„NIC BYŁ, NIC NIE MIAŁ I NIC NIE MÓGŁ”. WOKÓŁ ASCETYCZNO-MISTYCZNEGO TRAKTATU O GRUNCIE POKORY ZWANYM NIC STEFANA KUCHARSKIEGO
Ireneusz Szczukowski
Uniwersytet Kazimierza Wielkiego w Bydgoszczy (Polska)Abstrakt
Celem niniejszego szkicu jest ukazanie najważniejszych wątków zarówno ideowych, jak i wyobrażeniowych, które zostały zawarte w dziełku "O gruncie pokory zwanym Nic" Stefana Kucharskiego. Polski karmelita, posiłkując się znanymi tekstami np. dziełami św. Jana od Krzyża), przede wszystkim koncentruje się na ukazaniu bytu człowieka jako całkowicie zależnego od Boga, które łączy z ascetyczną ideą samoprzezwyciężenia i pokory, o czym nie tylko mówił Kucharski w swych pismach, ale co zostało ukazane w przekazach hagiograficznych, eksponujących naoczny wymiar postulowanych wskazówek dotyczących dążenia do chrześcijańskiej doskonałości.
Słowa kluczowe:
Stefan Kucharski, asceza, samoprzezwyciężenie, pokora, piśmiennictwo barokoweBibliografia
Czyż Antoni, 1984, Teksty mistyczne i ascetyczne wczesnego baroku (Wokół Magdaleny Mortęskiej), w: Barbara Otwinowska, Janusz. Pelc (red). Przełom wieków XVI i XVII w literaturze i kulturze polskiej, Zakład Narodowy im. Ossolińskich: Wrocław, s. 229–240. Google Scholar
Jan od Krzyża, 2002, Droga na Górę Karmel, Noc ciemna, przeł. i oprac. Bernard Smyrak, Deagostini: Warszawa. Google Scholar
Jaroszewicz Florian, 1767, Matka świętych Polska albo żywoty albo żywoty świętych, błogosła-wionych, wielebnych, świątobliwych Polaków i Polek wszelkiego stanu i kondycji, każdego wieku, od zakrzewionej w Polszcze chrześcijańskiej wiary, osobliwą życia doskonałością słynących, t. 1, Drukarnia Stanisława Stachowicza: Kraków. Google Scholar
Kaczor-Scheiltler Katarzyna, 2005a, Mistycyzm hiszpański w piśmiennictwie polskich karmelitanek XVII i XVIII wieku, Wydawnictwo UŁ: Łódź. Google Scholar
Kaczor-Scheiltler Katarzyna, 2016b, Perswazja w wybranych medytacjach siedemnastowiecznych z klasztoru norbertanek na Zwierzyńcu, Wydawnictwo UŁ: Łódź 2016.
Crossref
Google Scholar
Kaźmierczak Zbigniew, 2009, Paradoks i zbawienie. Antropologia mistyczna Mistrza Eckharta i Jana od Krzyża, Trans Humana: Białystok. Google Scholar
Kucharski Stefan, 2011a, O gruncie pokory zwanym Nic, w: Kucharski Stefan, 2011, Dzieła, t. 1–2, oprac. Maria A. Sopart, Wydawnictwo Karmelitów Bosych: Kraków 2011. Google Scholar
Kucharski Stefan, 2011b, Baranek Wielkanocny, w: Kucharski Stefan, Dzieła, t. 1–2, oprac. Maria A. Sopart, Wydawnictwo Karmelitów Bosych: Kraków. Google Scholar
Kucharski Stefan, 2011c, Egzercycyja adwentowe na cztery niedziele, w: Kucharski Stefan, Dzieła, t. 1–2, oprac. Maria A. Sopart, Wydawnictwo Karmelitów Bosych: Kraków. Google Scholar
Kucharski Stefan, 2011d, Ćwiczenia na same dni uroczyste Narodzenia Pańskiego, w: Kucharski Stefan, Dzieła, t. 1–2, oprac. Maria A. Sopart, Wydawnictwo Karmelitów Bosych: Kraków. Google Scholar
Kucharski Stefan, 2011e, Traktat o modlitwie, w: Kucharski Stefan, Dzieła, t. 1–2, oprac. Maria A. Sopart, Wydawnictwo Karmelitów Bosych: Kraków. Google Scholar
Kucharski Stefan, 2011f, Ćwiczenia na same dni uroczyste Narodzenia Pańskiego, w: Kucharski Stefan, Dzieła, t. 1–2, oprac. Maria A. Sopart, Wydawnictwo Karmelitów Bosych: Kraków. Google Scholar
Künstler-Langner Danuta, 2000, Człowiek i cierpienie w poezji polskiego baroku, Wydawnictwo UMK: Toruń. Google Scholar
Kuran Michał, 2018 Staropolskie wizerunki – cechy i klasyfikacja (zarys problematyki), w: Benadetta M. Puchalska-Dąbrowska i Elżbieta A. Jurkowska (red.), Wzorce osobowe w dawnej literaturze i kulturze polskiej, Wydawnictwo Prymat: Białystok. Google Scholar
Maria od Jezusa z Ágredy, 2019, Ćwiczenia duchowne w odosobnieniu, przeł. Bartosz Wojnarowski, Wydawnictwo M: Kraków. Google Scholar
Nowicka-Struska Anna, 2008a, Ex fumo in lucem. Barokowe kaznodziejstwo Andrzeja Kocha-nowskiego, Wydawnictwo UMCS: Lublin. Google Scholar
Nowicka-Struska Anna 2015b, Duchowość i piśmiennictwo karmelitańskie w Polsce XVII i XVIII wieku, w: Alina Nowicka-Jeżowa (red.) Drogi duchowe katolicyzmu polskiego XVII wieku, Wydawnictwo UW: Warszawa, s. 344–393.
Crossref
Google Scholar
Osmolski Tomasz, 1747 Konterfekt życia przykładnego, z Ozdoby Karmelu zakonnego kopiowany, Drukarnia Michała Józefa Antoniego Dyaszewskiego: Kraków. Google Scholar
Sokołowska Katarzyna 2008, Świeckich drogi do świętości w hagiografii sarmacko-barokowej, Wydawnictwo UAM: Poznań. Google Scholar
Sopart Maria Anna, 2011, O twórczości, w: Stefan Kucharski, Dzieła, t. 1, Wydawnictwo Karmelitów Bosych: Kraków, s. 21–31. Google Scholar
Swieżawski Stefan, 1995, Święty Tomasz na nowo odczytany, Więź: Poznań. Google Scholar
Wichowa Maria 2010, Dzieło Diega de Estella „O wzgardzie świata i próżności” jego w przekładzie ks. Augustyna Kochańskiego jako poradnik medytacji. Problemy komunikacji literackiej, Wy-dawnictwo UŁ: Łódź.
Crossref
Google Scholar
Wider Dominik, 1982, Praktyka życia duchowego w ujęciu o. S. Kucharskiego (1595–1653), Ana-lecta Cracoviensia, t. 14, s. 427–452.
Crossref
Google Scholar
Wujek Jakub,1999, Biblia, oprac. Janusz Frankowski, Vocatio: Warszawa. Google Scholar
Zawada Marian, 2006a, Podstawy architektury duchowej. Pokora, Wydawnictwo Karmelitów Bo-sych: Kraków. Google Scholar
Zawada Marian, 2011b, Wstęp do części III: asceza i konsekracja, w: Stefan Kucharski, Dzieła, t. 2, Wydawnictwo Karmelitów Bosych: Kraków, s. 284–295. Google Scholar
Uniwersytet Kazimierza Wielkiego w Bydgoszczy (Polska)
Licencja
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.