PRZEKŁAD ZWIĄZKÓW FRAZEOLOGICZNYCH Z NOMINACJAMI DIABŁA W POLSKICH TŁUMACZENIACH POWIEŚCI MICHAIŁA BUŁHAKOWA MISTRZ I MAŁGORZATA
Iwona Anna NDiaye
Instytut Słowiańszczyzny Wschodniej Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w OlsztynieAbstrakt
The fantastical and devilish qualities of The Master and Margarita by Mikhail Bulgakov
created a need for the adequate means of expression. Therefore, the phraseological units are
the most representative group, as they belong to the more colloquial part of language, and
have a more familiar stylistic tone. The units with the words “chort” or “devil” are the most
significant, therefore they were analysed in depth from the point of view of the translation
theory. To exemplify the aforementioned phenomenon, the author refers to two sources:
the canonical translation of The Master and Margarita by Irena Lewandowska and Witold
Dąbrowski, which is still present in the consciousness of the Polish reader, and the newer
version authored by Andrzej Drawicz. The comparative analysis of the selected material
indicates that the authors of both translations preferred to use the phraseological units which
differed in structure or the lexical composition from their Russian counterparts. However,
the juxtaposed “translation equivalents” indicate the similarities in which Polish and Russian
language capture our reality.
Słowa kluczowe:
phraseology, literary translation, translatability, linguisticsBibliografia
Bułhakow M., Mistrz i Małgorzata, tłum. A. Drawicz, Wrocław 1995. Google Scholar
Drawicz A., Wyzwolenie i sposób na życie, w: M. Bułhakow, Mistrz i Małgorzata, tłum. A. Drawicz, Wrocław 1995, s. 589. Google Scholar
Drawicz A., Przypisy. Bibliografia, w: idem, Mistrz i diabeł. O Michale Bułhakowie, Kraków 1990, s. 339–368. Google Scholar
Grosbart Z., O sztuce tłumaczenia przysłów, Teksty 1975, nr 6. Google Scholar
Iwczenko J., Diabeł we frazeologii polskiej i rosyjskiej: motywy główne, Acta Polono-Ruthenica 2009, t. 14, s. 385–396. Google Scholar
Korpała-Kirszak E., Michaił Bułhakow, w: Słownik pisarzy rosyjskich, red. F. Nieuważny, Warszawa 1994. Google Scholar
Lewicki R., Obcość w odbiorze przekładu, Lublin 2000. Google Scholar
Mossór M., Czy Rosjanin może „pisać na Berdyczów”? Transponowanie stałych związków frazeologicznych w polskich przekładach „Mistrza i Małgorzaty” Michaiła Bułhakowa, Slavia Orientalia 2001, t. 50, nr 2, s. 249–265. Google Scholar
Nowakowska A., Świat roślin w polskiej frazeologii, Wrocław 2005. Google Scholar
Sokołowski J., O tłumaczeniu frazeologizmów rosyjskich na język polski, Acta Universitatis Wratislaviensis. Slavia Wratislaviensis III 1972, z. 3. Google Scholar
Szymoniuk M., О переводе романа Булгакова „Мастер и Маргарита” на польский язык, Annales UMCS. Sectio F. Nauki Filozoficzne i Humanistyczne 1968–1969, t. 23–24. Google Scholar
Święch J., Model komunikacji przekładowej, Teksty 1975, nr 6. Google Scholar
Wielki słownik frazeologiczny polsko-rosyjski i rosyjsko-polski, red. J. Lukszyn, Warszawa 1998. Google Scholar
Ziomek J., Kto mówi?, Teksty 1975, nr 6. Google Scholar
Булгаков M., Мастер и Маргарита, Москва 1984, [online] , dostęp: 15.04.2011. Google Scholar
Кунин A.B., Курс фразеологии современного английского языка. Учебник для университетов и факультетов иностранных языков, Москва 1996. Google Scholar
Мелерович A.M., В.М. Мокиенко, Фразеологизмы в русской речи. Словарь, Москва 2001. Google Scholar
Павлова А.Э., Фразеологические единицы как средство создания комического в романе М. А. Булгакова „Мастер и Маргарита”. Диссертация кандидата филологических наук, 10.02.2001, Кострома 2003, [online] , dostęp: 18.05.2011. Google Scholar
Проффер Э., Предисловие, w: М.А. Булгаков, Собрание сочинений, Москва 1983, t. 3. Google Scholar
Чудакова M., Рукопись и книга. Рассказ об архивоведении, текстологии, хранилищах рукописей писателей, Москва 1986. Google Scholar
Чудакова M., Жизнеописание Михаила Булгакова, wyd. 2 uzup., Москва 1988; eadem, Избранные работы, t. 1: Литература советского прошлого, Москва 2001. Google Scholar
Instytut Słowiańszczyzny Wschodniej Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie
Inne teksty tego samego autora
- Iwona Anna NDiaye, „ŻYCIE JEST SNEM…” ONIRYCZNY ŚWIAT W POEZJI NADIEŻDY TEFFI (1872-1952) , Acta Neophilologica: Tom 2 Nr XIX (2017): Acta Neophilologica
- Iwona Anna Ndiaye, O translokacji nomina propria w dziele literackim (na przykładzie polskiсh tłumaczeń powieści Doktor Żywago Borisa Pasternaka) , Acta Neophilologica: Tom 2 Nr XXI (2019): Acta Neophilologica
- Iwona Anna NDiaye, POEZJA WASILIJA KAMIEŃSKIEGO „POD MIKROSKOPEM”. Z HISTORII ROSYJSKIEJ POEZJI WIZUALNEJ , Acta Neophilologica: Nr XIII (2011): Acta Neophilologica
- Bara NDiaye, Iwona Anna NDiaye, TOŻSAMOŚĆ AFRYKAŃSKA W KONTEKŚCIE POLITYKI JĘZYKOWEJ UNII AFRYKAŃSKIEJ , Acta Neophilologica: Tom 1 Nr XV (2013): Acta Neophilologica
- Iwona Anna NDiaye, DOM - OJCZYZNA W EMIGRACYJNEJ POEZJI M. CWIETAJEWEJ , Acta Neophilologica: Nr X (2008): Acta Neophilologica
- Iwona Anna NDiaye, „SZLISSELBURSKA ODYSEJA”… DZIAŁALNOŚĆ ANTYPAŃSTWOWA I TWÓRCZOŚĆ LITERACKA LEGENDARNEJ REWOLUCJONISTKI WIERY FIGNER , Acta Neophilologica: Tom 2 Nr XVI (2014): Acta Neophilologica
- Iwona Anna NDiaye, O SPECYFICE KULTUROWO-JĘZYKOWEJ MONODRAMU JEWGIENIJA GRISZKOWCA JAK ZJADŁEM PSA I POTENCJALNYCH ORAZ REALNYCH REPERKUSJACH PRZEKŁADOWYCH Z UWZGLĘDNIENIEM TŁUMACZENIA NA JĘZYK POLSKI , Acta Neophilologica: Tom 2 Nr XVIII (2016): Acta Neophilologica
- Iwona Anna NDiaye, Manatkul Mussatayeva, В погоне за жар-птицей… Языковая объективация концепта ДУША в казахской, русской и польской лингвокультурах , Acta Neophilologica: Tom 2 Nr XXII (2020): Acta Neophilologica
- Bara Ndiaye, Iwona Anna Ndiaye, Senegalski pisarz Mohamed Mbougar Sarr. Laureat nagrody literackiej Goncourtów 2021 w dyskursie Medialnym , Acta Neophilologica: Tom 2 Nr XXIV (2022): Acta Neophilologica
- Iwona Anna NDiaye, Badania nad współczesną dramaturgią rosyjską Walentego Piłata (1946-2022) , Acta Neophilologica: Tom 2 Nr XXIV (2022): Acta Neophilologica