestrzeni, Warszawa 2019, Google Scholar
) Lemańska J., Elementy przeszkadzające w wewnętrznym integrowaniu się prawa administracyjnego (perspektywa prawa pozytywnego), [w:] Integralność prawa administracyjnego, red. J. Zimmermann, Warszawa 2019, Google Scholar
) Noga M., Gospodarka narodowa jako byt strukturalny, [w:] Studia Ekonomiczne. Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego w Katowicach 018, nr 362, Google Scholar
) Parchomiuk J., Nadużycie władztwa planistycznego gminy, [w:] Samorząd Terytorialny 2014, nr 4, Google Scholar
) Planowanie i zagospodarowanie przestrzenne. Komentarz, red. H. Izdebski i I. Zachariasz, Warszawa 2023, Google Scholar
) Planowanie i zagospodarowanie przestrzenne. Komentarz, red. J. H. Szlachetko, K. Szlachetko, Warszawa 2024, Google Scholar
) Specustawa mieszkaniowa. Komentarz. Ułatwienia w przygotowaniu i realizacji inwestycji mieszkaniowych, red. T. Filipowicz, Warszawa 2019, Google Scholar
) Wilczyński P., Teoretyczna koncepcja władztwa planistycznego gminy, [w:] Wybrane zagadnienia modelu prawnego władztwa planistycznego gminy, red. P. Korzeniowski i I. Wieczorek, Łódź 2018, Google Scholar
) Zimmermann J., Alfabet prawa administracyjnego, Warszawa 2022. Google Scholar
License
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
