IMIĘ „JAKUB” W KONTEKŚCIE LITERACKIM I TEOLOGICZNYM NOWEGO TESTAMENTU
Marek Karczewski
Wydział Teologii, Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztyniehttps://orcid.org/0000-0001-9435-3832
Abstrakt
W pismach nowotestamentowych występują dwie formy gramatyczne imienia Jakub: Ἰακώβ i Ἰάκωβoς. Pierwsza forma jest stosowana wobec patriarchy Jakuba oraz Jakuba, ojca Józefa, męża Maryi. Forma druga odnosi się do pozostałych osób noszących to imię. Autor podjął się zidentyfikowania postaci nowotestamentowych noszących imię Jakub oraz przedstawienia zarysu oryginalnego kontekstu teologiczno-biblijnego ich występowania. W przypadku niektórych postaci ostateczne ustalenie ich tożsamości nie jest łatwe. Prezentowane w artykule charakterystyki mają przede wszystkim znaczenie porządkujące i wprowadzające do dalszych badań.
Słowa kluczowe:
Jakub w Nowym Testamencie, Jakub Większy, Jakub Mniejszy, Jakub brat Pański, List JakubaBibliografia
Adamczewski Bartosz, 2004., Jakub, brat Pański i jerozolimska wspólnota ubogich, Collectanea Theologica 74/1, p. 65–82.
Bauer Walter, 61988 Wörterbuch zum Neuen Testament, de Gruyter, Berlin-New York.
Benedicto XVI, 2008, Apostołowie i pierwsi uczniowie Jezusa, Wydawnictwo M, Kraków.
Chrostowski Waldemar., Między Synagogą a Kościołem. Dzieje św. Pawła, Apostolicum – Wydawnictwo M, Ząbki–Kraków 2015.
Coogan Michael D., 1996, Salome, in: Słownik Wiedzy Biblijnej, Bruce M. Metzger, Michael. D. Coogan (ed.), Vocatio, Warszawa, 698.
Davids Peter H., 1996, Jakub, in: Słownik Wiedzy Biblijnej, Bruce M. Metzger, Michael D. Coogan (ed.), Vocatio, Warszawa, p. 247–249.
Eisenmann Robert H., 1998, James the Brother of Jesus: The Key to Unlocking the Secrets of Early Christianity and the Dead Sea Scroll, Watkins Publishing, London.
Gajewski Wojciech, 2010, Charyzmat, urząd, hierarchia, Wydawnictwo WAM, Kraków.
Gnilka Joachim, 2004, Pierwsi chrześcijanie. Źródła i początki Kościoła, Wydawnictwo M, Kraków.
Gnilka Joachim, 2002, Piotr i Rzym, Wydawnictwo M, Kraków.
Haręzga, Stanisław, 2004, Powołanie Jezusowych uczniów w świetle tekstu Mk 1,16-20, Roczniki Teologiczno-Kanoniczne, 51/1, p. 45–55.
Kozyra Józef, 2011, List świętego Jakuba, Nowy Komentarz Biblijny Nowy Testament XVI, Święty Paweł, Częstochowa.
Malina Artur, 2013, Ewangelia świętego Marka, Nowy Komentarz Biblijny Nowy Testament II/1, Święty Paweł, Częstochowa.
Matysiak Bogdan W., 2003, Izraelskie sanktuaria okresu przedkrólewskiego, Biblioteka Wydziału Teologii 16, Wydawnictwo Hosianum, Olsztyn.
Matysiak Bogdan W., 2003, Motyw obietnicy Bożej w cyklu o Jakubie i jego paralele Starym Testamencie, Biblioteka Wydziału Teologii 18, Wydawnictwo Hosianum, Olsztyn.
Mędala Stanisław, 2009, Ewangelia św. Jana, Nowy Komentarz Biblijny Nowy Testament IV/2, Święty Paweł, Częstochowa.
Mussner Franz, 1964, Der Jakobusbrief, Herder, Freiburg – Basel – Wien.
Nalewaj Aleksandra, 2017, Funkcje kobiet w Ewangelii według św. Jana, Wydział Teologii UWM, Olsztyn.
Niederwimmer Kurt, 21992, Ἰάκωβoς, in: Exegetisches Wörterbuch zum Neuen Testament, Horst Balz, Georg Schneider (ed.), vol. 2, Kohlhammer, Stuttgart – Berlin – Köln, p. 411–415.
Paciorek Antoni, 2005, Ewangelia świętego Mateusza, Nowy Komentarz Biblijny Nowy Testament I/1, Święty Paweł, Częstochowa.
Popowski Remigiusz, 1995, Wielki Słownik Grecko-Polski Nowego Testamentu, Vocatio, Warszawa.
Rosik Mariusz, 2009, Pierwszy List do Koryntian. Nowy Komentarz Biblijny Nowy Testament VII, Święty Paweł, Częstochowa.
Rosik Mariusz, 2004, Rola Piotra, Jakuba i Jana w Dziele Markowym, Perspectiva, III/2, 32–51.
Starowieyski Marek (ed.), 2003a, Apokryfy Nowego Testamentu, I, Wydawnictwo WAM, Kraków.
Starowieyski Marek, 2003b, Protoewangelia Jakuba, en: Opoka [online], acceso: 20.03.2019, <https://opoka.org.pl/biblioteka/T/TB/apokryfy-04.html#p1>.
Starowieyski Marek, 1995, Legenda św. Jakuba Większego, Warszawskie Studia Teologiczne, vol. 8, p. 39–96.
Tronina Antoni, 2011, Starosłowiańska „Ewangelia Jakuba”: wstęp, przekład, opracowanie, Salvatoris Mater, 13/3/4, p. 301–319.
Tułodziecki Tomasz, 2008, Sobór Jerozolimski jako następstwo sporu apostolskiego w Antiochii (Dz 15,1-35), Biblica et Patristica Thoruniensia, 1, p. 141–161.
Bauer Walter, 61988 Wörterbuch zum Neuen Testament, de Gruyter, Berlin-New York.
Benedicto XVI, 2008, Apostołowie i pierwsi uczniowie Jezusa, Wydawnictwo M, Kraków.
Chrostowski Waldemar., Między Synagogą a Kościołem. Dzieje św. Pawła, Apostolicum – Wydawnictwo M, Ząbki–Kraków 2015.
Coogan Michael D., 1996, Salome, in: Słownik Wiedzy Biblijnej, Bruce M. Metzger, Michael. D. Coogan (ed.), Vocatio, Warszawa, 698.
Davids Peter H., 1996, Jakub, in: Słownik Wiedzy Biblijnej, Bruce M. Metzger, Michael D. Coogan (ed.), Vocatio, Warszawa, p. 247–249.
Eisenmann Robert H., 1998, James the Brother of Jesus: The Key to Unlocking the Secrets of Early Christianity and the Dead Sea Scroll, Watkins Publishing, London.
Gajewski Wojciech, 2010, Charyzmat, urząd, hierarchia, Wydawnictwo WAM, Kraków.
Gnilka Joachim, 2004, Pierwsi chrześcijanie. Źródła i początki Kościoła, Wydawnictwo M, Kraków.
Gnilka Joachim, 2002, Piotr i Rzym, Wydawnictwo M, Kraków.
Haręzga, Stanisław, 2004, Powołanie Jezusowych uczniów w świetle tekstu Mk 1,16-20, Roczniki Teologiczno-Kanoniczne, 51/1, p. 45–55.
Kozyra Józef, 2011, List świętego Jakuba, Nowy Komentarz Biblijny Nowy Testament XVI, Święty Paweł, Częstochowa.
Malina Artur, 2013, Ewangelia świętego Marka, Nowy Komentarz Biblijny Nowy Testament II/1, Święty Paweł, Częstochowa.
Matysiak Bogdan W., 2003, Izraelskie sanktuaria okresu przedkrólewskiego, Biblioteka Wydziału Teologii 16, Wydawnictwo Hosianum, Olsztyn.
Matysiak Bogdan W., 2003, Motyw obietnicy Bożej w cyklu o Jakubie i jego paralele Starym Testamencie, Biblioteka Wydziału Teologii 18, Wydawnictwo Hosianum, Olsztyn.
Mędala Stanisław, 2009, Ewangelia św. Jana, Nowy Komentarz Biblijny Nowy Testament IV/2, Święty Paweł, Częstochowa.
Mussner Franz, 1964, Der Jakobusbrief, Herder, Freiburg – Basel – Wien.
Nalewaj Aleksandra, 2017, Funkcje kobiet w Ewangelii według św. Jana, Wydział Teologii UWM, Olsztyn.
Niederwimmer Kurt, 21992, Ἰάκωβoς, in: Exegetisches Wörterbuch zum Neuen Testament, Horst Balz, Georg Schneider (ed.), vol. 2, Kohlhammer, Stuttgart – Berlin – Köln, p. 411–415.
Paciorek Antoni, 2005, Ewangelia świętego Mateusza, Nowy Komentarz Biblijny Nowy Testament I/1, Święty Paweł, Częstochowa.
Popowski Remigiusz, 1995, Wielki Słownik Grecko-Polski Nowego Testamentu, Vocatio, Warszawa.
Rosik Mariusz, 2009, Pierwszy List do Koryntian. Nowy Komentarz Biblijny Nowy Testament VII, Święty Paweł, Częstochowa.
Rosik Mariusz, 2004, Rola Piotra, Jakuba i Jana w Dziele Markowym, Perspectiva, III/2, 32–51.
Starowieyski Marek (ed.), 2003a, Apokryfy Nowego Testamentu, I, Wydawnictwo WAM, Kraków.
Starowieyski Marek, 2003b, Protoewangelia Jakuba, en: Opoka [online], acceso: 20.03.2019, <https://opoka.org.pl/biblioteka/T/TB/apokryfy-04.html#p1>.
Starowieyski Marek, 1995, Legenda św. Jakuba Większego, Warszawskie Studia Teologiczne, vol. 8, p. 39–96.
Tronina Antoni, 2011, Starosłowiańska „Ewangelia Jakuba”: wstęp, przekład, opracowanie, Salvatoris Mater, 13/3/4, p. 301–319.
Tułodziecki Tomasz, 2008, Sobór Jerozolimski jako następstwo sporu apostolskiego w Antiochii (Dz 15,1-35), Biblica et Patristica Thoruniensia, 1, p. 141–161.
Karczewski, M. (2019). IMIĘ „JAKUB” W KONTEKŚCIE LITERACKIM I TEOLOGICZNYM NOWEGO TESTAMENTU. Forum Teologiczne, 20, 151–162. https://doi.org/10.31648/ft.4811
Marek Karczewski
Wydział Teologii, Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie
https://orcid.org/0000-0001-9435-3832
Wydział Teologii, Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie
https://orcid.org/0000-0001-9435-3832
