DETERMINANTY SPRAWNEGO DZIAŁANIA PRZEDSIĘBIORSTW RODZINNYCH W HISZPANII, POLSCE, TURCJI ORAZ NA ŁOTWIE
Magdalena Wysocka
Wydział Nauk Ekonomicznych, Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztyniehttps://orcid.org/0000-0001-6485-3334
Abstrakt
Przedsiębiorstwa rodzinne są podmiotami dominującymi w gospodarkach poszczególnych krajów. W artykule przedstawiono specyficzne cechy oraz główne narzędzia sprawnego gospodarowania firmami rodzinnymi. Na podstawie studiów literatury stwierdzono, że nie występują znaczące różnice w charakterystykach tych podmiotów w Hiszpanii, Polsce, Turcji oraz na Łotwie. W opinii właścicieli/zarządzających tymi podmiotami sprawność ich działań zdeterminowana jest głównie systemem wartości ważnych dla członków rodziny wraz z uwzględnieniem wartości cennych dla wszystkich interesariuszy rodzinnego biznesu.
Słowa kluczowe:
rodzina, przedsiębiorstwo rodzinne, system wartości, sprawne działanieBibliografia
Baltic News Network, 2017 [online], dostęp: 21.05.2018, <http://bnn-news.com/kpmg-study-family-businesses-in-latvia-are-more-optimistic-than-businesses-in-europe-163304>.
Beckman Suzanne, Morsing Mette, Reich Lucia, 2006, Strategic CSR communication: an emerging field, w: Mette Morsing, Suzanne Beckmann (red.), Strategic CSR Communication, DJØF Publishing, Copenhagen.
Berrone Pascual, Cruz Cristina, Gómez-Mejía Luis R., 2012, Socioemotional wealth in family firms: A review and agenda for future research, Family Business Review, nr 25, s. 258–279.
Cappuyns Kristin, 2002, Family business in Spain, Families in Business, nr 06. Family Business Summary of partner national researches [online], 21.05.2018, <https://cocoate.com/sites/cocoate.com/files/fam_biz_research_summary.pdf>.
Firmy rodzinne w Polsce, 2015, PARP, Warszawa.
Innowacyjne zarządzanie, 2013, opracowanie redakcyjne, Relacje – Magazyn Firm Rodzinnych nr 1/2013, s. 29.
KPMG’s family business monitoring study; Baltic News Network. 2017, [online], dostęp: 21.05.2018, <http://bnn-news.com/kpmg-study-family-businesses-in-latvia-are-more-optimistic-than-businesses-in-europe-163304>.
Kieżun Witold, 2007, Sprawne studiowanie nauki zarządzania, Współczesne Zarządzanie, nr 1, s. 87–95.
Kieżun Witold, 1997, Sprawne zarządzanie organizacją. Zarys Teorii i praktyki, Szkoła Główna Handlowa, Warszawa.
Klimek Jan, 2014, Etyka biznesu. Teoretyczne założenia, praktyka zastosowań, Difin, Warszawa.
Kotarbiński Tadeusz, 1961, Elementy teorii poznania, logiki formalnej i metodologii nauk, Ossolineum, Warszawa.
Kowalewska Anna (red.), 2009, Firmy rodzinne w polskiej gospodarce – szanse i wyzwania, Polska Agencja Rozwoju Przedsiębiorczości, Warszawa.
Lewandowska Adrianna, Wyszogrodzki Piotr, 2015, 10 mechanizmów ładu rodzinnego (Family Governance) w firmach rodzinnych, Instytut Biznesu Rodzinnego, Poznań, w: PWC Polska [online], dostęp: 05.08.2018 <https://www.pwc.pl/pl/pdf/10-mechanizmow-ladu-rodzinnego.pdf>.
Mandl Irene, 2008, Overview of Family Business Relevant Issues, Austrian Institute for SME Research, Vienna.
Olejnik Stanisław, 1962, Poglądy etyczne prof. Tadeusza Kotarbińskiego, Znak, nr 14, s. 506–526.
Ossowska Maria, 1959, Główne modele systemów etycznych, Studia Filozoficzne, nr 4, s. 3–21.
Penc Józef, 1997, Leksykon biznesu, Agencja Wydawnicza Placet, Warszawa.
Popczyk Wojciech, Popczyk Alicja, Przedsiębiorstwo rodzinne – determinanty dalszego rozwoju w gospodarce polskiej, Uniwersytet Łódzki, Financial Services, Good for Business, Latvia,
Markets and Companies, Transport, w: The Baltic Course, 2015 [online], dostęp: 21.05.2018, <http://www.baltic-course.com/eng/good_for_business/?doc=109838>.
Safin Krzysztof, 2006, Przedsiębiorstwo rodzinne – istota i zachowania strategiczne, Akademia Ekonomiczna im. Oskara Langego, Wrocław.
Schulze William S., Lubatkin Michael H., Dino Richard N., 2003, Toward a Theory of Agency and Altruism in Family Firms, Journal of Business Venturing, nr 18 (4), s. 473–490.
Sobiecki Roman, 2010, Jak uczyć przedsiębiorców – na podstawie przedsiębiorczości rodzinnej, Kwartalnik Nauk o Przedsiębiorstwie, nr 3, s. 32–39.
Sobiecki Roman, Kargul Andrzej, Kochanowska Joanna, 2014, Przedsiębiorstwo rodzinne – definicje i stan wiedzy, w: Roman Sobiecki (red.), Przedsiębiorstwo rodzinne w gospodarce globalnej, Oficyna Wydawnicza Szkoła Główna Handlowa w Warszawie, Warszawa.
Starnawska Marzena, Popowska Magdalena, 2015, O mniej lub bardziej słodkim cukrze, czyli kilka uwag o odpowiedzialności społecznej firm rodzinnych i przedsiębiorstw społecznych, Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego, nr 848, Ekonomiczne Problemy Usług, nr 116, s. 180–190.
Więcek-Janka Ewa, 2013a, Firmy rodzinne – przedsiębiorczość długowieczna, Przedsiębiorczość i Zarządzanie, t. 14, z. 3, s. 259–274, w: Przedsiębiorczość i Zarządzanie [online], dostęp: 20.05.2018, <http://piz.san.edu.pl>.
Więcek-Janka Ewa, 2013b, Wiodące wartości w zarządzaniu przedsiębiorstwami rodzinnymi, Rozprawy nr 488, Wyd. Politechniki Poznańskiej, Poznań.
Winnicka-Popczyk Alicja, 2013, Rola rodziny w zarządzaniu własnym biznesem, Magazyn Firm Rodzinnych, nr 1, s. 3.
Wojtyła Karol, 1983, Elementarz etyczny, Towarzystwo Naukowe Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego, Lublin.
Zieleniewski Jan, 1978, Organizacja zespołów ludzkich. Wstęp do teorii organizacji i kierowania, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa.
Yelkikalan Nazan, 2006, Aile Şirketlerinde Çatışma ve Bir Çözüm Önerisi, Kocaeli Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, nr 2(12), s. 195–209.
Beckman Suzanne, Morsing Mette, Reich Lucia, 2006, Strategic CSR communication: an emerging field, w: Mette Morsing, Suzanne Beckmann (red.), Strategic CSR Communication, DJØF Publishing, Copenhagen.
Berrone Pascual, Cruz Cristina, Gómez-Mejía Luis R., 2012, Socioemotional wealth in family firms: A review and agenda for future research, Family Business Review, nr 25, s. 258–279.
Cappuyns Kristin, 2002, Family business in Spain, Families in Business, nr 06. Family Business Summary of partner national researches [online], 21.05.2018, <https://cocoate.com/sites/cocoate.com/files/fam_biz_research_summary.pdf>.
Firmy rodzinne w Polsce, 2015, PARP, Warszawa.
Innowacyjne zarządzanie, 2013, opracowanie redakcyjne, Relacje – Magazyn Firm Rodzinnych nr 1/2013, s. 29.
KPMG’s family business monitoring study; Baltic News Network. 2017, [online], dostęp: 21.05.2018, <http://bnn-news.com/kpmg-study-family-businesses-in-latvia-are-more-optimistic-than-businesses-in-europe-163304>.
Kieżun Witold, 2007, Sprawne studiowanie nauki zarządzania, Współczesne Zarządzanie, nr 1, s. 87–95.
Kieżun Witold, 1997, Sprawne zarządzanie organizacją. Zarys Teorii i praktyki, Szkoła Główna Handlowa, Warszawa.
Klimek Jan, 2014, Etyka biznesu. Teoretyczne założenia, praktyka zastosowań, Difin, Warszawa.
Kotarbiński Tadeusz, 1961, Elementy teorii poznania, logiki formalnej i metodologii nauk, Ossolineum, Warszawa.
Kowalewska Anna (red.), 2009, Firmy rodzinne w polskiej gospodarce – szanse i wyzwania, Polska Agencja Rozwoju Przedsiębiorczości, Warszawa.
Lewandowska Adrianna, Wyszogrodzki Piotr, 2015, 10 mechanizmów ładu rodzinnego (Family Governance) w firmach rodzinnych, Instytut Biznesu Rodzinnego, Poznań, w: PWC Polska [online], dostęp: 05.08.2018 <https://www.pwc.pl/pl/pdf/10-mechanizmow-ladu-rodzinnego.pdf>.
Mandl Irene, 2008, Overview of Family Business Relevant Issues, Austrian Institute for SME Research, Vienna.
Olejnik Stanisław, 1962, Poglądy etyczne prof. Tadeusza Kotarbińskiego, Znak, nr 14, s. 506–526.
Ossowska Maria, 1959, Główne modele systemów etycznych, Studia Filozoficzne, nr 4, s. 3–21.
Penc Józef, 1997, Leksykon biznesu, Agencja Wydawnicza Placet, Warszawa.
Popczyk Wojciech, Popczyk Alicja, Przedsiębiorstwo rodzinne – determinanty dalszego rozwoju w gospodarce polskiej, Uniwersytet Łódzki, Financial Services, Good for Business, Latvia,
Markets and Companies, Transport, w: The Baltic Course, 2015 [online], dostęp: 21.05.2018, <http://www.baltic-course.com/eng/good_for_business/?doc=109838>.
Safin Krzysztof, 2006, Przedsiębiorstwo rodzinne – istota i zachowania strategiczne, Akademia Ekonomiczna im. Oskara Langego, Wrocław.
Schulze William S., Lubatkin Michael H., Dino Richard N., 2003, Toward a Theory of Agency and Altruism in Family Firms, Journal of Business Venturing, nr 18 (4), s. 473–490.
Sobiecki Roman, 2010, Jak uczyć przedsiębiorców – na podstawie przedsiębiorczości rodzinnej, Kwartalnik Nauk o Przedsiębiorstwie, nr 3, s. 32–39.
Sobiecki Roman, Kargul Andrzej, Kochanowska Joanna, 2014, Przedsiębiorstwo rodzinne – definicje i stan wiedzy, w: Roman Sobiecki (red.), Przedsiębiorstwo rodzinne w gospodarce globalnej, Oficyna Wydawnicza Szkoła Główna Handlowa w Warszawie, Warszawa.
Starnawska Marzena, Popowska Magdalena, 2015, O mniej lub bardziej słodkim cukrze, czyli kilka uwag o odpowiedzialności społecznej firm rodzinnych i przedsiębiorstw społecznych, Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego, nr 848, Ekonomiczne Problemy Usług, nr 116, s. 180–190.
Więcek-Janka Ewa, 2013a, Firmy rodzinne – przedsiębiorczość długowieczna, Przedsiębiorczość i Zarządzanie, t. 14, z. 3, s. 259–274, w: Przedsiębiorczość i Zarządzanie [online], dostęp: 20.05.2018, <http://piz.san.edu.pl>.
Więcek-Janka Ewa, 2013b, Wiodące wartości w zarządzaniu przedsiębiorstwami rodzinnymi, Rozprawy nr 488, Wyd. Politechniki Poznańskiej, Poznań.
Winnicka-Popczyk Alicja, 2013, Rola rodziny w zarządzaniu własnym biznesem, Magazyn Firm Rodzinnych, nr 1, s. 3.
Wojtyła Karol, 1983, Elementarz etyczny, Towarzystwo Naukowe Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego, Lublin.
Zieleniewski Jan, 1978, Organizacja zespołów ludzkich. Wstęp do teorii organizacji i kierowania, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa.
Yelkikalan Nazan, 2006, Aile Şirketlerinde Çatışma ve Bir Çözüm Önerisi, Kocaeli Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, nr 2(12), s. 195–209.
Wysocka, M. (2019). DETERMINANTY SPRAWNEGO DZIAŁANIA PRZEDSIĘBIORSTW RODZINNYCH W HISZPANII, POLSCE, TURCJI ORAZ NA ŁOTWIE. Forum Teologiczne, 20, 61–73. https://doi.org/10.31648/ft.4803
Magdalena Wysocka
Wydział Nauk Ekonomicznych, Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie
https://orcid.org/0000-0001-6485-3334
Wydział Nauk Ekonomicznych, Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie
https://orcid.org/0000-0001-6485-3334
