ŚWIĘCI I POSTACIE BIBLIJNE W HERBACH MIAST W WOJEWÓDZTWIE WARMIŃSKO-MAZURSKIM
Maria Piechocka-Kłos
Wydział Teologii Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego w Olsztyniehttps://orcid.org/0000-0002-5909-5521
Abstrakt
Obecnie w województwie warmińsko-mazurskim aż trzynaście miast spośród czterdziestu dziewięciu w swoim herbie przywołuje świętych, postacie biblijne lub atrybuty i symbole
z nimi związane. Wizerunek Matki Bożej widnieje na tarczy herbowej trzech warmińsko-mazurskich miast: Iławy, Fromborka i Pasymia. Jan Chrzciciel patronuje miastu Pisz. W miejskich herbach na terenie Warmii i Mazur swoje miejsce znaleźli także apostołowie: św. Jakub (Olsztyn), święci Piotr i Paweł (Olsztynek, Pieniężno) oraz św. Jan (Zalewo, Kisielice). W omawianym regionie w herbach miast znajdują się nie tylko postacie biblijne, ale również i postacie świętych, tj.
św. Katarzyna patronuje miastu Działdowo, św. Rozalia miastu Susz, zaś św. Jerzy identyfikowany jest z miastem Ostróda.
Bibliografia
Adamczewski M., Heraldyka miast wielkopolskich do końca XVIII wieku, Warszawa 2000. Google Scholar
Biuletyn Informacji Publicznej Gminy Pieniężno [online], dostęp: 18.12.2016, . Google Scholar
Biuletyn Informacji Publicznej Gminy Zalewo [online], dostęp: 5.11.2016, Google Scholar
Biuletyn Informacji Publicznej Urzędu Miasta Olsztyna [online], dostęp: 5.11.2016, . Google Scholar
Biuletyn Informacji Publicznej Urzędu Miejskiego w Kisielicach [online], dostęp: 4.11.2016, Google Scholar
bip.kisielice.warmia.mazury.pl/akty/1391/w-sprawie-ogloszenia-tekstu-jednolitego-uchwaly-w-sprawie-uchwalenia-statutu-gminy-kisielice.html>. Google Scholar
Biuletyn Informacji Publicznej. Susz [online], dostęp: 19.12.2016, . Google Scholar
Biuletyn Informacji Publicznej. Urząd Miasta i Gminy w Pasymiu [online], dostęp: 18.12.2016, . Google Scholar
Biuletyn Informacji Publicznej. Urząd Miasta i Gminy we Fromborku [online], dostęp: 5.11.2016,. Google Scholar
Biuletyn Informacji Publicznej. Urząd Miasta Iławy [online], dostęp: 5.11.2016, . Google Scholar
Biuletyn Informacji Publicznej. Urząd Miasta Ostróda [online], dostęp: 19.12.2016, . Google Scholar
Biuletyn Informacji Publicznej. Urząd Miejski w Olsztynku, w: Urząd Miejski w Olsztynku [online],dostęp: 18.11.2016, . Google Scholar
Bocian M., Leksykon postaci biblijnych, przekł. J. Zychowicz, Kraków 1996. Google Scholar
Bosak P.C., Kobiety w Biblii. Słownik-Konkordancja, Poznań 1995. Google Scholar
Bosak P.C., Postacie Biblii. Słownik-Konkordancja, t. 4, Pelplin 2007. Google Scholar
Codex Diplomaticus Warmiensis oder Regesten und Urkunden zur Geschichte Ermlands, Bd. 1, hrsg. C.P. Woelky, J.M. Saage, Mainz 1860, nr 154. Google Scholar
Czaja R., Nowak Z.H., Państwo zakonu Krzyżackiego w Prusach – próba charakterystyki, w: Zakon krzyżacki w Prusach i Inflantach. Podziały administracyjne i kościelne w XIII–XVI wieku, red. R. Czaja, A. Radzimiński, Toruń 2013, s. 11–28. Google Scholar
Dygo M., O kulcie maryjnym w Prusach Krzyżackich w XIV–XV wieku, „Zapiski Historyczne” 1987, t. 52, z. 2, s. 5–38. Google Scholar
Działdowo [online], dostęp: 1.10.2016, . Google Scholar
Gause F., Dzieje okręgu i miasta Działdowa, przekł. M. Szymańska-Jasińska, Działdowo 2015. Google Scholar
Głowacki K., Heraldyka historycznych miast regionu sandomiersko-kieleckiego XII–XX w., Kielce Google Scholar
Gołdyn P., Maryja w herbach miast polskich, „Salvatoris Mater” 2000, nr 2, s. 247–265. Google Scholar
Gołdyn P., Symbolika religijna i kościelna w herbach miast polskich do końca XX wieku, Warszawa Google Scholar
Gołdyn P., Święty Wojciech w polskiej heraldyce samorządowej, „Studia Gnesnensia” 2002, t. 16, s. 243–251. Google Scholar
Gumowski M., Herby miast polskich, Warszawa 1960. Google Scholar
Gumowski M., Kartoteka pieczęci i herbów miejskich u układzie alfabetycznym zawierająca szkic pieczęci, jej opis oraz różne notatki, MNKR, sygn. 1489. Google Scholar
Gumowski M., Najstarsze pieczęcie miast polskich XIII i XIV wieku, Toruń 1960. Google Scholar
Hoever H., Żywoty Świętych Pańskich na każdy dzień, tłum. Z. Pniewski. Olsztyn 1999. Google Scholar
Hupp O., Die Wappen und Siegel der dutschen Städte, Flecken und Dörfer, Königreich Preussen, Bd. 1, H. 1, Ostpreussen, Westpreussen und Branderburg, Bd. 1, H. 2, Pommeren, Posen und Schlesien, Frankfurt a. M. 1896–1998. Google Scholar
Józef Flawiusz, Dawne dzieje Izraela, przekł. Z. Kubiak, J. Radożycki, Warszawa 1962. Google Scholar
Kaufmann K.J., Dzieje Miasta Iławy, tłum. J. Skrobot, W. Skrobot, Iława 2010. Google Scholar
Kozłowski J.B., Dawna Ostróda. Obrazy z życia wschodniopruskiego miasta, Dąbrówno–Warszawa Google Scholar
Kurowski E., Dzieje Fromborka. Historia miasta do 1998 roku, Frombork 2000. Google Scholar
Kwiatek J., Lijewski T., Leksykon miast polskich, Warszawa 1998. Google Scholar
Morąg z dziejów miasta i powiatu, red. H. Jaworska, M. Lossman, Olsztyn 1973. Google Scholar
Morąg. Opis herbu Morąga – odniesienie do historii [online], dostęp: 5.11.2016, . Google Scholar
Możejko B., Śliwiński B., Herby miast, gmin i powiatów województwa pomorskiego, t. 1, Gdańsk , t. 2, Malbork 2004. Google Scholar
Müller J., Dzieje Ostródy, tłum. D. Krzywicka-Kaendler, Ostróda 2010. Google Scholar
Olsztyn 1353–2003, red. S. Achremczyk, W. Ogrodziński, Olsztyn 2003. Google Scholar
Pisz. Portal Miejski [online], dostęp: 8.12.2016, . Google Scholar
Plewako A., Wanag J., Herbarz miast polskich, Warszawa 1994. Google Scholar
Rakocy W., Paweł. Apostoł Żydów i pogan, Kraków 1997. Google Scholar
Seroka H., Herby miast małopolskich XIV–XVIII, Warszawa 2002. Google Scholar
Stopa Z. i M., Pasym i okolice, Olsztyn, 1970. Google Scholar
Strzyżewski W., Symbolika religijna w herbach miast nadodrzańskich do końca XVIII w., „Rocznik Lubuski” 1997, t. 23, cz.1, s. 125–149. Google Scholar
Strzyżewski W., Treści symboliczne herbów miejskich na Śląsku, Ziemi Lubuskiej i Pomorzu Zachodnim do końca XVIII wieku, Zielona Góra 1999. Google Scholar
Toeppen M., Historia okręgu i miasta Olsztynka, przekł. M. Sacha, Dąbrówno 2004. Google Scholar
Zaleski W., Święci na każdy dzień, Warszawa 1996. Google Scholar
Wydział Teologii Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego w Olsztynie
https://orcid.org/0000-0002-5909-5521