Wybrane aspekty dostępu do infrastruktury kolejowej i sądowej kontroli rozstrzygnięć w tych sprawach
Robert Frey
Uniwersytet Jana Kochanowskiego w Kielcachhttps://orcid.org/0000-0002-5240-2680
Elżbieta Małecka
Akademia Humanistyczno-Ekonomiczna w Łodzihttps://orcid.org/0000-0002-1484-1383
Abstrakt
Zgodnie z ustawą o transporcie kolejowym Prezes Urzędu Transportu Kolejowego może wydawać decyzje normujące dostęp do infrastruktury kolejowej. Rozwiązanie to stanowi element ochrony przedsiębiorców przed praktykami monopolistycznymi oraz rozwija konkurencję na rynku przewozów kolejowych. Konstrukcja dostępu jest związana z doktryną essentials facilities i została zapoczątkowana w prawie USA.
Celem opracowania jest ukazanie rozwiązań prawnych związanych z dostępem do infrastruktury kolejowej oraz możliwości kontroli sądowej rozstrzygnięć w tych sprawach.
Z analizy przepisów prawa UE, prawa polskiego oraz wydanych przez Prezesa UTK decyzji wynika, że pomimo przyjęcia w prawie polskim rozwiązań wypływających z kolejnych pakietów liberalizacyjnych sektora kolejowego przepisy te tylko częściowo spełniają swoją rolę.
Słowa kluczowe:
prawo transportowe, regulacja rynku, Prezes Urzędu Transportu Kolejowego, transport kolejowy, dostęp do infrastrukturyBibliografia
Cudak A. [w:] Kodeks postępowania cywilnego. Tom III. Komentarz do art. 425–729, Wydanictwo, A. Marciniak (red.), C.H. Beck, Warszawa 2019. Google Scholar
Będkowski-Kozioł M., Wpływ amerykańskiej doktryny „essential facilities” na rozwój europejskiego prawa antymonopolowego. Zarys problematyki na tle poglądów doktryny niemieckiej, „Przegląd Ustawodawstwa Gospodarczego” 2000, nr 12; Google Scholar
Będkowski-Kozioł M., Wpływ amerykańskiej doktryny „essential facilities” na rozwój europejskiego prawa antymonopolowego. Zarys poglądów na tle doktryny niemieckiej, „Przegląd Ustawodawstwa Gospodarczego” 2000, nr 12. Google Scholar
Frey R., Odwołanie od decyzji Prezesa UTK [w:] Dostęp do ochrony prawnej w postępowaniu cywilnym, K. Flaga-Gieruszyńska, R. Fleszar, E. Marszałkowska-Krześ (red.), Wydawnictwo C.H. Beck. Warszawa 2021. Google Scholar
Goss M., Charakter prawny zadań i kompetencji Prezesa UTK w obszarze interoperacyjności europejskiej sieci kolejowej ze szczególnym uwzględnieniem zezwoleń na dopuszczenie do eksploatacji pojazdu kolejowego zgodnego z TSI, „iKAR” 2017, nr 4. Google Scholar
Hoff W., Polski model regulacji na tle porównawczym, „Problemy Zarządzania” 2004, nr 3. Google Scholar
Krzykowski M., Zasada dostępu stron trzecich w prawie energetycznym Unii Europejskiej i Polski, Difin, Warszawa 2013. Google Scholar
Majcher J., Dostęp do urządzeń kluczowych w świetle orzecznictwa antymonopolowego, Wydawnictwo Prawo i Praktyka Gospodarcza,Warszawa 2005. Google Scholar
Małecka E., Decyzja Prezesa Urzędu Transportu Kolejowego o przyznaniu otwartego dostępu jako przykład ekonomicznych determinantów prawa, [w:] Prawo i wartości. Relacje-Funkcje-Oddziaływanie, K. Sielski, Ł. J. Pikuła, B. Żmuda (red.), Wydawnictwo Adam Marszałek, Toruń 2019. Google Scholar
Małecka E., Prawnoadministracyjne instrumenty ochrony przedsiębiorców narażonych na stosowanie praktyk monopolistycznych przysługujące Prezesowi Urzędu Transportu Kolejowego — uwagi na gruncie obowiązujących i projektowanych przepisów prawa, „Acta Universitatis Wratislaviensis. Prawo” 2019, nr 3977. Google Scholar
Nieznalska E., Filar rynkowy czwartego pakietu kolejowego i jego implementacja, „iKAR” 2020, nr 8. Google Scholar
Pieriegud J., Rola i funkcje regulatorów w transporcie kolejowym, „iKAR” 2015, nr 1. Google Scholar
Pisarkiewicz A., Ochrona konkurencji w telekomunikacji ze szczególnym uwzględnieniem doktryny Urządzeń Kluczowych [w:] Nowe tendencje w prawie konkurencji UE, S. Piontek (red.), Wolters Kluwer S.A., Warszawa 2008. Google Scholar
Prezes UTK, Sprawozdanie z funkcjonowania rynku transportu kolejowego 2022, Warszawa 2023. Google Scholar
Skoczny T., Ochrona konkurencji a prokonkurencyjna regulacja sektorowa, “Problemy Zarządzania”, nr 3/2004. Google Scholar
Śmietana K., Transport. W Europie liberalizacja rynku kolejowego, Gazeta Prawna z dnia 14.12.2023 r. Google Scholar
Szydło M., Regulacja sektorów infrastrukturalnych jako rodzaj funkcji państwa wobec gospodarki, Wydawnictwo Prawo i Praktyka Gospodarcza, Warszawa 2005. Google Scholar
Woś T., Niezależne organy regulacyjne w Stanach Zjednoczonych. Zagadnienia prawne, Wydawnictwo UJ, Kraków 1980. Google Scholar
Zalewska A., Amerykańska koncepcja w unijnym prawie – essential facilities doctrine, „Adam Mickiewicz University Law Review” 2013, nr 2. Google Scholar
