Na podstawie materiałów przechowywanych w rosyjskich archiwach państwowych, a także pamiętników oraz trudno dostępnej literatury badawczej podjęto próbę przedstawienia polsko-rosyjskich związków rewolucyjnych w okresie 10 – 15 lat drugiej połowy XIX w. Podkreślono, że nie tylko rosyjski ruch rewolucyjny wywierał aktywny wpływ na ruch polski. Proces ten miał charakter dwustronny. Między innymi tzw. ,,ekonomizm” w myśli rosyjskiej stanowił w dużym stopniu odgałęzienie idei i zasad polskich grup i organizacji rewolucyjnych.
Prześledzono, poczynając od 1876 r., udział polskich studentów w działalności rosyjskich kółek konspiracyjnych, wzajemny wpływ rosyjskiej i polskiej emigracji rewolucyjnej skupionej wokół czasopisma Równość. Opisano polskie ,,gminy robotnicze” w rosyjskich uniwersytetach i ośrodkach przemysłowych.
Polacy najściślejsze kontakty utrzymywali z Północnym Związkiem Robotników Rosyjskich, Wolą Ludu i Czarnym Podziałem. Strukturę petersburskiej Gminy Polskiej w latach 1879-1881 przedstawiono na podstawie zeznań A. I. Rodziewicza. Jej członkami byli I. Hłasko, M. Wilgiński, I. Czerniecki, M. Kąkołowicz, G. Work. Związki te były utrzymywane również po rozgromieniu Komitetu Wykonawczego Woli Ludu – pierwszego centralnego kółka Czarnego Podziału w Petersburgu.
Dosyć silna była również Gmina Polska w Kijowie (K. Dłuski, K. Wojski, W. Lisowska) oraz inne – w Moskwie, Warszawie, Puławach, Odessie itd. Ściśle związany z rosyjskimi rewolucjonistami był polski Proletariat (F. J. Rechniewski, S. C. Kunicki, A. N. Dębelski i inni). Potwierdzają to materiały dochodzeniowe dotyczące rosyjskich i polskich organizacji rewolucyjnych aż do końca lat osiemdziesiątych.
Скачать файлы
Правила цитирования
##plugins.themes.libcom.share##
Лицензия
Это произведение доступно по лицензии Creative Commons «Attribution-NonCommercial» («Атрибуция — Некоммерческое использование») 4.0 Всемирная.
English
Język Polski
Русский
Français (France)
Deutsch
Español (España)
Italiano