Alcohol as a criminogenic factor
Jarosław Janikowski
Instytut Prawa i Ekonomii Uniwersytetu Kazimierza Wielkiego w BydgoszczyAbstract
The relationship between alcohol and crime is a relationship that intrigues researchers as much as it makes it difficult for them to fully understand it.
The aim of the article is to summarize and organize the current state of knowledge in this field and to recall the most important empirical research, the compilation of which may be a starting point for further, extended research. Previous studies on the correlation between alcohol and crime are of a directional nature and are usually based on one, specific relationship. As a rule,
researchers identify this relationship at the level of direct interaction of one factor with another, ignoring other important elements of the criminogenesis process. As a result, it is legitimate to claim that alcohol is a criminogenic
factor, but it cannot be unequivocally determined whether it only affects this process symbolically or essentially.
Keywords:
Alcohol, crime, criminogenesis.References
Alkoholizm w Polsce. Rys historyczny i statystyki – część II [w:] https://leczeniealkoholizmu.com/czytelnia/alkoholizm-w-polsce-cz-2/. Google Scholar
Banach M., Kowalewski I., Alkoholizm wśród młodzieży. Kompendium wiedzy dla pedagogów i pracowników socjalnych, Kraków 2014. Google Scholar
Besala J., Alkoholowe dzieje Polski. Czasy Piastów i Rzeczpospolitej Szlacheckiej, Poznań 2015. Google Scholar
Chołuj K., Alkohol a wykorzystywanie seksualne dzieci, Dziecko Krzywdzone. Teoria. Badania, Praktyka 2004, Vol 3, No 3 [w:] https://dzieckokrzywdzone.fdds.pl/index.php/DK/article/view/179/136. Google Scholar
Golonka A. , Alkohol a poczytalność sprawcy czynu zabronionego - wnioski na podstawie badań aktowych, Archiwum Kryminologii 2014, t. XXXVI. Google Scholar
Halicki J., Nadużywanie alkoholu jako czynnik ryzyka przemocy w rodzinie, Pedagogika Społeczna 2018, nr 3. Google Scholar
Hołyst B., Kryminologia, Warszawa 2016. Google Scholar
Jabłońska E., Alkohol jako czynnik kryminogenny i wiktymogenny w przestępstwach zabójstwa na przykładzie spraw rozpoznawanych przez Sąd Okręgowy w Krośnie, Studia Prawnicze. Rozprawy i Materiały 2016, nr 2. Google Scholar
Jakubczyk A., Uzależnienie, picie szkodliwe i ryzykowne – podstawowe definicje w świetle najważniejszych systemów klasyfikacyjnych [w:] Medyczne aspekty uzależnienia od alkoholu, red. M. Wojnar, Warszawa 2017. Google Scholar
Janicki K., Rzeczpospolita gorzałką stoi! Jak się piło w XVIII-wiecznej Polsce? [w:] https://ciekawostkihistoryczne.pl/2012/11/13/rzeczpospolita-gorzalka-stoi-jak-sie-pilo-w-xviii-wiecznej-polsce/. Google Scholar
Juszczak D., Talarowska M., Charakterystyka sprawców przestępstw nadużywających alkoholu w świetle analizy opinii sadowo-psychiatrycznych, Polski Merkuriusz Lekarski 2009, t. 27, nr 159. Google Scholar
Kałdon B. M., Charakterystyka spraw o przestępstwa przeciwko rodzinie, Forum Pedagogiczne 2012, t. 2, nr 1. Google Scholar
Kamiński M., Upojenie alkoholowe a poczytalność – problemy orzecznicze, Palestra 2017, nr 4. Google Scholar
Klimkiewicz A., Serafin P., Wojnar M., Czynniki ryzyka zachowań samobójczych u osób uzależnionych od alkoholu, Psychiatria 2011, t. 8, nr 1. Google Scholar
Kuć M., Kryminologia, Warszawa 2015. Google Scholar
Laskowska K., Rozdział XVII. Patologie społeczne powiązane z przestępczością [w:] Kryminologia. Stan i perspektywy rozwoju, Pływaczewski E. W., Redo S. i in., Warszawa 2019. Google Scholar
Majchrzyk Z., Zabójczynie i zabójcy: osobowość, motywy, uwarunkowania sytuacyjne: analiza z perspektywy psychologicznego orzecznictwa sądowego, Warszawa 2008. Google Scholar
Marczewski M., Ostaszewski P., Statystyczny obraz przestępczości prowadzenia pojazdów mechanicznych w stanie nietrzeźwości lub pod wpływem środka odurzającego, Biuletyn Polskiego Towarzystwa Kryminologicznego im. profesora Stanisława Batawii 2017, nr 24. Google Scholar
Morawski J., Moskalewicz J., Trendy samobójstw i spożycia alkoholu w Polsce, 1991, http://ain.ipin.edu.pl/archiwum/1991/4/AiN_ZIMA-1991-08.pdf. Google Scholar
Pelc E., Wpływ wybranych zjawisk patologicznych na bezpieczeństwo i porządek publiczny w Polsce, Rzeszów 2010. Google Scholar
Ryszkowski A., Wojciechowska A., Kopański Z., Brukwicka I., Lishchynskyy Y., Mazurek M., Funkcjonowanie w społeczeństwie osób uzależnionych od alkoholu, Journal of Clinical Healthcare 2015, nr 1. Google Scholar
Sieradzka A., Rabe-Jabłońska J., Orzeczenie o zmienionej poczytalności a charakterystyka demograficzna, rodzinna oraz występowanie uzależnienia od alkoholu u osób dokonujących zabójstwa lub ciężkiego uszkodzenia ciała w stanie upojenia alkoholowego zwykłego, Psychiatria i Psychologia Kliniczna 2013, nr 13. Google Scholar
Sztaudynger J., Sztaudynger M., Ekonometryczne modele przestępczości, Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny 2003, z. 3. Google Scholar
Wachholz L., Alkoholizm a przestępstwo, Kraków 1927. Google Scholar
Włodarczyk E., Społeczne konsekwencje problemu alkoholowego w Polsce, Pedagogika Społeczna 2018, nr 2. Google Scholar
Wójcik D., Racjonalność sprawców przestępstw przeciw mieniu – implikacje dla profilaktyki i resocjalizacji, Ogrody nauk i sztuk nr 2012, nr 2. Google Scholar
Wójtowicz-Pytel P., Znaczenie profilowania kryminalnego w czynnościach dochodzeniowo-śledczych na przykładzie sprawców przestępstw na tle seksualnym [w:] Przegląd badań z zakresu kryminalistyki i medycyny sądowej, red. Nowak B. A., Maciąg M., Lublin 2017. Google Scholar
Zaczek A., Przestępstwa prowadzenia pojazdów mechanicznych w stanie nietrzeźwości lub pod wpływem środka odurzającego (art. 178a § 1 i 4 k.k.), Civitas et Lex 2015, nr 1. Google Scholar
Zalewski W., Biologiczne i biosocjologiczne uwarunkowania przestępczości [w:] Nowe kierunki w kryminologii, red. Drzazga E., Grzyb M., Warszawa 2018. Google Scholar
Instytut Prawa i Ekonomii Uniwersytetu Kazimierza Wielkiego w Bydgoszczy
