“THE ONLY THING THAT SADDENS ME IS THE THOUGHT OF YOUR SORROW.” LETTERS FROM THE CONCENTRATION CAMP WRITTEN BY MOTHER MARIA (ELIZAVETA SKOBTSOVA) TO HER MOTHER
Grzegorz Ojcewicz
SzczytnoAbstract
This article analyzes four letters sent by Mother Maria (Elizaveta Kuzmina-Karavayeva,
Skobtsova by marriage) to her mother Sofia Pilenko during the Second World War. Two of those
letters were written in Fort Romainville, a Nazi concentration camp located in France and the other
two in Ravensbrück, a concentration camp in Germany. The letters are not only a document of their
era but also an important link in the process of discovering biographical details describing one of
the most difficult periods of the future saint’s life and the inhumane conditions she had experienced
before she died in a gas chamber. The letters written by Mother Maria in a cryptic way illustrate
everyday life in the camp and express her worries about the fate of her loved ones, especially her son
Yuri Skobtsov, arrested by the Gestapo and incarcerated in the concentration camp with his mother.
The letters also describe her concerns about her mother, Sofia Pilenko, who due to old age and deep
emotional bond with her daughter experienced a lot of distress during their separation and lost her
hope for the improvement of their fate.
Keywords:
German occupation, letters from the concentration camp, first wave Russian emigrationReferences
traktowania jeńców wojennych, podpisana w Genewie dnia 27 lipca 1929 r. i ratyfikowana przez
RP zgodnie z ustawą z dnia 18 lutego 1932 r., DzU 1932, nr 103, poz. 866; URL: http://isap.sejm.
gov.pl/DetailsServlet?id=WDU19321030866 [data dostępu: 7.04.2014].
Hackel S., 2008, Matka Maria (1891-1945), tłum. H. Paprocki, Białystok, Fundacja OIKONOMOS,
Gdańsk: Prawosławna Diecezja Białostocko-Gdańska.
Ojcewicz G., 2013, O filologii śledczej, czyli tajemnica śmierci Gajany Kuźminej-Karawajewej
– córki św. Matki Marii // Od dźwięku do słowa i jeszcze dalej, red. Wojan K., Konefał E., Gdańsk,
239-257.
Pismo Święte Starego i Nowego Testamentu w przekładzie z języków oryginalnych, 1990, opr. Zespół
Biblistów Polskich z inicjatywy benedyktynów tynieckich, Poznań–Warszawa.
Słownik rodzajów i gatunków literackich, 2006, red. Gazda G., Tyniecka-Makowska S., Kraków.
Варшавский В., 1998, Незамеченное поколение // Русский Париж, ред. Буслаковa Т.П.,
Москва.
Васильева А., Париж, улица Лурмель, 77, http://mere-marie.com/life/parizh-ulitsa-lurmel-77/
[21.05. 2014].
Десанти Д., 2011, Встречи с матерью Марией: неверующая о святой, пер. и перераб. Т. Вик-
торовой, Санкт-Петербург.
Кузьмина-Караваева Е. Мать Мария, 2001, Равнина русская. Стихотворения и поэмы. Пьесы-
мистерии, художественная и автобиографическая проза. Письма, Санкт-Петербург.
Мать Мария (Скобцова), 2004, Красота спасающая. Живопись, графика, вышивка, автор-
-составитель К.И. Кривошеина, Санкт-Петербург: Искусство – Санкт-Петербург.
Мать Мария, 1947, Стихотворения, поэмы, мистерии. Воспоминания об аресте и лагере
в Равенсбрюк, Париж.
Szczytno
Most read articles by the same author(s)
- Grzegorz Ojcewicz, Zinaida Gippius about Ivan Bunin in the Private Correspondence of 1926–1932 , Acta Neophilologica: Vol. 1 No. XVI (2014): Acta Neophilologica
- Grzegorz Ojcewicz, DEKLARACJA NIEZALEŻNOŚCI JAROSŁAWA MOGUTINA: WIZJA BEZ SZANS NA SPEŁNIENIE? , Acta Neophilologica: No. IX (2007): Acta Neophilologica
- Grzegorz Ojcewicz, V venke iz voska by Boris Poplavsky. Statistic Analysis and Interpretation , Acta Neophilologica: No. XI (2009): Acta Neophilologica
- Grzegorz Ojcewicz, Tadeusz Sucharski, "Literatura polska z sowieckiego „domu niewoli”. Poetyka. Aksjologia. Twórcy." Kraków 2021 , Acta Neophilologica: Vol. 1 No. XXIV (2022): Acta Neophilologica
- Grzegorz Ojcewicz, Farewell Letters of Marina Tsvetaeva Translated into Polish: A Unison or a Polyphonic Version? , Acta Neophilologica: Vol. 1 No. XXIII (2021): Acta Neophilologica
- Grzegorz Ojcewicz, Księga Rodzaju. 2020. Przeł. i oprac. Piela M. Kraków: Księgarnia Akademicka , Acta Neophilologica: Vol. 1 No. XXIII (2021): Acta Neophilologica
- Grzegorz Ojcewicz, Czy upodmiotawiać dinozaury? Justyna Tymieniecka-Suchanek. "Literatura rosyjska wobec upodmiotowienia zwierząt. W kręgu zagadnień ekofilozoficznych." Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego. 2020, ss. 380. , Acta Neophilologica: Vol. 2 No. XXIV (2022): Acta Neophilologica
- Grzegorz Ojcewicz, "Religijność Czesława Milosza". 2020. Red. Kaźmierczyk Z. przy współpr. Wojan K. Gdańsk: Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego , Acta Neophilologica: Vol. 2 No. XXIII (2021): Acta Neophilologica
- Grzegorz Ojcewicz, K.I. Krivošeina, O tom, kak Liza Pilenko stala svâtoj materʹû Mariej Parižskoj, Pariž-Nižnij Novgorod 2020 , Acta Neophilologica: Vol. 2 No. XXII (2020): Acta Neophilologica
- Grzegorz Ojcewicz, Iwańczuk, Sylwia (2022), "Poeta i Inny: „świat tekstu” i obraz relacji międzyludzkich w korespondencji Mariny Cwietajewej". Siedlce: wydawnictwo Uniwersytetu Przyrodniczo-Humanistycznego w Siedlcach, ss. 348, ISBN 978-83-67162-18-0 , Acta Neophilologica: Vol. 2 No. XXV (2023): Acta Neophilologica