The role of the directive on the degree of guilt in the judicial determination of punishment. Comments in the context of the Polish Penal Code

Agnieszka Kania-Chramęga

Uniwersytet Zielonogórski


Abstract

 This study focuses on the controversial issues related to one of the directives of the judicial assessment of punishment, i.e., the directive of the degree
of guilt. The limiting approach to guilt has raised some objections in literature (Article 53 § 1 of the Polish Penal Code in principio). In addition, the lack of statutory determinants which influence the assessment of the degree of guilt was no less controversial. Given the above issues, the article aims to: 1) determine whether the normative requirement that the sentence severity cannot exceed the degree of guilt and the imposition of a sentence which is
proportional to the guilt are mutually exclusive, as well as to 2) verify the problematic nature of the lack of identification of factors determining the assessment of the degree of guilt. Based on the carried out analyses, it was
concluded that reducing the role of guilt to limiting the level of punishment does not per se mean imposing on the perpetrator a punishment which is disproportional to the degree of guilt. Within the framework of the present analyses, it was attempted to prove that it would be particularly postulated to indicate a catalogue of circumstances which would act as quantifiers, enabling the gradation of guilt. 


Keywords:

prawo karne, wina w prawie karnym, sądowy wymiar kary, determinanty sądowego wymiaru kary, dyrektywa stopnia winy


Barczak–Oplustil A., Sporne zagadnienia istoty winy w prawie karnym. Zarys problemu, „Czasopismo Prawo Karnego i Nauk Penalnych” 2005, no. 2.   Google Scholar

Barczak-Oplustil, A., Zasada koincydencji winy i czynu w Kodeksie karnym, Kraków 2021.   Google Scholar

Bojarski T., Społeczna szkodliwość czynu i wina w projekcie k.k. [in:] Problemy kodyfikacji prawa karnego. Księga ku czci Profesora Mariana Cieślaka, S. Waltoś (ed.), Kraków 1993.   Google Scholar

Bojarski T., Środki karne i zasady wymiaru kary w projekcie kodeksu karnego, „Biuletyn Lubelskiego Towarzystwa Naukowego. Humanistyka” 1991, no. 1-2.   Google Scholar

Bojarski T., Uwagi o karach i ich orzekaniu na tle projektowych zmian kodeksu karnego, [in:] Nauka wobec współczesnych zagadnień prawa karnego w Polsce. Księga pamiątkowa ofiarowana Profesorowi Aleksandrowi Tobisowi, B. Janiszewski (ed.), Poznań 2004.   Google Scholar

Buchała K., System sądowego wymiaru kary w projekcie kodeksu karnego, [in:] Problemy kodyfikacji prawa karnego. Księga ku czci prof. M. Cieślaka, S. Waltoś (ed.), Kraków 1993.   Google Scholar

Buchała K., Dyrektywy sądowego wymiaru kary, Warszawa 1964.   Google Scholar

Card R., Card, Cross, Jones’s Criminal Law 20e, Oxford 2012.   Google Scholar

Dąbrowska-Kardas M., Analiza dyrektywalna przepisów części ogólnej kodeksu karnego, Warszawa 2012.   Google Scholar

Fletcher G.P., Basic Concepts of Criminal Law, Oxford 1998.   Google Scholar

Giezek J., Komentarz do art. 53 § 1 k.k., [in:] Kodeks karny. Część ogólna. Komentarz, J. Giezek (ed.), Warszawa 2021, LEX/el.   Google Scholar

Iwaniec J. M., Kara celowa a kara sprawiedliwa, „Przegląd Sądowy” 2004, no 1.   Google Scholar

Jakubski P., Wina i jej stopniowalność na tle kodeksu karnego, „Prokuratura i Prawo” 1999, no. 4.   Google Scholar

Kaczmarek T., Ogólne dyrektywy wymiaru kary jako problem kodyfikacyjny, [in:] Problemy reformy prawa karnego, T. Bojarski, E. Skrętowicz (eds.), Lublin 1993.   Google Scholar

Kaczor R., Limitująca funkcja winy przy wymiarze kary, „Przegląd Sądowy” 2008, no. 11-12.   Google Scholar

Kania A. Prewencja ogólna jako dyrektywa sądowego wymiaru kary. Rozważania na tle Kodeksu karnego, Zielona Góra 2016.   Google Scholar

Konarska–Wrzosek V., Dyrektywy wyboru kary w polskim ustawodawstwie karnym, Toruń 2002.   Google Scholar

Kowalewska-Łukuć M., Wina w prawie karnym, Warszawa 2019.   Google Scholar

Mącior W., Kara dostosowana do stopnia winy sprawcy, „Rzeczpospolita” of 27 May 2003 r.   Google Scholar

Mącior W., Stopień społecznego niebezpieczeństwa czynu jako priorytetowa dyrektywa sądowego wymiaru kary, „Państwo i Prawo” 1973, no. 12.   Google Scholar

Majewski J., Stopień winy jako podstawowy wyznacznik dolegliwości reakcji karnej, [in:] Dyrektywy sądowego wymiaru kary. Pokłosie X Bielańskiego Kolokwium Karnistycznego, J. Majewski (ed.), Warszawa 2014.   Google Scholar

Marek A., Nowa kodyfikacja karna. Krótkie komentarze, Warszawa 1998.   Google Scholar

Nowe kodeksy karne z 1997 r. z uzasadnieniami, Warszawa 1997.   Google Scholar

Piaczyńska A., Kryteria stopniowania winy, „Prokuratura i Prawo” 2012, no. 9.   Google Scholar

Płatek M., Rola prawa karnego wykonawczego w zapobieganiu przestępczości, „Studia Iuridica 2000, no. XXXVIII.   Google Scholar

Sienkiewicz Z., Komentarz do art. 53 k.k., [in:] M. Kalitowski et al., Kodeks karny. Komentarz. Tom II, Gdańsk1999.   Google Scholar

Skowroński K., Nie bójmy się zaufać sędziom, „Rzeczpospolita” of 25 July 2003 r.   Google Scholar

Szczepaniec M., Wybór optymalnej kary w świetle sądowych dyrektyw wymiaru kary, „Prokuratura i Prawo” 2014, no. 3.   Google Scholar

Tyszkiewicz L., Problem istoty winy w projekcie kodeksu karnego z 1994 r. (Uwagi krytyczne i wnioski de lege ferenda), „Państwo i Prawo” 1995, no. 3.   Google Scholar

Waszczyński J., Problem stopniowania winy w polskiej nauce prawa karnego, „Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny” 1976, no. 4.   Google Scholar

Wilkowska–Płóciennik A., Niepoczytalność i ograniczenie poczytalności jako okoliczności wpływające na stopniowanie winy, „Wojskowy Przegląd Prawniczy” 2006, no. 2.   Google Scholar

Wolter W., Zasady wymiaru kary w kodeksie karnym z 1969 r., „Państwo i Prawo” 1969, no. 10.   Google Scholar

Zakrzewski P., Stopniowanie winy w prawie karnym, Warszawa 2016.   Google Scholar

Zoll A., Aksjologiczne podstawy prawa karnego, [in:] Filozofia prawa a tworzenie i stosowanie prawa. Materiały Ogólnopolskiej Konferencji Naukowej zorganizowanej w dniach 11 i 12 czerwca 1991 roku w Katowicach, B. Czech (ed.), Katowice 1992.   Google Scholar

Zoll A., O reformie prawa karnego (W odpowiedzi W. Mąciorowi), „Państwo i Prawo” 1992, no. 1.   Google Scholar


Published
2022-12-19

Cited by

Kania-Chramęga, A. (2022). The role of the directive on the degree of guilt in the judicial determination of punishment. Comments in the context of the Polish Penal Code. Studia Prawnoustrojowe, (58). https://doi.org/10.31648/sp.7836

Agnieszka Kania-Chramęga 
Uniwersytet Zielonogórski