Polacy w życiu muzycznym Kazania do 1915 roku

Bartłomiej Garczyk

Adam Mickiewicz University


Abstrakt

Kazan was an important administrative, scientific and cultural center. There were numerous theaters in the city area where opera and operetta plays where staged There were also professional and amateur musical institutions. In addition to Russians and Tatars, Kazan was also inhabited by a polish colony, among which there were many students, academic lecturers and representatives of free professions. There was also a large group of music teachers, vocal and dance educators, as well as composers and artists who left a visible mark on the musical and cultural life of the capital of Volga Region.


Słowa kluczowe:

Kazan, polish diaspora, ,polish culture in Russia, Poles in Kazan, music


Boratynskaya, K. N. (2007), Moi vospominaniya. Moskva. [Боратынская, К. Н. (2007), Мои воспоминания. Москва.]   Google Scholar

Bulgakov, V. D. (1993), Khorovoye peniye v nachal’nykh i srednikh uchebnykh zavedeniyakh Kazani v kontse XIX – nachale XX stoletiya, [in:] Iz istorii muzykal’noy kul’tury i obrazovaniya v Kazani. Sbornik nauchnykh trudov. Kazan’, 29-34. [Булгаков, В. Д. (1993), Хоровое пение в начальных и средних учебных заведениях Казани в конце XIX – начале XX столетия, [in:] Из истории музыкальной культуры и образования в Казани. Сборник научных трудов. Казань, 29-34.]   Google Scholar

Chamczyk, E. (2019), Wokół daty narodzin Apolinarego Kątskiego – nowe źródła, [w:] Muzyka 64, 135-143.   Google Scholar

Chechlińska, Z. (1984), Polsko-rosyjskie kontakty muzyczne w XIX w., [w:] Kultura polska XVIII i XIX w. i jej związki z kulturą Rosji. Wrocław, 143-151.   Google Scholar

Chmara-Żaczkiewicz, B. (2002), Nowicki Ludwik, [w:] Encyklopedia muzyczna PWM. Część biograficzna. 7. Warszawa.   Google Scholar

Garczyk, B. (2023), Polscy wykładowcy i profesorowie na Wydziale Prawa Uniwersytetu Kazańskiego (do 1918 roku), [w:] Szpoper, D. | Dąbrowski, P. (red.), Suwerenność, autonomia i podmiotowość. Sopot, 153-166.   Google Scholar

Garipova, N. F. (2010), V. K. Novitskiy i yego fortepiannaya “Shkola”, [in:] Muzykal’noye kray¬evedeniye 2, 92-94. [Гарипова, Н. Ф. (2010), В. К. Новицкий и его фортепианная «Школа», [in:] Музыкальное краеведение 2, 92-94.]   Google Scholar

Jabłoński, Z. (1982), Teatr krakowski w latach 1865-1893, [w:] Sivert, T. (red.), Dzieje teatru pol¬skiego. T. 3: Teatr polski od 1863 roku do schyłku XIX wieku. Warszawa, 421-508   Google Scholar

Jędrychowska, B. (2000), Polscy zesłańcy na Syberii (1830-1883). Działalność pedagogiczna, oświatowa i kulturalna. Wrocław.   Google Scholar

Kantor, G. M. (1997), Muzykaln’nyy teatr v Kazani XIX-nachala XX veka. Kazan’. [Кантор, Г. М. (1997), Музыкалньный театр в Казани XIX- начала XX века. Казань.]   Google Scholar

Kantor, G. M. | Karpova, E. K. (1993), Muzykal’noye obrazovaniye v Kazani v 19 veke, [in:] Iz istorii muzykal’noy kul’tury i obrazovaniya v Kazani. Sbornik nauchnykh trudov. Kazan’, 9-28. [Кантор, Г. М. | Карпова, Е. К. (1993), Музыкальное образование в Казани в 19 веке, [in:] Из истории музыкальной культуры и образования в Казани. Сборник научных трудов. Казань, 9-28.]   Google Scholar

Karpova, E. K. (1993), Khronika kontsertnoy zhizni Kazani. Po materialam russkoy periodichesky pechati i arkhivnym dokumentam (konets XVIII – nachalo XX veka), [in:] Iz istorii muzykal’noy kul’tury i obrazovaniya v Kazani. Sbornik nauchnykh trudov. Kazan’, 82-208. [Карпова, E. К. (1993), Хроника концертной жизни Казани. По материалам русской периодическй печати и архивным документам (конец XVIII – начало XX века), [in:] Из истории музыкальной культуры и образования в Казани. Сборник научных трудов. Казань, 82-208.]   Google Scholar

Kędziora, A. (2009), Polskie życie teatralne w Rosji w latach 1882-1905. Kraków.   Google Scholar

Khayrutdinova, D. R. (1997a), Iz sudeb rossiyskoy teatral’noy intelligentsii: Yulian Fedorovich Zakrzhevskiy (1852-1915 gg.), [in:] Intelligentsiya Tatarstana v period reform i revolyutsiy pervoy treti 20 veka. Kazan’, 124-127. [Хайрутдинова, Д. Р. (1997a), Из судеб российской театральной интеллигенции: Юлиан Федорович Закржевский (1852-1915 гг.), [in:] Интеллигенция Татарстана в период реформ и революций первой трети 20 века. Казань, 124-127.]   Google Scholar

Khayrutdinova, D. R. (1997b), Kul’turnaya zhizn’ Kazani v gody piyervoy mirovoy voyny. Kazan’. [Хайрутдинова, Д. Р. (1997b), Культурная жизнь Казани в годы пиервой мировой войны. Казань.]   Google Scholar

Kijas, A. (2000), Polacy w Rosji od XVII wieku do 1917 roku. Słownik biograficzny. Warszawa¬-Poznań   Google Scholar

Kirkor, A. H. (Jan ze Śliwina) (1859), Przechadzki po Wilnie i jego okolicach. Wilno.   Google Scholar

Klyuchevskaya, E. (1996), Zabytaya graficheskaya syuta, [in:] Tatarstan 9, 79-87. [Ключевская, Е. (1996), Забытая графическая сюта, [in:] Tатарстан 9, 79-87.]   Google Scholar

Kruti, I. (1958), Russkiy teatr v Kazani. Moskva. [Крути, И. (1958), Русский театр в Казани. Москва.]   Google Scholar

Litvin, A. A. | Maslova, E. S. | Sal’nikova, A. A. (2009), Zhizn’i sud’ba krasnogo professora: Mikhail Ksaver’yevich Korbut (1899-1937). Kazan’. [Литвин, А. А. | Маслова, Е. С. | Сальникова, А. А. (2009), Жизнь и судьба красного профессора: Михаил Ксаверьевич Корбут (1899-1937). Казань.]   Google Scholar

Martynova, Yu. A. (2012), R. A. Gummert i yego rol’ v stanovlenii professional’nogo muzykal’nogo obrazovaniya v Povolzh’ye, [in:] Filologiya i kul’tura 4, 336-339. [Мартынова, Ю. А. (2012), Р. А. Гуммерт и его роль в становлении профессионального музыкального образования в Поволжье, [in:] Филология и культура 4, 336-339.]   Google Scholar

Maslova, E. S. (2004), Istorik M. K. Korbut (1899-1937 gg.). Kazan’. [Маслова, Е. С. (2004), Историк М. К. Корбут (1899-1937 гг.). Казань.]   Google Scholar

Mucha, B. (1994), Artyści polscy w nowożytnej Rosji. Łódź.   Google Scholar

Nowicki, L. (1861), Piosennik. Wilno.   Google Scholar

Ob”yavleniye o muzykal’nom vechere (1874), Ob’’yavleniye o muzykal’nom vechere uchenits L. K. Novitskogo. [in:] Kazanskiye Gubernskiye Vedomosti 23. [Объявление о музыкальном вечере учениц Л. К. Новицкого (1874), [in:] Казанские Губернские Ведомости 23.]   Google Scholar

Polnaya teoretiko-prakticheskaya shkola (1849), Polnaya teoretiko-prakticheskaya shkola, ili ruko¬vodstvo k dostizheniyu pravilnoy i osnovatel’noy igry na fortepiano, pocherpnutaya iz mnogikh izvestnykh sochiniteley v 100 urokakh i pr. SPB. [Полная теоретико-практическая школа, или руководство к достижению правилной и основательной игры на фортепиано, почерпнутая из многих известных сочинителей в 100 уроках и пр. СПб.]   Google Scholar

Porfir’yeva, E. V. (2008), Muzykal’nyye obshchestva posledney chetverti XIX veka v kul’turnoy zhizni Kazani. [in:] Muzykal’noye krayevedeniye 1. [Порфирьева, Е. В. (2008), Музыкальные общества последней четверти XIX века в культурной жизни Казани. [in:] Музыкальное краеведение 1.]   Google Scholar

Spiridonova, V. M. (1993), Kazanskoye muzykal’noye uchilishche v pervyye gody sovetskoy vlasti. Iz istorii muzykal’noy kul’tury i obrazovaniya v Kazani. Sbornik nauchnykh tudov. Kazan’. [Спиридонова, В. М. (1993), Казанское музыкальное училище в первые годы советской власти, Из истории музыкальной культуры и образования в Казани. Сборник научных тудов. Казань.]   Google Scholar

Sudolski, Z. (1986), Panny Szymanowskie i ich losy. Opowieść biograficzna. Warszawa.   Google Scholar

Sultanova, R. R. (2013), Istoriya professional’nogo muzykal’nogo obrazovaniya v Kazani v posledney treti XIX v., [in:] Obrazovaniye i samorazvitiye 1, 208-213. [Султанова, Р. Р. (2013), История профессионального музыкального образования в Казани в последней трети XIX в., [in:] Oбразование и саморазвитие 1, 208-213.]   Google Scholar

Szalapin, F. (1967), Wspomnienia z mojego życia. Kraków.   Google Scholar

Szymanowska-Malewska, H. (1999), Dziennik (1827-1857). Warszawa   Google Scholar

Śledziński, S. (1964), Na marginesie Symfonii a-moll Antoniego Kątskiego, [w:] Lissa, Z. (red.), Studia Hieronymo Feicht septuagenario dedicata. Warszawa.   Google Scholar

Śledziński, S. (1967), Bracia Kątscy w Rosji, [w:] Lissa, Z. (red.), Polsko-rosyjskie miscellanea muzyczne: dla uczczenia pięćdziesiątej rocznicy Rewolucji Październikowej. Kraków.   Google Scholar

Uziębło, Ł. (1933), Wileński nekropol muzyczny, [w:] Śpiewak XI.   Google Scholar

Zagoskina, O. N. (2002), Vospominaniya o Nikolaye Pavloviche Zagoskine. Kazan’. [Загоскина, О. Н. (2002), Воспоминания о Николае Павловиче Загоскине. Казань.]   Google Scholar

Adresnaya knizhka (1895), Adresnaya knizhka g. Kazani. Kazan’. [Адресная книжка г. Казани (1895). Казань.]   Google Scholar

Adresnaya kniga (1906), Adresnaya kniga g. Kazani na 1906 god. Kazan’. [Адресная книга г. Казани на 1906 год. Казань.]   Google Scholar

Pervaya Vseobshchaya Perepis’ (1904), Pervaya Vseobshchaya Perepis’ Naseleniya Rossiyskoy Imperii 1897. Kazanskaya gubernya. SPB. XIV. [Первая Всеобщая Перепись Населения Российской Империи 1897. Казанская губерня. СПб. XIV.]   Google Scholar

Razvite muzykalnogo obrazovaniya (2011), Razvite muzykalnogo obrazovaniya v Tatarstane. Sbornik dokumentov. Kazan’. [Развите музыкалного образования в Татарстане. Сборник документов (2010), Казань.]   Google Scholar

Słownik (1973), Słownik biograficzny teatru polskiego 1765-1965. Warszawa   Google Scholar

Ustav (1881), Ustav Kazanskogo Kruzhka Lyubiteley Muzyki, Kazan’. [Устав Казанского Кружка Любителей Музыки (1881). Казань.]   Google Scholar

Kamsko-volzhskaya Rech’ (1915a), 22 aprelya. [Камско-волжская Речь (1915), 22 апреля.]   Google Scholar

Kamsko-volzhskaya Rech’ (1915b), 25 aprelya. [Камско-волжская Речь (1915), 25 апреля.]   Google Scholar

Kamsko-volzhskaya Rech’ (1915c), 25 avgusta. [Камско-волжская Речь (1915), 25 августа.]   Google Scholar

Kamsko-volzhskaya Rech’ (1915d), 2 maya. [Камско-волжская Речь (1915), 2 мая.]   Google Scholar

Kamsko-volzhskaya Rech’ (1915e), 6 maya. [Камско-волжская Речь (1915), 6 мая.]   Google Scholar

Kazanskiy Telegraf (1902a), 18 maya. [Казанский Телеграф (1902), 18 мая.]   Google Scholar

Kazanskiy Telegraf (1902b), 6 sentabrya. [Казанский Телеграф (1902), 6 сентября.]   Google Scholar

Kazanskiy Telegraf (1914a), 20 iyunya. [Казанский телеграф (1914), 20 июня.]   Google Scholar

Kazanskiy Telegraf (1914b), 29 iyunya. [Казанский телеграф (1914), 29 июня.]   Google Scholar

Kazanskiy Telegraf (1914c), 27 iyulya [Казанский телеграф (1914), 27 июля.]   Google Scholar

Kazanskiy Telegraf (1914d), 24 sentabrya. [Казанский Телеграф (1914), 24 сентября.]   Google Scholar

Kazanskiy Telegraf (1914e), 26 sentabrya. [Казанский Телеграф (1914), 26 сентября.]   Google Scholar

Kazanskiye Gubernskiye Vedomosti (1873a). 7 marta. [Казанские Губернские Ведомости (1873). 7 марта.]   Google Scholar

Kazanskiye Gubernskiye Vedomosti (1873b). 14 marta. [Казанские Губернские Ведомости (1873). 14 марта.]   Google Scholar

Teatr i iskusstvo (1915a), nr 14. [Театр и искусство (1915), nr 14.]   Google Scholar

Teatr i iskusstvo (1915b), nr 18. [Театр и искусство (1915), nr 18.]   Google Scholar

Tygodnik Illustrowany (1872), nr 256.   Google Scholar

Volzhskiy Vestnik (1884), 7 oktyabrya. [Волжский Вестник (1884), 7 октября.]   Google Scholar

Volzhskiy Vestnik (1898a), nr 232. [Волжский Вестник (1898), nr 232.]   Google Scholar

Volzhskiy Vestnik (1898b), nr 238. [Волжский Вестник (1898), nr 238.]   Google Scholar

Pobierz


Opublikowane
01.07.2025

Cited By /
Share

Garczyk, B. (2025). Polacy w życiu muzycznym Kazania do 1915 roku. Przegląd Wschodnioeuropejski, 16(1), 46–55. https://doi.org/10.31648/pw.11449

Bartłomiej Garczyk 
Adam Mickiewicz University