Inmates’ deaths in penitentiary units in Poland
Abstract
The article analyzes the issue of deaths of convicts and pretrial detainees in penitentiary units, as a special type of emergency event in the light of the right to life the right to health protection and the right to ensure personal
safety. The purpose of the article is to analyze the current legal regulations, and statistical data for the period 2002–2022, and to point out the groups at risk, and therefore those vulnerable to death in penitentiary isolation. It also
considers the basic international standards of the UN and Council of Europe as they relate to the treatment of persons deprived of their liberty in prisons in the context of the issue at hand. The conclusions that arise from the anal-
ysis boil down to the statement that elderly and terminal prisoners are particularly vulnerable to death in penitentiary isolation. The principle of humanitarian treatment should induce release from the penitentiary unit, which is
served by existing legal institutions relating to convicts as well as pretrial detainees. Statistical data should eventually be collected on deaths on a broader scale, which will allow in-depth analysis. Indeed, the state should strive to
minimize deaths in penitentiary units, including suicide deaths.
Keywords:
rights of persons deprived of liberty, right to life, death, suicide, seriously ill, right to healthcare, Covid-19References
Brodzińska-Żukowska O., Newralgiczne momenty kary dożywotniego pozbawienia wolności a reakcja systemu, [w:] Niełaczna M., Klimczak J. (red.), Dożywotni więźniowie. Najlepsi z najgorszych i źli stale, Wydawnictwo Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa 2022. Google Scholar
Brzostymowska E., Osoby pozbawione wolności z niepełnosprawnością psychiczną, [w:] E. Dawidziuk, M. Mazur (red.), Osoby z niepełnosprawnością intelektualną lub psychiczną osadzone w jednostkach penitencjarnych, Biuro Rzecznika Praw Obywatelskich, Warszawa 2017. Google Scholar
Dawidziuk E., Odpowiedzialność karna za brak udzielania świadczeń medycznych w zakładach karnych, [w:] Gardocka T. (red.), Jagiełło D. (red.), Nowe medyczne prawo karne, Wydawnictwo C. H. Beck, Warszawa 2021. Google Scholar
Dawidziuk E., Jednostki penitencjarne w dobie pandemii Covid-19, [w:] Gardocka T. (red.), Jagiełło D. (red.), Pandemia Covid-19 a prawa i wolności obywatela, Wydawnictwo C. H. Beck, Warszawa 2020. Google Scholar
Dawidziuk E., Realizacja przez funkcjonariuszy SW obowiązku zapewnienia skazanym bezpieczeństwa osobistego w czasie odbywania kary – wybrane aspekty, [w:] Nowak B.M. (red.), Odpowiedzialność prawna pracowników i funkcjonariuszy Służby Więziennej oraz innych formacji umundurowanych, Instytut Społecznych Podstaw Penitencjarystyki, Warszawa 2022. Google Scholar
Dąbkiewicz K., Kodeks karny wykonawczy. Komentarz, wydanie 1, Wydawnictwo LexisNexis, Warszawa 2012. Google Scholar
de Michelis J. (oprac.), Wykonywanie tymczasowego aresztowania i kary pozbawienia wolności wobec osób w wieku senioralnym, Biuro Rzecznika Praw Obywatelskich, Warszawa 2017. Google Scholar
Giezek J., Kokot R., Granice ludzkiego życia a jego prawna ochrona, [w:] Banaszak B., Preisner A. (red.), Prawa i wolności obywatelskie w Konstytucji RP, Wydawnictwo C. H. Beck, Warszawa 2002. Google Scholar
Heitzman J., Niepełnosprawni intelektualnie i chorzy psychicznie w jednostkach penitencjarnych, [w:] Dawidziuk E., Mazur M. (red.), Osoby z niepełnosprawnością intelektualną lub psychiczną w jednostkach penitencjarnych. Z uwzględnieniem wyników badań przeprowadzonych przez pracowników Biura Rzecznika Praw Obywatelskich, Biuro Rzecznika Praw Obywatelskich, Warszawa 2017. Google Scholar
International Committee of the Red Cross, Guidelines for Investigating Deaths in Custody, 2020. Google Scholar
Korwin-Szymanowska A. (red.), Przemiany polskiego prawa karnego w latach 1986-2016. Księga jubileuszowa dedykowana Teodorowi Szymanowskiemu, Wyższa Szkoła Finansów i Zarządzania w Warszawie, Warszawa 2018. Google Scholar
Lelental S., Kodeks Karny wykonawczy. Komentarz, 3 wydanie, Wydawnictwo C.H. Beck, Warszawa 2010. Google Scholar
Ministerstwo Sprawiedliwości, Centralny Zarząd Służby Więziennej, Roczna informacja statystyczna – odpowiednio za poszczególne lata. Google Scholar
Nawój-Śleszyński A., Przeludnienie więzień w Polsce – przyczyny, następstwa i możliwości przeciwdziałania, Łódź 2013. Google Scholar
Paprzycki L. K., [w:] Grajewski J., Steinborn S., Paprzycki L. K., Komentarz aktualizowany do art. 1-424 Kodeksu postępowania karnego, LEX/el. 2015, art. 259. Google Scholar
Penal Reform International, Coronavirus – Preventing harm and human rights violations in criminal justice systems, PRI 2020. Google Scholar
Penal Reform International and Thailand Institute of Justice, Global Prison Trends 2020, PRI 2020. Google Scholar
Penal Reform International and Thailand Institute of Justice, Global Prison Trends 2022, PRI 2022. Google Scholar
Postulski K., Kodeks karny wykonawczy. Komentarz, wyd. IV, Warszawa 2017. Google Scholar
Romanowska A. U., Próby samobójcze jako przejaw patologicznego zachowania więźniów, [w:] Dajnowicz-Piesiecka D., Jurgielewicz-Delegacz E., Pływaczewski E. W. (red.), Badania kryminologiczne a praktyka. Perspektywa krajowa i międzynarodowa, Wydawnictwo Wolters Kluwer, Warszawa 2021. Google Scholar
Śmierć w więzieniu. Sprawa Agnieszki Pysz, [w:] Imiołczyk B., Jędrzejczyk A., Kosz A., Z urzędu. Nieurzędowy raport ze skarg, rozmów, spotkań z Rzecznikiem Praw Obywatelskich VII Kadencji 2015-2020 Adamem Bodnarem, Biuro Rzecznika Praw Obywatelskich, Warszawa 2020. Google Scholar
Tomporek A., Humanitaryzm w postępowaniu karnym wykonawczym, [w:] Lelental S., Szczygieł G. B. (red.), X lat obowiązywania kodeksu karnego wykonawczego, Temida2, Białystok 2009. Google Scholar
UN High Commissioner on Human Rights, Human Rights in the Administration of Justice: Violence, Death and Serious Injury in situations of deprivation of liberty, A/HRC/42/20, 30.07.2019. Google Scholar
UN Human Rights Council, Human rights in the administration of justice: Report of the United Nations High Commissioner for Human Rights, A/HRC/42/20, 21.08.2019. Google Scholar
Wielka encyklopedia prawa, Wydawnictwo Prawo i Praktyka Gospodarcza, wydanie drugie, Warszawa 2005. Google Scholar
World Health Organization and International Association for Suicide Prevention, Preventing suicide in jails and prisons, 2007. Google Scholar
World Health Organization. “POLAND”. Health in Prisons – COVID-19: Minimum Dataset: Summary of Data Reported from May 2020 to October 2021, World Health Organization, 2022. Google Scholar
