Human rights standards considering autopsy and exhumation – reflections on the law and practice of the Council of Europe
Agnieszka Wedeł-Domaradzka
Uniwersytet Kazimierza Wielkiego w Bydgoszczyhttps://orcid.org/0000-0001-8128-9536
Abstract
Autopsy and exhumation are considered to violate one of the greatest sanctities for humanity, which is the peace of the dead. Most religions and cultures advocate almost absolute respect for this value. However, there are
situations where it is necessary to intervene in this peace. These interventions are justified by the need to establish the causes of death, the circumstances of death, the fate of the deceased or the need for proper worship. It is essential,
however, that the interference is carried out to the highest possible standard of conduct. Unfortunately, this standard is only sometimes achievable at the national level. Due to the universality of values, much in this respect can be
gleaned from the law-making activity of the Council of Europe and the jurisprudence of the European Court of Human Rights. The analysis aims to reconstruct
this standard and to indicate its effectiveness and the possible need for changes or additions. It also provides an insight into the most frequent causes of violations of the rights of individuals who are the relatives of the deceased.
Keywords:
dignity, exhumation, autopsy, dignity of the individual, human rights, cult of the dead, Council of EuropeReferences
Brinkmann B., Harmonization of medico-legal autopsy rules. Committee of Ministers. Council of Europe. Int J Legal Med. 1999;113(1):1-14. doi: 10.1007/s004140050271. Google Scholar
Bronk A., Kategoria godności człowieka w świetle hermeneutyki, „Analiza i Egzystencja” 19/2012. Google Scholar
Grotius H., The Rights of War and Peace, http://files.libertyfund.org/files/1947/1032-02_LFeBk.pdf (14.12.2022). Google Scholar
Korman R., Bury or display?. In Human remains and identification. Manchester 2012, Dec 31, 2022, from https://www.manchesteropenhive.com/view/9781526125019/9781526125019.00015.xml (14.12.2022). Google Scholar
Lewandowski M., Standard adekwatnego i skutecznego śledztwa w rozumieniu orzecznictwa strasburskiego „Polski Rocznik Praw Człowieka i Prawa Humanitarnego” 3/2012. Google Scholar
Nowicki M. A., Maskhadova i inni przeciwko Rosji - wyrok ETPC z dnia 6 czerwca 2013 r., skarga nr 18071/05, [w:] M.A. Nowicki, Europejski Trybunał Praw Człowieka. Wybór orzeczeń 2013, LEX/el., 2014, LEX/el. 2014 (14.12.2022). Google Scholar
Nowicki M. A., Tanrikulu przeciwko Turcji - wyrok ETPC z dnia 8 lipca 1999 r., skarga nr 23763/94, [w:] M.A. Nowicki, Nowy Europejski Trybunał Praw Człowieka. Wybór orzeczeń 1999-2004, Zakamycze 2005. Google Scholar
Oyola R., S.M. Dignification of Victims Through Exhumations in Colombia. Hum Rights Rev 22, 2021, https://doi.org/10.1007/s12142-021-00632-2. Google Scholar
Prawa człowieka w Polsce – perspektywa 25 lat ratyfikacji Konwencji o ochronie praw człowieka i podstawowych wolności red. M. Jastrzębski, A. Wedeł-Domaradzka, Bydgoszcz 2020. Google Scholar
Sandberg R., Human Rights and Human Remains: The Impact of Dödsbo v Sweden. “Ecclesiastical Law Journal”, 8(39), 2006 doi:10.1017/S0956618X00006736. Google Scholar
Schabas W., The European Convention on Human Rights. A Commentary, Oxford 2015. Google Scholar
Tomczak P., Cook E. A., Bereaved family ‘involvement’ in (prisoner) death investigations: whose ‘satisfaction’?, “Social & Legal Studies” 2022. Google Scholar
Utrilla D., On exhumation of human remains: Strasbourg’s standards, EU Law Live, 11 June 2020. Google Scholar
Wedeł-Domaradzka A., Prawa człowieka a kres życia – 25 lat doświadczeń w systemie Konwencji o ochronie praw człowieka i podstawowych wolności [w:] Prawa człowieka w Polsce – perspektywa 25 lat ratyfikacji Konwencji o ochronie praw człowieka i podstawowych wolności red. M. Jastrzębski, A. Wedeł-Domaradzka, Bydgoszcz 2020. Google Scholar
Wedeł-Domaradzka A., Prawo do kultu osoby zmarłej w kontekście możliwości uczestnictwa w pogrzebie osób pozbawionych wolności – uwagi na tle orzecznictwa ETPC wobec Polski, [w:] Wpływ Europejskiej Konwencji Praw Człowieka na systemy ochrony praw człowieka oraz międzynarodowe prawo karne i humanitarne, red. E. Karska, Warszawa 2013. Google Scholar
Wedeł-Domaradzka A., Śmierć a prawa człowieka, Toruń 2011. Google Scholar
Williams E. D Crews., J. D., From Dust to Dust: Ethical and Practical Issues Involved in the Location, Exhumation, and Identification of Bodies from Mass Graves, “Croatian Medical Journal” 44(3) 2003. Google Scholar
Wilson R., ashby. Necropolitics: Mass Graves and Exhumations in the Age of Human Rights. Edited by Francisco Ferrándiz and Antonius C. G. M. Robben. University of Pennsylvania Press, 2015. http://www.jstor.org/stable/j.ctt15nmjnn (14.12.2022). Google Scholar
Wpływ Europejskiej Konwencji Praw Człowieka na systemy ochrony praw człowieka oraz międzynarodowe prawo karne i humanitarne, red. E. Karska, Warszawa 2013. Google Scholar
Uniwersytet Kazimierza Wielkiego w Bydgoszczy
https://orcid.org/0000-0001-8128-9536