Udział obywateli w sprawowaniu wymiaru sprawiedliwości jako jedna z gwarancji funkcjonowania społeczeństwa obywatelskiego w polskim prawie konstytucyjnym
Maciej Pisz
Zakład Praw Człowieka, Wydział Prawa i Administracji Uniwersytetu WarszawskiegoAbstrakt
Niniejszy artykuł ukierunkowany jest na przedstawienie zagadnienia udziału obywateli w sprawowaniu wymiaru sprawiedliwości w kontekście gwarancji funkcjonowania szeroko rozumianego społeczeństwa obywatelskiego. Rozważania prowadzone są w odniesieniu do Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r. i zmierzają do ukazania zagadnienia udziału obywateli w sprawowaniu wymiaru sprawiedliwości – expressis verbis przewidzianego przez polskiego ustrojodawcę na gruncie polskiej ustawy zasadniczej – jako jednej z szeregu gwarancji funkcjonowania społeczeństwa obywatelskiego w polskim prawie konstytucyjnym. W ramach prowadzonych rozważań zostaje m.in. podjęta próba odpowiedzi na pytanie badawcze, czy zaaprobowane przez ustrojodawcę na gruncie Konstytucji RP ujęcie zagadnienia udziału obywateli w sprawowaniu wymiaru sprawiedliwości może być uznane za dostateczną gwarancję dla skutecznego funkcjonowania społeczeństwa obywatelskiego w polskim prawie konstytucyjnym.
Słowa kluczowe:
prawo konstytucyjne, obywatele, czynnik społeczny, społeczeństwo obywatelskie, ławnicy, wymiar sprawiedliwościBibliografia
Banaszak B., Tokaj B., Feja-Paszkiewicz A. (red.), Aktualne problemy referendum, Warszawa 2016. Google Scholar
Banaszak B., Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej. Komentarz, Warszawa 2012. Google Scholar
Garlicki L., Polskie prawo konstytucyjne. Zarys wykładu, Warszawa 2017. Google Scholar
Garlicki L., uwagi do art. 182, [w:] L. Garlicki (red.), Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej. Komentarz, Warszawa 1999-2007, t. IV. Google Scholar
Izdebski H., Fundamenty współczesnych państw, Warszawa 2007. Google Scholar
Jaskiernia J., Referendum jako forma demokracji bezpośredniej w systemie aksjologicznym Rady Europy, [w:] B. Banaszak, B. Tokaj, A. Feja-Paszkiewicz, (red.), Aktualne problemy referendum, Warszawa 2016. Google Scholar
Knoppek K., Udział obywateli w sprawowaniu wymiaru sprawiedliwości w postępowaniu cywilnym, „Ius Novum” 2014 (numer specjalny). Google Scholar
Kowalewska-Borys E., Osińska A., Żukowska M., Udział czynnika społecznego w wymiarze sprawiedliwości z perspektywy konstytucyjnej, „Białostockie Studia Prawnicze” 2016, z. 12. Google Scholar
Kuciński J., Konstytucyjny ustrój państwowy Rzeczypospolitej Polskiej, Warszawa 2003. Google Scholar
Piotrowski R., Wstęp, [w:] R. Piotrowski (red.), Udział obywateli w sprawowaniu wymiaru sprawiedliwości, Warszawa 2021. Google Scholar
Pisz M., Gwarancje realizacji konstytucyjnego prawa do petycji w kontekście ustawy z dnia 11 lipca 2014 r. o petycjach, „Przegląd Legislacyjny” 2016, nr 2. Google Scholar
Pisz M., Obywatelska inicjatywa ustawodawcza z art. 118 ust. 2 Konstytucji RP oraz europejska inicjatywa obywatelska – przedstawienie i porównanie obu instytucji, „Przegląd Prawa Publicznego” 2014, nr 11. Google Scholar
Pisz M., Zasada społeczeństwa obywatelskiego, [w:] M. Pisz, P. Ochmann, R. Piotrowski (red.), Prawo konstytucyjne. Kompendium, wyd. II, Warszawa 2018. Google Scholar
Rytel-Warzocha A., Uziębło P., Kilka uwag o referendum ogólnokrajowym (wnioski de lege ferenda w oparciu o doświadczenia referendum z 2015 r.), [w:] B. Tokaj, A. Feja-Paszkiewicz, B. Banaszak (red.), Aktualne problemy referendum, Warszawa 2016. Google Scholar
Sójka-Zielińska K., Drogi i bezdroża prawa, Wrocław 2000. Google Scholar
Tokarczyk R. A., Komparatystyka prawnicza, Kraków–Lublin 1997. Google Scholar
Wołpiuk W. J., Kuciński J., Zasady ustroju politycznego państwa w Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej z 1997 roku, Warszawa 2012 Google Scholar
Zakład Praw Człowieka, Wydział Prawa i Administracji Uniwersytetu Warszawskiego
