Religious slaughter of animals in light of the EU and in the Polish law
Abstrakt
Prawo UE wymaga, by zwierzęta przed ubojem zostały oszołomione (były nieświadome), tak aby śmierć była dla nich bezbolesna. Prawodawstwo UE pozwala na przeprowadzanie tzw. uboju rytualnego (tj. bez ogłuszania) w celach religijnych, ale ostateczna decyzja w tej sprawie należy do poszczególnych państw członkowskich. Istnieją wyjątki od uboju religijnego, sformułowane zwłaszcza dla szechity (żydowskiej metody zabijania zwierząt przeznaczonych na pożywienie, czyli mięso koszerne) i muzułmańskiego halal. Społeczności muzułmańskie i żydowskie, stanowiące w sumie prawie kilka procent ludności Europy, prezentują w tej kwestii podobne podejście filozoficzne. Nie ulega wątpliwości, że korzystanie z tej formy uboju budzi wiele emocji i kontrowersji, głównie ze względów społecznych (etycznych i kulturowych). Celem tego artykułu jest przedstawienie dopuszczalności zastosowania uboju rytualnego na tle obowiązującego stanu prawnego UE, prawa międzynarodowego oraz w świetle prawa polskiego. W szczególności należy również rozważyć, czy przepis art. 4 ust. 4 rozporządzenia Rady (UE) nr 1099/2009 z dnia 24 września 2009 r. w sprawie ochrony zwierząt w czasie uśmiercania, w związku z art. 2(k) stanowi ograniczenie prawa wolności religijnej zagwarantowanej w art. 10 Karty praw podstawowych Unii Europejskiej i polskiej Konstytucji.
Słowa kluczowe:
ubój rytualny, dobrostan zwierząt, wolność religijna.Bibliografia
Brzozowski W., Dopuszczalność uboju rytualnego w Polsce, „Państwo i Prawo” 2013, no 5. Google Scholar
Drath J., Ubój rytualny w polskim systemie prawnym, „Colloquium Wydziału Nauk Humanistycznych i Społecznych. Kwartalnik” 2015, no. 3. Google Scholar
Dziadzio A., Zakaz uboju rytualnego jako naruszenie konstytucyjnej zasady wolności religijnej. Kontekst współczesny i historyczny, „Forum Prawnicze” 2014, no. 1. Google Scholar
Grochowski M., Łętowska E., Wiewiórowska-Domagalska A., Wiąże, ale nie przekonuje (wyrok Trybunału Konstytucyjnego w sprawie K 52/13 o uboju rytualnym),„Państwo i Prawo” 2015, no. 6. Google Scholar
Hermeliński W., Dissenting Opinion of Judge to the judgment of the Constitutional Court of 10 December 2014, ref. no. K 52/13, Journal of Laws (Dz.U.) of 2014 item 1794. Google Scholar
Kuczma P., Ubój rytualny jako prawo mniejszości narodowych w Polsce, „Przegląd Prawa Konstytucyjnego” 2016, no. 5 (33). Google Scholar
Legal Restrictions on Religious Slaughter in Europe, The Law Library of Congress, Global Legal Research Center, March 2018, s. 2, 3https://www.loc.gov/law/help/religious-slaughter/religious-slaughter-europe.pdf. Google Scholar
Łętowska E. and al., Prawo UE o uboju zwierząt i jego polska implementacja: kolizje interesów i ich rozwiązywanie, part I, „Europejski Przegląd Sądowy” 2013, no. 11. Google Scholar
Kaczmarczyk H.W., Zakaz uboju rytualnego w prawie polskim naruszeniem konstytucyjnego prawa do wolności religijnej?, „Przegląd Prawa Publicznego” 2014, no. 12. Google Scholar
Mroczek R., Ubój rytualny w Polsce – wybrane aspekty, „Zeszyty Naukowe Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie Problemy Rolnictwa Światowego” Google Scholar
vol. 17 (XXXII), no. 1, 2017. Google Scholar
Needham H., Religious slaughter of animals in the EU, Library Briefing – Library of the European Parliament, from 15 of October 2012, Available at http://www.europarl.europa.eu/RegData/bibliotheque/briefing/2012/120375/LDM_BRI(2012)120375_REV2_EN.pdf. Google Scholar
Rudy M., Mazur P., Obecny stan prawny w zakresie uboju rytualnego zwierząt. Część II. Normy europejskiego prawa wspólnotowego, „Prawo Weterynaryjne” 2014, Google Scholar
no. 89 (1). Google Scholar