Czy Wszechświat jest dostrojony do życia?

Justyna Szatan

doi:10.31648/hip.535

Opublikowane: 2018-09-061

Nr 19 (2013)

Czy Wszechświat jest dostrojony do życia?

Justyna Szatan

Humanistyka i Przyrodoznawstwo

Dział: Artykuły

https://doi.org/10.31648/hip.535

Abstrakt

Dzięki osiągnięciom współczesnej kosmologii w badaniu wielkoskalowego Wszechświata możliwe było ukazanie związków pomiędzy parametrami i stałymi fizycznymi opisującymi Wszechświat a bazowymi charakterystykami życia. Szybko zauważono, iż najmniejsza nawet zmiana tych wartości nie pozwoliłaby na wyewoluowanie życia opartego na węglu. Ponieważ uważano, że fakt dostrojenia Wszechświata do życia domaga się wyjaśnienia, a nauki przyrodnicze go nie dostarczają, zaproponowano inne sposoby wytłumaczenia tego, co współcześnie nazywa się koincydencjami. Celem niniejszego artykułu jest prześledzenie klasycznych stanowisk i rozważenie, czy któreś z nich dysponuje mocniejszymi argumentami w tym względzie.

Słowa kluczowe:

kosmiczne koincydencje, subtelne dostrojenia Wszechświata do życia, wyjaśnianie antropiczne, hipoteza wielu światów, teizm, naturalizm

Pobierz pliki

PDF

Zasady cytowania

Szatan, J. (2018). Czy Wszechświat jest dostrojony do życia?. Humanistyka I Przyrodoznawstwo, (19), 39–54. https://doi.org/10.31648/hip.535

Cited by / Share

Licencja

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne 4.0 Międzynarodowe.

Bibliografia

Davies P., The Accidental Universe, Cambridge 1982

Gribbin J., Rees M., Kosmiczne zbiegi okoliczności: ciemna materia, ludzkość i antropiczna kosmologia, Warszawa 1996

Leslie J., Przejawy delikatnego dostrojenia, „Zagadnienia Filozoficzne w Nauce” 1994, t. XVI

Manson N.A., Thrush M. J., Fine-Tuning, Multiple Universes, and the „This Universe Objection”, Pacific Philosophical Quarterly” 2003, t. 84 (1)

Parfit D., Why Anything? Why This?, „London Review of Books” 1998, nr 22

Wilson P. A., What Is the Explanandum of the Anthropic Principle?, „American Philosophical Quarterly” 1991, nr 28(2)

Smith Q., The Anthropic Principle and Many-Worlds Cosmologies, „Australasian Journal of Philosophy” 1985, nr 63

Smolin L., Scientific Alternatives to the Anthropic Principle, (w:) B.Carr (ed.), Universe or Multiverse, New York, 2007

Bostrom N., Anthropic Bias: Observation Selection Effects in Science and Philosophy (Studies in Philosophy), New York London 2002.

Gorelik G. , Hermann Weyl and Large Numbers in Relativistic Cosmology, (w:) Y. Balashov, V. Vizgin (eds.), Einstein Studies In Russia, Birkhaeuser, Boston 2002

Eddington A.S., Czy Wszechświat się rozszerza?, Warszawa 2006

Dirac P. A. M., A New Basics for Cosmology, „Proceedings of the Royal Society” 1938, nr 165

Dicke R. H., Dirac’s Cosmology and Mach’s Principle, „Nature” 1961, nr 192

Hoyle F., Mój dom kędy wieją wiatry, Warszawa 2001

Barrow J. D., Tipler F. J., The Anthropic Cosmological Principle, New York 1996

Whitrow G. J., Why Phisical Space has Three Dimensions, „The British Journal for the Philosophy of Science” 1955, t. VI (21)

Whitrow G. J., The Structure and Evolution of the Universe, New York 1959

Rees M., Tylko sześć liczb, Warszawa 2000

Sciama D. W., Kosmologia współczesna, Warszawa 1975

Turek J., Wyjaśnianie antropiczne w kosmologii, „Roczniki Filozoficzne” 2006 (54), nr 2

Carter B., Large Number Coincydences and the Anthropic Principle in Cosmology, [w:] M. Longair (ed.), Confrontations of Cosmological Theories with Observational Data (I.A.U. Symposium 63), Reidel, Dordrecht 1974

Tipler F. J., The Omega Point as Eschaton: Answers to Pannenberg’s Questions for Scientists, „Zygon. Journal of Religion and Science” 1989, t. 24 (2)

Wheeler J. A., Genesis of Observership, (w:) R.E. Butts, J. Hintikka (eds.), Foundational Problems in the Special Sciences, Dordrecht Boston 1977

Copleston F., Historia filozofii, t. 5, Warszawa 1997

Copleston F., Historia filozofii, t. 7, Warszawa 2006

Livio M., Rees M. J., Anthropic Reasoning, „Science, New Series” 2005, t. 309, nr 5737

Collins R., The Teleological Argument: An Exploration of the Fine-Tuning of the Universe, (w:) W.L. Craig, J.P. Moreland (eds.), The Blackwell Companion to Natural Theology, Oxford 2009

Davies P., God and New Physic, New Yourk 1983

Tempelton J., The Humble Approach: Scientists Disconer God, Philadelphia 1998

McGrath A., Glimpsing the Face of God: The Search for Meaning in the Universe, Grand Rapids 2002

R. Collins, God, Design, and Fine-Tuning, (w:) R. Martin, C. Bernard (eds.), God Matters: Readings in the Philosophy of Religion, New York 2002

Turek J., Kosmologiczny kontekst formułowanych współcześnie argumentów teistycznych, „Roczniki Filozoficzne” 2008, t. LVI, nr 1

Everett H., „Relative state”formulation of quantum mechanics, „Reviews of Modern Physics” 1957, nr 29(3)

Guth A. H., Wszechświat inflacyjny. W poszukiwaniu nowej teorii pochodzenia kosmosu, Warszawa 2000

Linde A., Eternally Existing Self-reproducing Chaotic Inflanatory Universe, „Physic Letters B” 1986, nr 175(4)

Smolin L., The self organization of space and time, Nobel Symposium presentation, „Philosophical Transactions: Mathematical, Physical & Engineering Sciences”, 2003, t. 361, nr 1807

Steinhardt P. J., Turok N., Nieskończony Wszechświat. Poza teorią Wielkiego Wybuchu, Warszawa 2009

Stenger V. J., The Anthropic Coincidences a Natural Explanation, „Philo” 2000, t. 3, nr 2

Stenger V. J., The Fallacy of Fine Tuning: Why The Universe Is Not Designed For Us, New York 2011

<www.colorado.edu/philosophy/vstenger/VWeb/Home.html>, dostêp: maj 2013.

Barnes L.A. , The Fine-Tuning of The Universe for Intelligent Life, „Publications of the Astronomical Society of Australia” 29(4)

Collins R., The Teleological Argument: An Exploration of the Fine- tuning of the Universe, (w:) W.L. Craig, J.P. Moreland (eds.), The Blackwell Companion to Natural Theology, 2009 Google Scholar