„SZLISSELBURSKA ODYSEJA”… DZIAŁALNOŚĆ ANTYPAŃSTWOWA I TWÓRCZOŚĆ LITERACKA LEGENDARNEJ REWOLUCJONISTKI WIERY FIGNER
Iwona Anna NDiaye
Instytut Słowiańszczyzny Wschodniej Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w OlsztynieAbstrakt
This article presents the literary work of Vera Figner (1852–1942), Russian activist of Narodniki,
sentenced to death for the participation in the preparations for the assassination of Tsar Alexander
II, changed into penal servitude for life. Before her judgment, Figner spent twenty months in the
Peter and Paul Fortress in a single cell. For the following twenty years she lived in the Szlisselburg
fortress, known as the “Russian Bastille.” Literature and her literary creation constituted the antidote
to the difficult reality of prison. The Russian State Archive of Literature and Art possesses manuscript
copies written in prison by Vera Figner from memory. A beautiful card of her steadfast attitude and
extraordinary courage recorded in her memoirs was edited after her release from prison: Prisoners
from Szlisselburg, When the clock of life stopped, after Szlisselburg and autobiography Preserved
work. Vera Figner’S memoirs are an irreplaceable source of historical data and fit in with the rich
tradition of literature, next to the achievements of the whole galaxy of revolutionaries-Populists
(M. Noworusskij, M. Frolenko, N. Morozov and others). Figner was very talented and clearly
captured an important period in the history of the Russian revolutionary struggle. The chapters
devoted to the National Will provide a rich material for the study of the history of that organization,
representing a unique and interesting source of knowledge of the theoretical foundations of people’s
views. Figner beautifully painted the portraits of old companions, but above all discovered the
psychology of the prisoner incarcerated for many years.
Słowa kluczowe:
Vera Figner, populism, revolutionary poetry, prose memoir, literary diaryBibliografia
Epoka a literatura i język w Słowiańszczyźnie Wschodniej, red. Ksenicz A., Stasińska P., Bielniak
N. , Urban-Podolan A., Zielona Góra, 111–121.
Figner W., 1962, Trwały ślad, przeł. J. Mincowa, Warszawa.
NDiaye I., 2014, Kobiety i polityka w Rosji, Olsztyn.
Pipers R., 2011, Zamachowcy i zdrajcy. Z dziejów terroru w carskiej Rosji, tłum. Jeżewski W. ,
Warszawa.
Артьер Ф., Даббади Д., 2008, Автобиография как борьба: генезис второй части „Запе-
чатленного труда” Веры Фигнер, 13 marca, http://www.item.ens.fr/index.php?id=223437
[19.06.2014].
Войнович В.Н., 1972, Степень доверия. Повесть о Вере Фигнер, серия: Пламенные револю-
ционеры, Москва.
Войнович В.Н., 2008, Деревянное яблоко свободы: Роман о переломном периоде в истории
России, Москва.
Кони А.Ф., 1966, Воспоминания о деле Веры Засулич // А.Ф. Кони, Собрание сочинений:
в 8 тт., t. 2, Москва.
Куприн А., 1973, Гусеница // А. Куприн, Собрание сочинений в 9 тт., т. 7: Произведения.
1915–1929, ред. Акопова Н.Н., Кулошова Ф.И., Куприна К.А., Мясников А.О., Москва,
224–231.
„Народная воля” и „Черный предел”: Воспоминания участников революцонного движения
в Петербурге в 1879–1882 гг., 1989, сост. Гинев В.Н., Цамутали А.Н., Ленинград.
Незапечатленный труд: Из архива В.Н. Фигнер, 1992, публ. Леонтьева Я.В., Юрьева К.С.,
Звенья: Исторический альманах, Вып. 2, Москва.
Новорусский М.В., 1920, Записки шлиссельбуржца. 1887–1905, гл. 8: Статистические итоги,
Петроград, http://ru-lib.3dn.ru/publ/novorusskij_mikhail_vasilevich_zapiski_shlisselburzhca_
stranica_12/1-1-0-6647 [19.06.2014].
Фигнер В., 1906, Стихотворения, Санкт-Петербург.
Фигнер В., 1932, Полное собрание сочинений, t. 4: Стихотворения, Москва.
Фигнер В., 1933, Избранные произведения: в 3 тт., t. 1: Запечатленный труд, t. 2: Когда часы
жизни остановились, t. 3: После Шлиссельбурга, t. 5: Очерки, статьи, речи, t. 6: Письма,
t. 7: Письма после освобождения, Москва.
Фигнер В., 1964, Запечатленный труд. Воспоминания: в 2 тт., Москва, http://az.lib.ru/f/figner_
w_n/text_0080.shtml [19.06.2014].
Фигнер В.Н., 1968, Стихотворения // Поэты-демократы 1870–1880-х годов, серия: Библиотека
поэта. Большая серия, биографические справки, подготовка текста и примечания Базанова
В.Г., Бессонова Б.Л., Бихтера А.М., изд. 2, Ленинград, http://az.lib.ru/f/figner_w_n/text_0060.
shtml [19.06.2014].
Фигнер Вера Николаевна. Биографический указатель, http://az.lib.ru/f/figner_w_n/text_0010.
shtml [19.06.2014].
Zbiory archiwalne
РГАЛИ (Центральный государственный архив литературы и искусства), Ф. 1185, Оп. 1, Ед.
хр. 146.
Instytut Słowiańszczyzny Wschodniej Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie
Inne teksty tego samego autora
- Iwona Anna NDiaye, „ŻYCIE JEST SNEM…” ONIRYCZNY ŚWIAT W POEZJI NADIEŻDY TEFFI (1872-1952) , Acta Neophilologica: Tom 2 Nr XIX (2017): Acta Neophilologica
- Iwona Anna Ndiaye, O translokacji nomina propria w dziele literackim (na przykładzie polskiсh tłumaczeń powieści Doktor Żywago Borisa Pasternaka) , Acta Neophilologica: Tom 2 Nr XXI (2019): Acta Neophilologica
- Iwona Anna NDiaye, POEZJA WASILIJA KAMIEŃSKIEGO „POD MIKROSKOPEM”. Z HISTORII ROSYJSKIEJ POEZJI WIZUALNEJ , Acta Neophilologica: Nr XIII (2011): Acta Neophilologica
- Bara NDiaye, Iwona Anna NDiaye, TOŻSAMOŚĆ AFRYKAŃSKA W KONTEKŚCIE POLITYKI JĘZYKOWEJ UNII AFRYKAŃSKIEJ , Acta Neophilologica: Tom 1 Nr XV (2013): Acta Neophilologica
- Iwona Anna NDiaye, DOM - OJCZYZNA W EMIGRACYJNEJ POEZJI M. CWIETAJEWEJ , Acta Neophilologica: Nr X (2008): Acta Neophilologica
- Iwona Anna NDiaye, O SPECYFICE KULTUROWO-JĘZYKOWEJ MONODRAMU JEWGIENIJA GRISZKOWCA JAK ZJADŁEM PSA I POTENCJALNYCH ORAZ REALNYCH REPERKUSJACH PRZEKŁADOWYCH Z UWZGLĘDNIENIEM TŁUMACZENIA NA JĘZYK POLSKI , Acta Neophilologica: Tom 2 Nr XVIII (2016): Acta Neophilologica
- Iwona Anna NDiaye, PRZEKŁAD ZWIĄZKÓW FRAZEOLOGICZNYCH Z NOMINACJAMI DIABŁA W POLSKICH TŁUMACZENIACH POWIEŚCI MICHAIŁA BUŁHAKOWA MISTRZ I MAŁGORZATA , Acta Neophilologica: Tom 2 Nr XIV (2012): Acta Neophilologica
- Iwona Anna NDiaye, Manatkul Mussatayeva, В погоне за жар-птицей… Языковая объективация концепта ДУША в казахской, русской и польской лингвокультурах , Acta Neophilologica: Tom 2 Nr XXII (2020): Acta Neophilologica
- Bara Ndiaye, Iwona Anna Ndiaye, Senegalski pisarz Mohamed Mbougar Sarr. Laureat nagrody literackiej Goncourtów 2021 w dyskursie Medialnym , Acta Neophilologica: Tom 2 Nr XXIV (2022): Acta Neophilologica
- Iwona Anna NDiaye, Badania nad współczesną dramaturgią rosyjską Walentego Piłata (1946-2022) , Acta Neophilologica: Tom 2 Nr XXIV (2022): Acta Neophilologica
