Human rights standards considering autopsy and exhumation – reflections on the law and practice of the Council of Europe

Agnieszka Wedeł-Domaradzka

Uniwersytet Kazimierza Wielkiego w Bydgoszczy
https://orcid.org/0000-0001-8128-9536


Abstract

Autopsy and exhumation are considered to violate one of the greatest sanctities for humanity, which is the peace of the dead. Most religions and cultures advocate almost absolute respect for this value. However, there are
situations where it is necessary to intervene in this peace. These interventions are justified by the need to establish the causes of death, the circumstances of death, the fate of the deceased or the need for proper worship. It is essential,
however, that the interference is carried out to the highest possible standard of conduct. Unfortunately, this standard is only sometimes achievable at the national level. Due to the universality of values, much in this respect can be
gleaned from the law-making activity of the Council of Europe and the jurisprudence of the European Court of Human Rights. The analysis aims to reconstruct 
this standard and to indicate its effectiveness and the possible need for changes or additions. It also provides an insight into the most frequent causes of violations of the rights of individuals who are the relatives of the deceased.


Keywords:

dignity, exhumation, autopsy, dignity of the individual, human rights, cult of the dead, Council of Europe


Brinkmann B., Harmonization of medico-legal autopsy rules. Committee of Ministers. Council of Europe. Int J Legal Med. 1999;113(1):1-14. doi: 10.1007/s004140050271.   Google Scholar

Bronk A., Kategoria godności człowieka w świetle hermeneutyki, „Analiza i Egzystencja” 19/2012.   Google Scholar

Grotius H., The Rights of War and Peace, http://files.libertyfund.org/files/1947/1032-02_LFeBk.pdf (14.12.2022).   Google Scholar

Korman R., Bury or display?. In Human remains and identification. Manchester 2012, Dec 31, 2022, from https://www.manchesteropenhive.com/view/9781526125019/9781526125019.00015.xml (14.12.2022).   Google Scholar

Lewandowski M., Standard adekwatnego i skutecznego śledztwa w rozumieniu orzecznictwa strasburskiego „Polski Rocznik Praw Człowieka i Prawa Humanitarnego” 3/2012.   Google Scholar

Nowicki M. A., Maskhadova i inni przeciwko Rosji - wyrok ETPC z dnia 6 czerwca 2013 r., skarga nr 18071/05, [w:] M.A. Nowicki, Europejski Trybunał Praw Człowieka. Wybór orzeczeń 2013, LEX/el., 2014, LEX/el. 2014 (14.12.2022).   Google Scholar

Nowicki M. A., Tanrikulu przeciwko Turcji - wyrok ETPC z dnia 8 lipca 1999 r., skarga nr 23763/94, [w:] M.A. Nowicki, Nowy Europejski Trybunał Praw Człowieka. Wybór orzeczeń 1999-2004, Zakamycze 2005.   Google Scholar

Oyola R., S.M. Dignification of Victims Through Exhumations in Colombia. Hum Rights Rev 22, 2021, https://doi.org/10.1007/s12142-021-00632-2.   Google Scholar

Prawa człowieka w Polsce – perspektywa 25 lat ratyfikacji Konwencji o ochronie praw człowieka i podstawowych wolności red. M. Jastrzębski, A. Wedeł-Domaradzka, Bydgoszcz 2020.   Google Scholar

Sandberg R., Human Rights and Human Remains: The Impact of Dödsbo v Sweden. “Ecclesiastical Law Journal”, 8(39), 2006 doi:10.1017/S0956618X00006736.   Google Scholar

Schabas W., The European Convention on Human Rights. A Commentary, Oxford 2015.   Google Scholar

Tomczak P., Cook E. A., Bereaved family ‘involvement’ in (prisoner) death investigations: whose ‘satisfaction’?, “Social & Legal Studies” 2022.   Google Scholar

Utrilla D., On exhumation of human remains: Strasbourg’s standards, EU Law Live, 11 June 2020.   Google Scholar

Wedeł-Domaradzka A., Prawa człowieka a kres życia – 25 lat doświadczeń w systemie Konwencji o ochronie praw człowieka i podstawowych wolności [w:] Prawa człowieka w Polsce – perspektywa 25 lat ratyfikacji Konwencji o ochronie praw człowieka i podstawowych wolności red. M. Jastrzębski, A. Wedeł-Domaradzka, Bydgoszcz 2020.   Google Scholar

Wedeł-Domaradzka A., Prawo do kultu osoby zmarłej w kontekście możliwości uczestnictwa w pogrzebie osób pozbawionych wolności – uwagi na tle orzecznictwa ETPC wobec Polski, [w:] Wpływ Europejskiej Konwencji Praw Człowieka na systemy ochrony praw człowieka oraz międzynarodowe prawo karne i humanitarne, red. E. Karska, Warszawa 2013.   Google Scholar

Wedeł-Domaradzka A., Śmierć a prawa człowieka, Toruń 2011.   Google Scholar

Williams E. D Crews., J. D., From Dust to Dust: Ethical and Practical Issues Involved in the Location, Exhumation, and Identification of Bodies from Mass Graves, “Croatian Medical Journal” 44(3) 2003.   Google Scholar

Wilson R., ashby. Necropolitics: Mass Graves and Exhumations in the Age of Human Rights. Edited by Francisco Ferrándiz and Antonius C. G. M. Robben. University of Pennsylvania Press, 2015. http://www.jstor.org/stable/j.ctt15nmjnn (14.12.2022).   Google Scholar

Wpływ Europejskiej Konwencji Praw Człowieka na systemy ochrony praw człowieka oraz międzynarodowe prawo karne i humanitarne, red. E. Karska, Warszawa 2013.   Google Scholar


Published
2024-03-19

Cited by

Wedeł-Domaradzka, A. (2024). Human rights standards considering autopsy and exhumation – reflections on the law and practice of the Council of Europe. Studia Prawnoustrojowe, (63). https://doi.org/10.31648/sp.9600

Agnieszka Wedeł-Domaradzka 
Uniwersytet Kazimierza Wielkiego w Bydgoszczy
https://orcid.org/0000-0001-8128-9536