Specyfika filozoficznego myślenia o dziejach

Piotr Wasyluk

doi:10.31648/hip.875

Opublikowane: 2018-09-131

Nr 16 (2010)

Specyfika filozoficznego myślenia o dziejach

Piotr Wasyluk

Humanistyka i Przyrodoznawstwo

Dział: Artykuły

https://doi.org/10.31648/hip.875

Abstrakt

Celem artykułu jest ukazanie specyfiki filozoficznego myślenia o dziejach. Powstanie historii jako samodzielnej dyscypliny nie doprowadziło do całkowitego zaniku refleksji historiozoficznej, która znalazła swoje miejsce pośród nauk społecznych jako ich synteza oraz próba uzgodnienia i uogólnienia ich wyników. Pytania, które zawsze stawiała filozofia dziejów, są nadal aktualne i niezbędne, jeżeli postrzegamy przeszłość jako jeden z fenomenów istnienia.

Słowa kluczowe:

filozofia dziejów, historiozofia, czas, przeszłość, historia, człowiek

Inne teksty tego samego autora

Piotr Wasyluk, Filozofia historii jako filozoficzna refleksja nad dziejami. Miejsce i rola filozofii historii w myśleniu filozoficznym , Humanistyka i Przyrodoznawstwo: Nr 13 (2007)
Piotr Wasyluk, Optymizm historiozoficzny jako aksjologiczny fundament idei postępu dziejowego , Humanistyka i Przyrodoznawstwo: Nr 18 (2012)
Piotr Wasyluk, Utopizm Ericha Fromma , Humanistyka i Przyrodoznawstwo: Nr 14 (2008)
Piotr Wasyluk, Zrozumieć ateizm: filozoficzny spór o ateizm , Humanistyka i Przyrodoznawstwo: Nr 21 (2015)
Piotr Wasyluk, Filozofia pokoju. Sprawiedliwość i pokój w kontekście rozwoju osobowego , Humanistyka i Przyrodoznawstwo: Nr 12 (2006)
Piotr Wasyluk, Utopia jako myślenie ahistoryczne? , Humanistyka i Przyrodoznawstwo: Nr 15 (2009)
Piotr Wasyluk, Historia nauki jako historiozofia: Lucio Russo i koncepcja rozwoju naukowego , Humanistyka i Przyrodoznawstwo: Nr 17 (2011)
Piotr Wasyluk, Wewnętrzny nakaz bycia człowiekiem , Humanistyka i Przyrodoznawstwo: Nr 8 (2002)
Piotr Wasyluk, Filozofia od podstaw , Humanistyka i Przyrodoznawstwo: Nr 9 (2003)
Piotr Wasyluk, Antropologia po Freudzie , Humanistyka i Przyrodoznawstwo: Nr 7 (2001)

Pobierz pliki

PDF

Zasady cytowania

Wasyluk, P. (2018). Specyfika filozoficznego myślenia o dziejach. Humanistyka I Przyrodoznawstwo, (16), 37–48. https://doi.org/10.31648/hip.875

Cited by / Share

Licencja

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne 4.0 Międzynarodowe.

Bibliografia

Angehrn E, Filozofia dziejów, przeł. J. Marzęcki, Kęty 2007.

Bagby P, Kultura i historia. Prolegomena do porównawczego badania cywilizacji, przeł. J. Jedlicki, Warszawa 1975.

Bartnik Cz, Historia ludzka i Chrystus, Katowice 1987.

Bierdiajew M, Sens historii, przeł. H. Paprocki, Kęty 2002.

Bloch M, Pochwała historii, czyli o zawodzie historyka, przeł. W. Jedlicka, Warszawa 1960.

Braudel F, Historia i trwanie, przeł. B. Geremek, Warszawa 1999.

Carr E.H., Historia. Czym jest. Wykłady im. George’a Maculaya Travelyana wygłoszone na uniwersytecie w Cambridge, styczen-marzec 1961, przeł. P. Kuś, Poznań 1999.

Czarnecki Z. J., Wartości i historia. Studia nad refleksją filozoficzną o ludzkim świecie, Lublin 1992.

Domańska E, Mikrohistorie. Spotkania w między światach, Poznań 2005.

Hempoliński M, Filozofia współczesna. Wprowadzenie do zagadnień i kierunków, Warszawa 1989.

Husserl E, Kryzys europejskiego człowieczeństwa a filozofia, przeł. J. Sidorek, Warszawa 1993.

Kittsteiner H.D., Philosophy of History After the Philosophy of History: Toward a Cultural History with Historical-Philosophical Background, (w:) The Discovery of Historicity in German Idealism and Historism, red. P. Koslowsky, Berlin - Heidelberg 2005.

Kuderowicz Z, Biografia kultury. O poglądach Jakuba Burckhardta, Warszawa 1973.

Kuderowicz Z, Filozofia dziejów, Warszawa 1973.

Le Goff J, Historia i pamięć, przeł. A. Gronowska i J. Stryjczyk, Warszawa 2007.

Lowith K, Historia powszechna i dzieje zbawienia. Teologiczne przesłanki filozofii dziejów, przeł. J. Marzęcki, Kęty 2002.

Mannheim K, Ideologia i utopia, przeł. J. Miziński, Lublin 1992.

Mitrowski G, Kosmos, Bóg, Czas, Katowice 1993.

Nietzsche F, Niewczesne rozważania, przeł. L. Staff, Kraków 2006.

Nisbet R, History of the Idea of Progress, New Brunswick, London 2008.

Opowiadanie historii w niemieckiej refleksji teoretycznohistorycznej i literaturoznawczej od późnego Oświecenia do współczesności, red. i przekł. J. Kałążny, Poznań 2003.

Ortega J y Gasset, Bunt mas, przeł. P. Niklewicz, Warszawa 2004.

Ortega J y Gasset, History as a system, (w:) idem, Toward a Philosophy of History, przeł. W.W. Norton, Illinois 2002.

Piskozub A, Między historiozofią a geozofią. Szkice z filozofii czasoprzestrzeni ludzkiej, Gdańsk 1994.

Rozum, słowo, dzieje. Szkice wybrane, przeł. M. Łukasiewicz, K. Michalski, Warszawa 1979.

Sarnowski S, Świadomość i czas. O początkach filozofii współczesnej, Warszawa 1985.

Schnadelbach H, Filozofia w Niemczech 1831-1933, przeł. K. Krzemieniowa, Warszawa 1992.

Skarga B, Granice historyczności, Warszawa 1989.

Swieżawski S, Zagadnienie historii filozofii, Warszawa 1966.

Szczepański J, Filozofia dziejów - oczekiwania i nadzieje, [w:] Zagadnienia historiozoficzne, pod red. J. Litwina, Wrocław - Warszawa - Kraków - Gdańsk 1977.

Topolski J, Metodologia historii, Warszawa 1984.

Topolski J, Świat bez historii, Warszawa 1976.

von Humboldt W, O myśli i mowie. Wybór pism z teorii poznania, filozofii dziejów i filozofii języka, przeł. E.M. Kowalska, Warszawa 2002.
Walsh W.H., Philosophy of History. An Introduction, New York 1960.

Wichrowski M, Spór o naturę czasu historycznego (Od Hebrajczyków do śmierci Fryderyka Nietzschego), Warszawa 1995.

Wrzosek W, O myśleniu historycznym, Poznań 2009.

Zachariasz A, Idea postępu i je j kryzys we współczesnej kulturze europejskiej, (w:) W kręgu pesymizmu historycznego. Studia nad nowożytnymi filozofiami historii, pod red. Z. Czarneckiego, Lublin 1992.

Zagadnienia przełomu antypozytywistycznego w humanistyce, pod red. J. Kmity, Warszawa - Poznań 1978. Google Scholar