The system of values of the priestless Old Believers in an historical retrospective
Helena Pociechina
niwersytet Warmińsko-Mazurski w OlsztynieAbstract
The article discusses some problems of the sacrament of penance, connected to the system of values, contained in the text of hand written document called ‘A Rite of Confession’ from the collection of library of the nunnery of the Holy Trinity and the Savior in Wojnowo (Poland). Because the Old Believers did not recognize the jurisdiction of state authorities, considering the authorities as the embodiment of the Antichrist, all aspects of social life of the Old Believer’s community were governed by the provisions of ancient Byzantine canon law from No-mocanon and by traditional norms of ethics. The penalty for each offense was determined by confessor and could be defined by dint of the text of ‘A Rite of Confession’. The author discusses the legitimacy of using the modern approach to describing the value system with respect to historical texts.
Keywords:
history of Old Believers in Poland heritage of the monastery in Wojnowo penance confession, system of valuesReferences
Алмазов, А. И. (1894), Тайная исповедь в Православной Восточной Церкви: Опыт внешней истории. Тт. 1–3. Одесса.
Арутюнова, Н. Д. (1988), Типы языковых значений. Оценка, событие, факт. Москва.
Бартминьский, Е. (2005), Языковой образ мира: очерки по этнолингвистике. Москва.
Бартминьский, Е. (2009), Какие ценности участвуют в формировании языковой картины мира славян? Slavic Ethnolinguistics. Commission for Slavic Ethnolinguistics. Project Rastko. В: <http://www.rastko.rs/projekti/etnoling/delo/13522> [доступ 8 апреля 2017].
Белобородов, С. А. (2015), Старообрядческая рукописная книга. В: <monah.myftp.biz - /libria/Инославие. Раскол/Старообрядчество/Старообрядческая рукописная книга/> [доступ 10 августа 2017].
Киклевич, А. (2017), Языковая картина мира как проблема антропологической лингвистики. В: Филологические науки. 1, 9–16.
Мечковская, Н. Б. (1998), Язык и религия. Москва.
Новоселова, Е./Лебедева, Н./Боде, М. (2008), Грешным делом. В: <http://www.interfax-religion.ru/judaism/?act=news&div=23440> (Российская газета. 20 марта 2008 г.) [доступ 10 августа 2017].
Потехина, Е. А. (2009), Концепт «грех» в православном дискурсе исповеди, В: Киклевич,
А./Камалова, А. (ред.), Концепты культуры в языке и тексте: теория и анализ. Olsztyn, 43–70.
Тугаринов, В. П. (1960), О ценностях жизни и культуры. Ленинград.
Тугаринов, В. П. (1968), Теория ценностей в марксизме. Ленинград.
Устав (1883), Книга, именуемая Устав домашния молитвы и прочих християнских обрядов («Красный Устав»). В: <http://www.staropomor.ru/Ustav(2)/krasn_ustav.html> [доступ 10 августа 2017].
Шведова, Н. Ю. (ред.) (1980), Русская грамматика, т. 2. Москва.
Bartmiński, J. (2006), Językowe podstawy obrazu świata. Lublin.
Christianity (2015), Religious Diversity and Personal Contact International Bulletin of Missionary Research, Vol. 39, No. 1. W: <http://www.gordonconwell.edu/resources/documents/2IBMR2015.pdf> [доступ 2 февраля 2016].
Chruszczewski, P. (2011), Językoznawstwo antropologiczne. Zadania i metody. Wrocław.
EU Treaty (2017), Consolidated Version Of the Treaty On the Functioning Of the European Union. W: <http://eur-lex.europa.eu/legal-content/PL/TXT/?uri=CELEX%3A12012E%2FTXT> [доступ 2 августа 2017].
Hare, R. M. (1967), The language of morals. Oxford.
Huston, S. (2013), Corpus approaches to evaluation. Phraseology and evaluation language, New York.
Ingarden, R. (1966), Przeżycie, dzieło, wartość. Kraków.
Kiklewicz, A. (2004), Nominacja czy reprezentacja? (O niektórych dyskusyjnych zagadnieniach współczesnej semantyki kognitywnej). W: Alekseenko M./Kuczyńska M. (red.), Słowo. Tekst.
Czas. VII. Nowe środki nominacji językowej w nowej Europie. Szczecin, 389–396.
Kiklewicz, A. (2009), Стереотипы в структуре межкультурной коммуникации. В: Шайдуров
В. Н./Киклевич А. К. (red.), Стереотипы и национальные системы ценностей в межкультурной коммуникации, Выпуск 1. Санкт-Петербург/Olsztyn, 100–116.
Kiklewicz, A. (2010), Концепт! Концепт... Концепт? К критике современной лингвистической концептологии. В: Киклевич, А./Камалова, А. (ред.), Концепты культуры в языке и тексте. Olsztyn, 175–219.
Kiklewicz, A. (2012), Język w komunikacji interkulturowej. W: Acta Neophilologica. XIV/1, 89–103
Kiklewicz, A. (2013), Социальные ценности в системе современной культуры. W: Przegląd Wschodnioeuropejski. IV, 273–294.
Kiklewicz, A./Wilczewski, M. (2011), Współczesna lingwistyka kulturowa: zagadnienia dyskusyjne (na marginesie monografii Jerzego Bartmińskiego Aspects of Cognitive Ethnolinguistics). W: Biuletyn Polskiego Towarzystwa Językoznawczego. 67, 164–178.
Kurczab, H. (2012), Z problemów wartości i wartościowania (wybrane zagadnienia). W: Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Rzeszowskiego. Seria Filologiczna. 72, 7–37.
Niebrzegowska-Bartmińska, S. (2012), Miejsce wartości w opisie gatunków kultury. W: Język a Kultura. 23, 33–41.
Puzynina, J. (1982), Językoznawstwo a aksjologia. W: Biuletyn Polskiego Towarzystwa Językoznawczego. 32, 71–86.
Puzynina, J. (1992), Język wartości. Warszawa.
Puzynina, J. (2008), Co się dzieje z prawdą dziś? W: Język a Kultura. 20, 35–49.
Puzynina, J. (2013), Wartości i wartościowanie w perspektywie językoznawstwa. Kraków.
Puzynina, J. (2014), Kłopoty z nazwami wartości (i wartościami). W: Ekolingwistyka. 26, 7–20.
Rokeach, M. (1960), The Open and Closed Mind: Investigations into the Nature of Belief Systems and Personality Systems. New York.
Rokeach, M. (1968), Beliefs, Attitudes, and Values: A Theory of Organization and Change. San-Francisco.
Scheler, M. (1913–1916), Der Formalismus in der Ethik und die materiale Wertethik. Hamburg.
Traktat UE a chrześcijańska preambuła (2016). W: <http://interia360.pl/swiat/europa/artykul/ traktat-ue-a-chrzescijanska-preambula,1040#pst11072199> [доступ 2 февраля 2016].
Warchał, M. (2012), Strategie aksjolingwistyczne w wybranych typach tekstów dydaktycznych. Sosnowiec.
Арутюнова, Н. Д. (1988), Типы языковых значений. Оценка, событие, факт. Москва.
Бартминьский, Е. (2005), Языковой образ мира: очерки по этнолингвистике. Москва.
Бартминьский, Е. (2009), Какие ценности участвуют в формировании языковой картины мира славян? Slavic Ethnolinguistics. Commission for Slavic Ethnolinguistics. Project Rastko. В: <http://www.rastko.rs/projekti/etnoling/delo/13522> [доступ 8 апреля 2017].
Белобородов, С. А. (2015), Старообрядческая рукописная книга. В: <monah.myftp.biz - /libria/Инославие. Раскол/Старообрядчество/Старообрядческая рукописная книга/> [доступ 10 августа 2017].
Киклевич, А. (2017), Языковая картина мира как проблема антропологической лингвистики. В: Филологические науки. 1, 9–16.
Мечковская, Н. Б. (1998), Язык и религия. Москва.
Новоселова, Е./Лебедева, Н./Боде, М. (2008), Грешным делом. В: <http://www.interfax-religion.ru/judaism/?act=news&div=23440> (Российская газета. 20 марта 2008 г.) [доступ 10 августа 2017].
Потехина, Е. А. (2009), Концепт «грех» в православном дискурсе исповеди, В: Киклевич,
А./Камалова, А. (ред.), Концепты культуры в языке и тексте: теория и анализ. Olsztyn, 43–70.
Тугаринов, В. П. (1960), О ценностях жизни и культуры. Ленинград.
Тугаринов, В. П. (1968), Теория ценностей в марксизме. Ленинград.
Устав (1883), Книга, именуемая Устав домашния молитвы и прочих християнских обрядов («Красный Устав»). В: <http://www.staropomor.ru/Ustav(2)/krasn_ustav.html> [доступ 10 августа 2017].
Шведова, Н. Ю. (ред.) (1980), Русская грамматика, т. 2. Москва.
Bartmiński, J. (2006), Językowe podstawy obrazu świata. Lublin.
Christianity (2015), Religious Diversity and Personal Contact International Bulletin of Missionary Research, Vol. 39, No. 1. W: <http://www.gordonconwell.edu/resources/documents/2IBMR2015.pdf> [доступ 2 февраля 2016].
Chruszczewski, P. (2011), Językoznawstwo antropologiczne. Zadania i metody. Wrocław.
EU Treaty (2017), Consolidated Version Of the Treaty On the Functioning Of the European Union. W: <http://eur-lex.europa.eu/legal-content/PL/TXT/?uri=CELEX%3A12012E%2FTXT> [доступ 2 августа 2017].
Hare, R. M. (1967), The language of morals. Oxford.
Huston, S. (2013), Corpus approaches to evaluation. Phraseology and evaluation language, New York.
Ingarden, R. (1966), Przeżycie, dzieło, wartość. Kraków.
Kiklewicz, A. (2004), Nominacja czy reprezentacja? (O niektórych dyskusyjnych zagadnieniach współczesnej semantyki kognitywnej). W: Alekseenko M./Kuczyńska M. (red.), Słowo. Tekst.
Czas. VII. Nowe środki nominacji językowej w nowej Europie. Szczecin, 389–396.
Kiklewicz, A. (2009), Стереотипы в структуре межкультурной коммуникации. В: Шайдуров
В. Н./Киклевич А. К. (red.), Стереотипы и национальные системы ценностей в межкультурной коммуникации, Выпуск 1. Санкт-Петербург/Olsztyn, 100–116.
Kiklewicz, A. (2010), Концепт! Концепт... Концепт? К критике современной лингвистической концептологии. В: Киклевич, А./Камалова, А. (ред.), Концепты культуры в языке и тексте. Olsztyn, 175–219.
Kiklewicz, A. (2012), Język w komunikacji interkulturowej. W: Acta Neophilologica. XIV/1, 89–103
Kiklewicz, A. (2013), Социальные ценности в системе современной культуры. W: Przegląd Wschodnioeuropejski. IV, 273–294.
Kiklewicz, A./Wilczewski, M. (2011), Współczesna lingwistyka kulturowa: zagadnienia dyskusyjne (na marginesie monografii Jerzego Bartmińskiego Aspects of Cognitive Ethnolinguistics). W: Biuletyn Polskiego Towarzystwa Językoznawczego. 67, 164–178.
Kurczab, H. (2012), Z problemów wartości i wartościowania (wybrane zagadnienia). W: Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Rzeszowskiego. Seria Filologiczna. 72, 7–37.
Niebrzegowska-Bartmińska, S. (2012), Miejsce wartości w opisie gatunków kultury. W: Język a Kultura. 23, 33–41.
Puzynina, J. (1982), Językoznawstwo a aksjologia. W: Biuletyn Polskiego Towarzystwa Językoznawczego. 32, 71–86.
Puzynina, J. (1992), Język wartości. Warszawa.
Puzynina, J. (2008), Co się dzieje z prawdą dziś? W: Język a Kultura. 20, 35–49.
Puzynina, J. (2013), Wartości i wartościowanie w perspektywie językoznawstwa. Kraków.
Puzynina, J. (2014), Kłopoty z nazwami wartości (i wartościami). W: Ekolingwistyka. 26, 7–20.
Rokeach, M. (1960), The Open and Closed Mind: Investigations into the Nature of Belief Systems and Personality Systems. New York.
Rokeach, M. (1968), Beliefs, Attitudes, and Values: A Theory of Organization and Change. San-Francisco.
Scheler, M. (1913–1916), Der Formalismus in der Ethik und die materiale Wertethik. Hamburg.
Traktat UE a chrześcijańska preambuła (2016). W: <http://interia360.pl/swiat/europa/artykul/ traktat-ue-a-chrzescijanska-preambula,1040#pst11072199> [доступ 2 февраля 2016].
Warchał, M. (2012), Strategie aksjolingwistyczne w wybranych typach tekstów dydaktycznych. Sosnowiec.
Pociechina, H. (2018). The system of values of the priestless Old Believers in an historical retrospective. Przegląd Wschodnioeuropejski, 8(2), 417–427. https://doi.org/10.31648/pw.3599
Helena Pociechina
niwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie
niwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie
Most read articles by the same author(s)
- Helena Pociechina, Letters from Konstantin Golubov to Nikolay Ogarev: an attempt of linguostylistic analysis , Przegląd Wschodnioeuropejski: Vol. 11 No. 1 (2020): Przegląd Wschodnioeuropejski
- Helena Pociechina, Interferencja rosyjsko-cerkiewnosłowiańska w tekstach staroobrzędowych z XIX–XX wieku , Przegląd Wschodnioeuropejski: Vol. 10 No. 1 (2019): East European Review
- Aleksander Kiklewicz, Helena Pociechina, Language creativity of the protest discourses in Belarus after the 2020 presidential election , Przegląd Wschodnioeuropejski: Vol. 12 No. 1 (2021): East European Review
- Aleksander Kiklewicz, Julia Mazurkiewicz-Sułkowska, Helena Pociechina, Art in protest discourses – on the example of the Belarusian anti-government protest movement , Przegląd Wschodnioeuropejski: Vol. 14 No. 2 (2023): East European Review
